Όταν η Α.Ε. ο Σαουδάραβας Πρέσβυς στο Ιράν Αμπντούλ Ραχμαν Μπίν
Γκαρμαν Αλ Σαχρι επεσκεφθει τον πρώην Πρόεδρο του Ιράν και διακεκριμένο
ενεργό Πολιτικό Χασεμι Ραφσανζανι για να του μεταφέρει την “θερμή”
πρόσκληση των Βασιλέως και Διαδόχου της Σαουδικης Αραβιας να την
επισκεφθεί ,δημιουργήθηκε διπλωματικό επισοδεια όταν αντάλλαξαν
ασπασμους στο μέτωπο, δείγμα μεγάλου σεβασμού και εκτίμησης στον
Αράβικο Κόσμο. Οι ασπασμοι ,που έγιναν πρωτοσέλιδα στα ΜΜΕ της Τεχερανης
,εκδήλωσαν με τον πλέον προφανή τροπο την έναρξη της προσέγγισης των
Αραβικών Κρατών του Κόλπου με το Ιράν. Οι ακραίοι και στις δυο Χώρες
έβγαλαν τις συνήθεις κραυγές αποτροπαιασμου για τη χειρονομία,αυτο ομως
δεν αλλάζει την προσέγγιση η οποία βοηθειται και απο τις εξαίρετες
προσωπικές σχέσεις μεταξύ του Προέδρου Ραφσανζανι και του Βασιλέα της
Σαουδικης Αραβιας Αμπντουλαχ Μπίν Αμπντούλ Αζιζ.
Δεν ειναι πολύ γνωστό οτι οι δυο μεταξύ τους είχαν συμφωνήσει απο
το 2012 για την δημιουργία μιας μεικτης επιτροπής Σοφών ιερωμενων
Σουνιτων και Σιιτων ώστε “οι δυο Χώρες να εναρμονιστούν στα περιφερειακά
ζητήματα ώστε να μην μπορούν παρείσακτοι να δημιουργήσουν διάφορες
μεταξύ Μουσουλμάνων.” Υπάρχει βέβαια τεράστιο χάσμα που χωρίζει τις δυο
Χώρες τόσο απο την αντί- Σαουδαραβική στάση του Αχμαντινετζαντ οσο και
απο την σύγκρουση των Σουνιτων ανταρτών στη Συρία,οι οποίοι
χρηματοδοτούμενοι απο την Σαουδικη Αραβια μάχονται τον Ασσαντ και τους
Ιρανούς συμμάχους του. Η Σαουδικη Αραβια μόλις τελείωσε τα μεγαλλιτερα
στρατιωτικά γυμνάσια που εχει κάνει στην ιστορια της,με τα οποία
έδωσε και υπόνοια των πυρηνικών δυνατοτήτων της.
Ομως η Σαουδικη Αραβια έπαψε πολύ πρόσφατα να στηρίζει τις μαχόμενες
εναντίον του Ασσαντ ακραίες φονταμενταλιστικες Σουνιτικες μονάδες και
ταυτόχρονα η εκλογή του Προέδρου Ρουχανι στο Ιράν επέτρεψε να ακουστούν
υπεύθυνες φωνές μέσα απο το Ιρανικό Υπουργείο Εξωτερικών που ζητούν
μια σχεση “βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό και συνεργασία”.
Η Σαουδικη Αραβια φαινεται να φοβάται περισσότερο την Μουσουλμανική
Αδελφότητα απο το ίδιο το Ιράν το οποιο επιςης αντιλαμβάνεται οτι για να
αποκτήσει έναν πολύ σοβαρό ρόλο στον Περσικό Κόλπο πρεπει να
εγκαταλείψει την φιλοδοξία του για απόλυτη κυριαρχία.
Τα υπόλοιπα κράτη του Κόλπου πλην Καταρ,συμμερίζονται την διάθεση της
Σαουδικης Αραβιας για θρησκευτική ανοχή και διπλωματική
στροφή,ιδιαίτερα τα εμιρατα που είχαν στενές σχέσεις με το Ιράν και το
εξυπηρετούσαν ως κερκοπορτα για την παράκαμψη των Αμερικανικών κυρώσεων.
Το Ντουμπαϊ για παράδειγμα έκανε 12 δις δολάρια ετήσιο εμπόριο με το
Ιράν που οι κυρώσεις περιόρισαν στο μισό και διέκοψε την συνεργασία του
με 17 Ιρανικες Τράπεζες. Δεδομένου οτι 400.000 Ιρανοί εργάζονται στο
Ντουμπαϊ και η άρση των κυρώσεων θα φέρει πλούτο στο Εμιράτο,λιμάνι
εμποριου του Ιράν με τη Δυση . Η πολιτικη προσέγγιση εχει εκεί σχεδόν
ολοκληρωθεί.
Η πολιτικη των ΗΠΑ στην περιοχή θεωρούσε οτι μπορούσε να διαμορφώνει
την Σουνιτικη-Σιιτικη αντιπαράθεση στην περιοχή ώστε κανένα κράτος εκεί
να αισθάνεται ασφαλές έναντι του αλλού,για αυτο άλλωστε συγκράτησε
τις δυνάμεις ώστε να μην ανατρέψουν τον Ασσαντ με το πρόσχημα της μη
ενίσχυσης της ΑλΚαϊντα . Αυτή η πολιτικη πλέον ειναι ευκολότερο να
εκφρασθεί ως επιθυμία παρά να ποδηγετηθουν οι εμπλεκόμενες χώρες στην
υλοποίηση της.
