Καθώς η ανταρσία των
Σουνιτών καταλαγιάζει και οι αντάρτες προσπαθούν να σταθεροποιήσουν τις
κατακτήσεις τους, οι φόβοι για πλήγμα στην πετρελαϊκή παραγωγή του Ιράκ
υποχωρούν. Το ίδιο και η τιμή του πετρελαίου.
Η τιμή του αργού
πετρελαίου έχει υποχωρήσει 5 δολ. ανά βαρέλι από τα μέσα Ιουνίου και
το συμβόλαιο Αυγούστου του Brent πέφτει κάτω από τα $110 ανά βαρέλι. Αλλά οι
φόβοι για το Ιράκ, δεν έχουν εκλείψει εντελώς.
Αντ' αυτού το επίκεντρο
έχει στραφεί στις πιο μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της αναταραχής και στο τι
θα επιφέρουν οι συγκρούσεις των φυλών στο μέλλον της πετρελαϊκής βιομηχανίας
της χώρας.
«Οι ανησυχίες δεν είναι
βραχυπρόθεσμες. Οι μεγαλύτεροι φόβοι αφορούν στις ισορροπίες του 2020,»
σχολιάζει ο Ed Morse, αναλυτής της Citi.
Η σημασία του Ιράκ -Νο2
παραγωγού του OPEC- στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, είναι εξαιρετικά μεγάλη.
Πρόκειται για τον 7ο
μεγαλύτερο παραγωγό στην κόσμομε εξακριβωμένα αποθέματα 140-150 δισ.
βαρέλια αργού,που η άντλησή τους είναι από τις φθηνότερες στον
πλανήτη. Οι πηγές βρίσκονται όλες στην ξηρά και, όπως στην περίπτωση των
τεράστιων κοιτασμάτων γύρω από την Μπασρά, σε αραιοκατοικημένες, επίπεδες
επιφάνειες με «εύκολη» γεωλογική διαμόρφωση.
Γι'αυτό καισε 5ετή
με 10ετή περίοδο «το Ιράκ είναι το μεγάλο παιχνίδι στον κλάδο,»όπως
σχολιαζει η εταιρία συμβούλων Energy Aspects.
Τα τελευταία χρόνια, το
Ιράκ έχει αναδειχθεί και πάλι σε κρίσιμη πηγή πετρελαίου, με τηνπαραγωγή
σε υψηλό 35 ετών στα 3,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως.Η International Energy
Agency προβλέπει ότι το Ιράκ θα προσφέρει το 60% της ανάπτυξης παραγωγικής
δυνατότητας του OPEC μέχρι το 2019.
Ωστόσο πάντα υπήρχαν
ανησυχίες για την δυνατότητα του Ιράκ να αντεπεξέλθει στους φιλόδοξους στόχους,
λόγω της κακής υποδομής, των προβλημάτων με το νερό και την έλλειψη εργατικών
χεριών. Πριν ακόμη τις ταραχές, ελάχιστοι αναλυτές πίστευαν ότι το Ιράκ θα
μπορέσει να πετύχει τον στόχο των 8,5-9 εκατ. β/η ως το 2020.
Οι συγκρούσεις έχουν
πολλαπλασιάσει αυτά τα προβλήματα και δημιούργησαν νέα,καθώς η
επιδείνωση στις συνθήκες ασφαλείας υποχρέωσε εταιρίες όπως η Exxon και η
BPνα βγάλουν τους ξένους εργάτες από την χώρα, ενώ οι γραφειοκρατικές
διαδικασίες διογκώθηκαν και τα μεγάλα έργα μπήκαν σε δεύτερη μοίρα στις
προτεραιότητες της κυβέρνησης.
Αν και το μεγαλύτερο
κομμάτι της ιρακινής παραγωγής (περίπου 2,5 εκατ. β/η) προέρχεται από τον Νότο,
μακριά από την τωρινή αναταραχή, οι υποδομές του Βορρά παραμένουν κι αυτές
ευάλωτες. Αν γίνει μεγάλη ζημιά στο μεγαλύτερο διυλιστήριο του Ιράκ στο
Μπαϊτζί, θα εκδηλωθούν ελλείψεις ενέργειας στην Βαγδάτη και γειτονικές περιοχές
και θα διαταραχθεί η διανομή στον Βορρά. Επιπλέον, ο αγωγός Κιρκούκ-Τσεϊχάν που
διασχίζει σχεδόν ολες τις περιοχές που ελέγχουν οι αντάρτες του Isis, παραμένει
εκτός λειτουργίας λόγω βομβαρδισμών και δεν προβλέπεται άμεση επιδιόρθωσή του.
Γι'αυτό καιη ΙΕΑ
υποβάθμισε τις προβλέψεις για την παραγωγή του Ιράκ τον περασμένο μήνα
κατά σχεδόν 500.000 β/η.
Ορισμένοι αναλυτές
σχολιάζουν ότι η κρίση στο Ιράκ μπορεί να καταλήξει σε αύξηση των εξαγωγών
βραχυπρόθεσμα, μέσω της ημι-αυτόνομης πετρελαιοπαραγωγικής κουρδικής
περιοχής.Η περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν αναμένεται να αντλεί 1
εκατ. βαρέλια ημερησίως ως τα τέλη του 2015, εκ των οποίων και πετρέλαιο από το
Κιρκούκ.
Ωστόσο υπάρχουν ζητήματα
παραγωγικής δυνατότητας στον αγωγό κουρδικών εξαγωγών και η συνεχιζόμενη
αντίδραση της Βαγδάτης για πωλήσεις πετρελαίου από την περιοχή, μπορεί να
υπονομεύσουν τις εξαγωγές.
Οπότε, η προοπτική να
αποκτήσει το Ιράκ ένα αρκετά στιβαρό πολιτικό σύστημα που θα προωθήσει την
ταχεία αύξηση της παραγωγής ως το τέλος της δεκαετίας είναι αβέβαιη, καθώς οι
τοπικές, θρησκευτικές και εθνικές διαφορές θέλουν χρόνο και πολιτική θέληση για
να επιλυθούν.
Και η πολιτική
αβεβαιότητα θα αποτρέψει ή και θα αποκλείσει εντελώς τις ξένες επενδυσεις στο
Ιράκ, συγκρατώντας την παραγωγή και την ανάπτυξη μεγάλων έργων υποδομής.