Συμφωνία να ηγηθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των συνομιλιών με τη
Ρωσία, για το έργο του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, επιτεύχθηκε
σε άτυπη συνάντηση εργασίας, που πραγματοποιήθηκε χθες το πρωί στις
Βρυξέλλες, μεταξύ εκπροσώπων από τις κυβερνήσεις των χωρών από το έδαφος
των οποίων θα διέρχεται ο αγωγός και του αρμόδιου για την Ενέργεια
κοινοτικού Επιτρόπου, Γκίντερ Έτινγκερ.
Η ανάγκη διαβούλευσης για το θέμα αναδείχθηκε μετά τις δηλώσεις
εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι οι διακυβερνητικές συμφωνίες
(IGAs), που η Ρωσία σύναψε με έξι κράτη- μέλη της ΕΕ (Ελλάδα, Αυστρία,
Βουλγαρία, Κροατία, Ουγγαρία, Σλοβενία) και τη Σερβία, δεν είναι
συμβατές με την κοινοτική νομοθεσία, σε μία σειρά κεντρικών ζητημάτων,
τα οποία αφορούν τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας στην ΕΕ, και συνεπώς
θα πρέπει να τύχουν επαναδιαπραγμάτευσης, ειδάλλως οι χώρες αυτές θα
διακινδυνεύσουν να κινήσει η Επιτροπή σε βάρος τους διαδικασίες επί
παραβάσει.
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ιταλίας, της Ελλάδας, της Ουγγαρίας,
της Σλοβενίας και της Αυστρίας, όπως αναφέρεται σε τηλεγράφημα του
βουλγαρικού πρακτορείου ειδήσεων BTA, πρόκειται να αποστείλουν άμεσα
επίσημες επιστολές προς τον Επίτροπο Έτινγκερ, όπου θα τον εξουσιοδοτούν
τα διεξαγάγει τις συνομιλίες με τη Μόσχα.
Σύμφωνα, με το κρατικό ραδιόφωνο της Ρωσίας “Voice of Russia” ο
κ. Έτινγκερ αναμένεται να επισκεφθεί τη Μόσχα τον επόμενο μήνα,
προκειμένου να επαναδιαπραγματευθεί τις διακυβερνητικές συμφωνίες. “Μας
δόθηκε η εξουσιοδότηση από τα κράτη- μέλη να διαπραγματευτούμε εξ
ονόματός τους με τη ρωσική κυβέρνηση για την προσαρμογή των
διακυβερνητικών συμφωνιών στο ευρωπαϊκό κεκτημένο”, ανέφερε ο κ.Έτινγκερ
σε συνέντευξη Τύπου, διευκρινίζοντας ότι οι χώρες τις οποίες θα
εκπροσωπήσει στη διαπραγμάτευση είναι η Βουλγαρία, η Κροατία, η
Ουγγαρία, η Σλοβενία, η Αυστρία, η Ελλάδα και η Σερβία, η οποία αν και
δεν είναι μέλος της ΕΕ εφαρμόζει την κοινοτική νομοθεσία στον ενεργειακό
τομέα.
Το ρωσικό κρατικό ραδιόφωνο αναφέρει, ακόμη, επικαλούμενο πηγές
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι “δεν είναι ακόμη σαφές σε ποιο βαθμό θα
είναι σε θέση να διαπραγματευθεί ο κ.Έτινγκερ εξ ονόματος των κρατών-
μελών και αν θα συνοδεύεται από μέλη των εθνικών αντιπροσωπειών”.
Προσθέτει ακόμη, ότι οι κατασκευαστικές εργασίες για τον South Stream
έχουν ήδη ξεκινήσει στη Ρωσία, τη Βουλγαρία και τη Σερβία και η Επιτροπή
δεν έχει τη δυνατότητα να σταματήσει τη διαδικασία αυτή, καθώς
παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας μπορεί λογιστεί μόνον εφόσον
ξεκινήσει η μεταφορά φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.
