Την έναρξη σημαντικών αλλαγών
στις αγορές ενέργειας και κυρίως στην αγορά φυσικού αερίου, αλλά και υγρών
καυσίμων, σηματοδοτεί το αναθεωρημένο μνημόνιο που περιλαμβάνεται στην έκθεση
του ΔΝΤ.
Τα όσα περιλαμβάνει το μνημόνιο
για την αγορά ηλεκτρισμού, όπως εφαρμογή κοστοβαρών τιμολογίων και κατάργηση
σταυροειδών επιδοτήσεων από την 1η Ιουλίου, που θα σημάνει αυξήσεις σε
ορισμένα τιμολόγια ή η έναρξη δημοπρασιών έχουν σε μεγάλο βαθμό
δρομολογηθεί.
Ωστόσο με το νέο κείμενο,
τίθενται σαφή χρονικά περιθώρια για την αναπροσαρμογή της αγοράς φυσικού αερίου
ώστε να λειτουργεί σε συνθήκες ανταγωνισμού με πλήρη διαχωρισμό για τις
επιχειρήσεις προμήθειας, της δραστηριότητας διαχείρισης δικτύου,όπως και
για τη δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη του ανταγωνισμού,
προς όφελος των καταναλωτών.
Ειδικότερα, για την αγορά
φυσικού αερίου στο μνημόνιο επισημαίνεται ότι οι παρεμβάσεις θα πρέπει να
διευκολύνουν τη μετάβαση της αγοράς από το πρότυπο των διμερών συμβολαίων στα
δεδομένα του ανταγωνισμού.
Επίσης, στην αναθεώρηση των
ρυθμίσεων που αφορούν το υγροποιημένο, ώστε να ευνοείται η πρόσβαση τρίτων στις
εγκαταστάσεις με τέλη που θα βασίζονται στο πραγματικό κόστος και στην
αναθεώρηση του καθεστώτος των δημοπρασιών ώστε να βελτιωθεί η
αποτελεσματικότητά του.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει το
μνημόνιο στην μεγαλύτερη διείσδυση του φυσικού αερίουστη θέρμανση.Προτείνει
συγκεκριμένα τη διαμόρφωση ενός σχεδίου για την προώθηση του αερίου ως καυσίμου
θέρμανσης για τις κατοικίες για λόγους ενεργειακής απόδοσης και μείωσης των εκπομπών,
με την αξιοποίηση διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ (ΕΣΠΑ κλπ), αλλά και την εφαρμογή
ουδέτερων δημοσιονομικών μέτρων όπως μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης
ώστε να μπορεί να ανταγωνισθεί το ηλεκτρικό.
Στο πλαίσιο αυτό:
- Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου θα
πρέπει να έχει ψηφιστεί ο νόμος που θα προβλέπει το νομικό και λειτουργικό
διαχωρισμό των εμπορικών από τις δραστηριότητες διαχείρισης δικτύων των
λειτουργούντων ΕΠΑ.
- Μέχριτο τέλος Ιουνίουθα
πρέπει να νομοθετηθεί ότι όλοι οι βιομηχανικοί καταναλωτές φυσικού αερίου θα
γίνουν επιλέγοντες (θα μπορούν να επιλέξουν τον προμηθευτή τους, άρα θα
αποδεσμευτούν από τις ΕΠΑ). Η αποδέσμευση θα ισχύσει από την 1η Οκτωβρίου.
- Οι ΕΠΑ θα πρέπει να εφαρμόσουν
το νόμο για διαχωρισμό των δραστηριοτήτων τους (εμπορικές –διαχείριση δικτύων) μέχρι
την 30η Σεπτεμβρίου 2015 ώστε να λειτουργούν με το νέο σχήμα από την 1η
Οκτωβρίου 2015.
- Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα
πρέπει να αναθεωρήσει μέχρι το τέλος Ιουνίου τα μέτρα που έλαβε το Νοέμβριο του
2012 σε συνεργασία με τη ΔΕΠΑ, με έμφαση στην εφαρμογή περισσότερο
αποτελεσματικού προγράμματος αποδέσμευσης ποσοτήτων φυσικού αερίου (gas release
programme), λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της ΡΑΕ και τις απόψεις των καταναλωτών
με στόχο να καταστεί η χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου περισσότερο ευέλικτη.
Στηναγορά καυσίμων:
- Η κυβέρνηση θα πρέπει να
προχωρήσει στη σύνταξη νομοσχεδίου μέχρι το τέλος Ιουνίου για τη δημιουργία
ενός ρυθμιζόμενου, μη κερδοσκοπικού ανεξάρτητου Φορέα τήρησης των αποθεμάτων
ασφαλείας (Central Stockholding Entity, CSE). Η ίδρυση του Φορέα θα πρέπει να
έχει νομοθετηθεί μέχρι το Σεπτέμβριο του 2014 και μέχρι το τέλος του έτους θα
πρέπει να έχε εκδοθεί η σχετική υπουργική αόφαση ώστε να λειτουργεί την 1η
Ιανουαρίου 2015. Ο ίδιος νόμος θα πρέπει επίσης να επιτρέπει τις εταιρείες
εμπορίας να χρησιμοποιούν αποθηκευτικούς χώρους άλλων χωρών της ΕΕ για την
τήρηση των αποθεμάτων ασφαλείας, όπως προβλέπει η οδηγία 119/2009 της ΕΕ.
- Μέχρι το τέλος του 2014, θα
πρέπει να προβλεφθεί η εφαρμογή υποχρεωτικής εγγύησης για την άσκηση
εμπορίας καυσίμων, ως εναλλακτικό μέτρο για το ελάχιστο απαιτούμενο μετοχικό
κεφάλαιο των εταιρειών.
- Επέκταση του συστήματος
εισροών –εκροών καυσίμων σε όλα τα πρατήρια, μέχρι το τέλος Αυγούστου 2014.
Στηναγορά ηλεκτρικού
ρεύματος:
Από 1η Ιουλίου, η ΔΕΗ
αναθεωρεί τη δομή των τιμολογίων της ώστε να αντανακλούν το πραγματικό
κόστος και με αποφυγή σταυροειδών επιδοτήσεων (κάποια τιμολόγια να είναι πιο
υψηλά και να επιδοτούν άλλα που διατηρούνται χαμηλά). Η ΡΑΕ παρακολουθεί την
αναθεώρηση των τιμολογίων τηςΔΕΗ, διασφαλίζοντας ότι δεν κάνει κατάχρηση
της δεσπόζουσας θέσης της. Τα τιμολόγια θα αναθεωρούνται ανά τετράμηνο.