Οι Σαουδάραβες,ανήσυχοι για την ανάπτυξη της Μουσουλμανικής
Αδελφοτητος στη Βόρειο Αφρική και τις φιλοδοξίες της για τη δημιουργία
δικού της Χαλιφατου αντιμαχομενου αυτο της Μεκκας και Μεδινας,ουσιαστικά
τον ίδιο τον Ουαχαμπιτισμο ,πηγή της Σαουδαραβικης Εξουσίας,ελπίζουν
οτι με συνεννόηση με το συντεταγμένο κράτος του Ιράν θα αποτρέψουν την
συνεργασία του με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Εδω ομως υπάρχει νεα εξέλιξη. Η Τουρκία αρχίζει να προσπαθεί να
πάρει τη θέση της Σαουδικης Αραβιας ως ηγέτιδας του Σουνιτικου Ισλάμ και
για τον σκοπό αυτο προσεγγίζει και αυτή το Ιράν.
Οι ηγεσίες Τουρκίας και Ιράν έχουν αντιληφθεί οτι ειναι αδύνατο να
κυριαρχήσουν μόνες στη Μέση Ανατολη αφου η κάθε μια θα υποσκάπτει τις
προσπάθειες της άλλης.
Η Τουρκία,τωρα που ο δίαυλος που έφερνε μέσω αυτής τα Σαουδαραβικα
δολάρια για τους ανταρτες της Συριας στέρεψε ,βλέπει να μειώνονται οι
“Ιδεολογικοί” λόγοι εναντίον του Σιιτισμου. Ταυτόχρονα η Τουρκία θεωρεί
οτι ένα Ιράν με ανορθουμενη την Οικονομία του και αποδεκτό απο τη Δυση
,ειναι σε θέση να βοηθήσει τον Ασσαντ τόσο που να καταστήσει ασύμφορη
για την Τουρκία την περαιτέρω αντιπαράθεση.
Το Ιράν με την νεα Ηγεσία του ειναι πολύ λιγότερο επαναστατικό και
προσβλέπει στην οικονομική του ανόρθωση και την εξομάλυνση των σχέσεων
με τη Δυση ως την καλλιτερη οδό για την νεα παρουσία του στον Περσικό
Κόλπο οπου,αν δεν ειναι ο Ηγεμων,θα ειναι ομως μια κυρίαρχη δύναμη.
Η Τουρκία αναπτύσσει έναν ηπιότερο και δημοκρατικότερο της
Σαουδικης Αραβιας Σουνιτικου Ισλαμισμο και το Ιράν τωρα αναπτύσσει έναν
δημοκρατικότερο Σιιτισμου που ειναι πιο εύκολο να συνεννοηθούν τωρα που
οι Τούρκοι βλέποντας την προσέγγιση Ιράν-Σαουδικης Αραβιας φοβούνται
μήπως βρεθούν εκτός Ισλαμικου νυμφώνος.
Την πολιτικη προσέγγιση την βοηθούν σοβαροί οικονομικοί λόγοι.
Τα κοινά σύνορα και ο πλούτος σε Υδρογονάνθρακες του Ιράν ειναι το
δέλεαρ,πέραν των ήδη σημαντικών οικονομικών σχέσεων για την Τουρκία που
φιλοδοξεί να γίνει κύριος ομφαλός (HUB) εισόδου περσικού αερίου μέσω
του ήδη υπάρχοντος Ιρανικου αγωγού που ειναι επεκτασιμης χωρητικότητας
ο οποίος μαζί με το ήδη ρέον αεριο απο το Αζερμπαϊζαν και τη Ρωσία
μέσω Blue Stream της δίνει αυτή την δυνατότητα.Η Τουρκία προτείνει τον
αγωγό ΤΑΝAP ως νέο ΝΑΒUCCO, ο οποίος συνδεομενος με τον ΤΑΡ και τον
Ελληνο-Βουλγάρικο IGB μπορεί να τροφοδοτήσει στο μέλλον την Νότια και
Κεντρική Ευρωπη μέσω του ενιαιοποιουμενου Ευρωπαϊκού Δικτύου
,υποκαθιστώντας έτσι τον δια της Ουκρανίας διερχόμενο αγωγό και
μειώνοντας την εξάρτηση απο το Ρωσικό αεριο. Η Σαουδικη Αραβια βλέποντας
την πολιτικη αυτή της Τουρκίας του Ερντογαν και ενθυμούμενη τους
αιώνες του Οθωμανικού Χαλιφατου βλέπει με τόση ανησυχία την εξέλιξη
ωστε o Πρύτανης του Πανεπιστημίου “Ιμαμης Μωχαμεντ Μπίν
Σαουντ”,προπυργιου του Σαουδαραβικου Ουαχαμπιτισμου, να κατηγορεί την
Τουρκία ως χωρα βλάσφημο,ακόλαστη,και επιτρέπουσα τον Γυμνισμο(!)
γεγονότα που καθιστούν τον Ερντογαν ανάξιο για την επανίδρυση του
Οθωμανικού Χαλιφατου.
Η ιδεοληψια αυτή εχει εξελιχθεί σε πολιτικη νέυρωση στην
Σαουδαραβια ,που ειναι τόσο πιο επικίνδυνη οσο οι Σαουδάραβες
επισκέπτονται την Τουρκία για να ζήσουν “διπλή ζωή”,γευομενοι όλους
τους απαγορευμένος στη χωρα τους καρπούς.
Ειναι τραγική ειρωνεία οτι η σύγκρουση Τουρκίας-Σαουδικης Αραβιας για
την Ηγεσία του Σουνιτισμου αποκτά ως επιδιαιτητή το Σιιτικό Ιράν.
(Kassandos.gr, 10/05/2014)