Σύμφωνα με το κροατικό πρακτορείο ειδήσεων Hina, ο κ.Έτινγκερ
τόνισε ότι η ΕΕ δεν αντιτίθεται στο έργο του South Stream και το θεωρεί
τον αγωγό ως μία σημαντική προσθήκη στο ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου,
ωστόσο η υλοποίησή του θα πρέπει να είναι σύμφωνη με την ευρωπαϊκή
νομοθεσία. Επισήμανε ακόμη, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τη δυνατότητα
να εγκρίνει προσωρινές εξαιρέσεις από συγκεκριμένους κανόνες, υπό την
προϋπόθεση, ότι της υποβάλλεται σχετικό αίτημα. "Ενώ κάτι τέτοιο συνέβη
στην περίπτωση του Nord Stream, δεν υποβλήθηκαν αντίστοιχα αιτήματα για
τον South Stream", είπε.
“Πετύχαμε αυτό που η Βουλγαρία επιθυμούσε να συμβεί” δήλωσε ο
Βούλγαρος υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας, Ντράγκομιρ Στόινεφ,
προσθέτοντας ότι η βουλγαρική πρόταση να εμπλακεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
στις διαπραγματεύσεις υποστηρίχθηκε από τη Σλοβενία, την Αυστρία και την
Ουγγαρία.
Ο κ. Στόινεφ διευκρίνισε ότι σε σχέση με τις διακυβερνητικές
συμφωνίες τρία είναι τα υφιστάμενα ζητήματα. Το πρώτο αφορά στο ότι η
ρωσική Gazprom, που υλοποιεί το έργο, παράγει και ταυτόχρονα προμηθεύει
φυσικό αέριο, κάτι που αντίκειται στους ευρωπαϊκούς κανόνες, που ορίζουν
την αρχή διαχωρισμού μεταξύ παραγωγής και διανομής. Το δεύτερο ζήτημα
αφορά στη διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασης τρίτων στο δίκτυο του
αγωγού, με την επισήμανση ότι η Gazprom δε μπορεί να είναι ο μοναδικός
προμηθευτής, ενώ το τρίτο ζήτημα αφορά στη θέσπιση σαφούς τιμολογιακής
πολιτικής.
Ο Βούλγαρος υπουργός επισήμανε ότι όσον αφορά στο δεύτερο ζήτημα η
Βουλγαρία ήδη εξασφάλισε πρόσβαση για τρίτο στο τμήμα του αγωγού που θα
διέρχεται από τη χώρα, εκφράζοντας πάντως αμφιβολίες αν και άλλες χώρες
θα μπορούσαν να επιτύχουν ανάλογη συμφωνία.
“Για εμάς είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο, που θα
δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας και θα τονώσει την οικονομική
ανάπτυξη. Δεν πρόκειται να το εγκαταλείψουμε και θα υλοποιηθεί, το
ερώτημα είναι το πώς. Για να αποφευχθεί μία κατάσταση, όπου η κάθε χώρα
διαπραγματεύεται με τη Ρωσία ξεχωριστά και επιτυγχάνει τα δικά της
αποτελέσματα, χρειαζόμαστε έναν Επίτροπο ως επικεφαλής (των
διαπραγματεύσεων)” ανέφερε ο κ.Στόινεφ.
Υπενθύμισε, τέλος, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε επιτρέψει την
προσωρινή παρέκκλιση από τους κοινοτικούς κανόνες στην περίπτωση του
North Stream- του αγωγού φυσικού αερίου που συνδέει υποθαλάσσια μέσω
Βαλτικής τη Ρωσία με τη Γερμανία- ζητώντας ίση μεταχείριση για όλα τα
κράτη- μέλη, συμπεριλαμβανομένων αυτών που εμπλέκονται στον South
Stream. "Δεν θα πρέπει να υπάρχουν διπλά μέτρα και σταθμά" είπε
χαρακτηριστικά.
Τη Σλοβενία εκπροσώπησε στη συνάντηση με τον Επίτροπο ο υπουργός
Υποδομών Σάμο Όμερζελ, ο οποίος, όπως αναφέρει το σλοβενικό πρακτορείο
ειδήσεων Sta, τόνισε τη σημασία του σχεδιαζόμενου αγωγού “στη
διαφοροποίηση των διαδρομών και την ασφάλεια του ενεργειακού
εφοδιασμού”.
O κ .Όμερζελ επισήμανε ότι η διεμερής συμφωνία της Σλοβενίας με
τη Ρωσία θα είναι συμβατή με το κοινοτικό δίκαιο, ενώ επανέλαβε τη θέση
της χώρας για μία κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση στο έργο, στην οποία η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαδραματίσει έναν κεντρικό ρόλο.