Ο αμερικανικός παράγοντας πιέζει για την αξιοποίηση του shale gas
στην Ευρώπη. Το επιχείρημα που προβάλλεται είναι ο «θάνατος» του σχεδίου
για το Nabucco και η ανάγκη η Ευρώπη να απεξαρτηθεί ουσιαστικά από το
ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς θεωρεί ότι η απόφαση της κοινοπραξίας του Σαχ
Ντενίζ ΙΙ να επιλέξει τελικά τον TAP υπέσκαψε τον εδώ και μια δεκαετία
στόχο αυτό. Πίσω, όμως, από την επιχειρηματολογία αυτή είναι σαφές ότι
υποκρύπτεται η επέκταση αμερικανικών εταιριών και η εμπλοκή τους όχι
μόνον στην εξόρυξη αλλά και τις εξαγωγές του ευρωπαϊκού shale gas. Κι
αυτό έχει την εξήγηση του. Οι ΗΠΑ, που έχουν κάνει άλματα στην
αξιοποίηση του εγχώριου shale gas, έχουν επιβάλει νομοθετικούς
περιορισμούς στην εξαγωγή του, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες της
αμερικανικής βιομηχανίας και έτσι να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της,
με φθηνές τιμές αερίου. Ήδη, ο αμερικανικός κολοσσός ConocoPhillips
έχει αναλάβει ανάλογη δραστηριότητα στην Πολωνία, ανακοινώνοντας στα
τέλη Αυγούστου ότι έχει πετύχει την εξόρυξη 8000 κ.μ. shale gas την
ημέρα σε τεστ που έγινε στο βορρά της χώρας.
Το ζήτημα, όμως, που
ανακύπτει είναι πώς επηρεάζουν οι σχεδιασμοί αυτοί την ελληνική
ατζέντα, που περιλαμβάνει διαφορετικό περιεχόμενο και δύο τουλάχιστον
σχεδιαζόμενα σημεία διανομής στη Βόρεια Ελλάδα, ένα από τη ΔΕΠΑ και ένα
από τον όμιλο Κοπελούζου.
Σε άρθρο που υπογράφουν στο
EnergyPost οι σύμβουλοι σε αμερικανικά think tanks David Koranyi, Ian
Brzezinski και Mathew Bryza τάσσονται υπέρ του σχεδίου δημιουργίας
τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Krk της Κροατίας.
Προτείνουν μάλιστα τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. να υποστηρίξουν
αποφασιστικά το έργο αυτό.
Πώς σκέφτονται να δουλέψει η πρόταση τους; Να δημιουργηθούν στην Ευρώπη τρεις αλληλένδετες λεωφόροι φυσικού αερίου, ως εξής:
Πρώτον.
Με την ανάπτυξη διασυνδέσεων φυσικού αερίου στην Κεντρική Ευρώπη, ώστε
να απολαμβάνει συνολικά τα οφέλη τόσο από τις ανταγωνιστικές τιμές που
θα προέρχονται από τα gas price hubs, όσο και από τη ρευστότητα της
αγοράς. Έτσι, λένε οι συγγραφείς του άρθρου, δεν θα ισχύει η απομόνωση κρατών, που θα μπορούν να «κατακτηθούν» από το ρωσικό μονοπώλιο.
Δεύτερον.
Με τη δημιουργία τέρμιναλ υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Krk της
Κροατίας, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση διάφορες χώρες και φυσικά οι ΗΠΑ.
Τρίτον.
Τη σύνδεση του TAP με τη Βουλγαρία και εν τέλει με τα Δυτικά Βαλκάνια,
ώστε να ενισχυθούν οι εμπορικές φιλοδοξίες του Σαχ Ντενίζ ΙΙ.
Οι
υπογράφοντες το άρθρο υποστηρίζουν ότι με τον τρόπο αυτό δημιουργείται η
ραχοκοκαλιά ενός Διαδρόμου Βορρά-Νότου για το φυσικό αέριο, που θα
συνδέσει όλα τα συστήματα της Κεντρικής Ευρώπης, από την Πολωνία ως την
Κροατία. Για την Ελλάδα, ουδείς λόγος. Μάλιστα λένε ότι η ιδέα δεν είναι
καινούρια. Συμπεριλαμβανόταν στο Νέο Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς
(NETS), project που στήριξε διακαώς η ουγγρική MOL στα μέσα της
δεκαετίας του 2000. Μάλιστα, το τέλος αυτού του διαδρόμου, στο Βορρά,
ένα τέρμιναλ LNG στην Πολωνία (The Swinoujscie LNG terminal)
κατασκευάζεται ήδη και προβλέπεται να είναι έτοιμο στα τέλη του 2014.
Επιπλέον, διασυνδέσεις μεταξύ Πολωνίας και Σλοβακίας, όπως και
Σλοβακίας-Ουγγαρίας είναι υπό κατασκευή. Ένα ακόμη αποφασιστικό βήμα για
την ολοκλήρωση του σχεδίου αυτού οι υπογράφοντες το άρθρο θεωρούν τη
συμφωνία να υπάρξει αμφίδρομη ροή στον αγωγό φυσικού αερίου που
κατασκευάζεται από την Ουκρανία ως τη Σλοβακία. Ήδη, οι σχετικές
διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη, λένε.