Την Rosneft, την μεγαλύτερη κρατική
πετρελαϊκή εταιρεία στη Ρωσία, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, επιχειρεί να
θωρακίσει από άποψης ρευστότητας το Κρεμλίνο, εν όψει και των νέων κυρώσεων που
αποφάσισε χθες η ΕΕ, η εφαρμογή των οποίων, ωστόσο, όπως ανακοινώθηκε, θα είναι
εξαρτηθεί από την πορεία της ανακωχής στην Ουκρανία.
Πρόσφατα, ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι
Μεντβέντεφ πρότεινε να ενισχύσει η κυβέρνηση την εταιρεία στην εξυπηρέτηση των
χρεών της, όπως αναφέρει το Stratfor. Υποσχέθηκε, μάλιστα, ότι το Κρεμλίνο θα δώσει
στην Rosneft 40,6 δις δολ. από το Εθνικό Ταμείο Πλούτου για απροσδιόριστο χρονικό
διάστημα. Είναι, όμως, τόσο δύσκολα τα πράγματα για την μεγαλύτερη εταιρεία της
Ρωσίας, που θεωρείται το «καμάρι» του Κρεμλίνου;
Οι νέες κυρώσεις περιορίζουν την πρόσβαση των μεγάλων
πετρελαϊκών εταιρειών Rosneft, Gazpromneft και Transneft στις κεφαλαιαγορές για
περισσότερες από 30 ημέρες, ενώ
ενισχύουν επίσης τα μέτρα που αφορούν την πώληση αγαθών «διπλής χρήσης»,
στρατιωτικής πολιτικής, στη Ρωσία και της ευαίσθητης τεχνολογίας στον
ενεργειακό τομέα. Διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι οι εν λόγω
κυρώσεις θα τεθούν σε ισχύ μετά την υιοθέτηση και δημοσίευσή τους στην Επίσημη
Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ενώ ενδέχεται να «ακυρωθούν» αν γίνει
σεβαστή η κατάπαυση πυρός και η Ρωσία αποσύρει τα στρατεύματά της από την
ανατολική Ουκρανία ή να «ενισχυθούν» αν η κατάσταση επιδεινωθεί.
Σήμερα, το ρωσικό Δημόσιο διαθέτει 644
δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθέματα, ωστόσο η Rosneft δεν είναι απλά μία οποιαδήποτε
εταιρεία. Ο ενεργειακός τομέας αντιπροσωπεύει το ήμισυ του συνόλου των εσόδων του
ρωσικού κράτους και το 80 % των ενεργειακών εσόδων προέρχεται από τον τομέα του
πετρελαίου, και η Rosneft, όπως αναφέρθηκε, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία
πετρελαίου της Ρωσίας. Δυστυχώς για τη Μόσχα, η εταιρεία έχει χρέος 40 δις δολ., 26,2 δις εκ των οποίων πρέπει να αποπληρωθεί μέχρι το τέλος του
2015. Μάλιστα, από αυτά, τα 21,2 δις δολάρια πρέπει να εξοφληθούν εντός των επόμενων
επτά μηνών. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρέους οφείλεται σε ΗΠΑ, ΕΕ και ιαπωνικές
επιχειρήσεις.
Θεωρητικά, η Rosneft θα μπορούσε να καλύψει
το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της με τα 20 δις δολ. Που διαθέτει σε τραπεζικές
καταθέσεις. Ωστόσο, τα μισά από τα χρήματα αυτά προέρχονται από τις
προπληρωμένες συμφωνίες δανείων έναντι πετρελαίου με δυτικές επιχειρήσεις
εμπορίας. Οι επιχειρήσεις αυτές φέρεται να έχουν ζητήσει από τη Rosneft την επιστροφή
αυτών των προκαταβολών και έχουν προσπαθήσει να ακυρώσουν τις συμβάσεις τους, υπό
το φως των προτεινόμενων κυρώσεων της ΕΕ.
Τον Αύγουστο, η Rosneft ζήτησε την οικονομική συνδρομή
της ρωσικής κυβέρνησης με 42 δισεκατομμύρια δολάρια για να καλύψει τα χρέη της.
Ο Ρώσος υπουργός Οικονομίας Αλεξέι Ουλιουκάιεφ δήλωσε ότι το ρωσικό κράτος θα παρέσχε
οικονομική βοήθεια, δίνοντας, ωστόσο, λιγότερα από όσα είχε ζητήσει η Rosneft. Έτσι,
η εταιρεία αναγκάστηκε να εξετάσει και άλλες επιλογές. Η εταιρεία πρόκειται, εξάλλου,
να λάβει 63 δις δολ. ως το 2018 στο πλαίσιο μιας συμφωνίας με την κινεζική CNPC,
αλλά δεν είναι σαφές τι μέρος του ποσού αυτού θα μπορούσε να καταβληθεί μέσα στους
επόμενους έξι μήνες.
Ήδη η Rosneft προσπάθησε να δελεάσει την κινεζική
κρατική εταιρεία πετρελαίου, προσφέροντάς μερίδιο στο μεγάλο πετρελαϊκό πεδίου
Vankor, καθώς και το 19,7 % των μετοχών της ίδιας Rosneft. Αλλά η Κίνα έχει αντισταθεί
σε παρόμοιες προσφορές στο παρελθόν, και αυτό πιθανόν να κάνει και αυτή τη φορά.
Έχοντας επίγνωση του πόσο επισφαλής έχει γίνει η
κατάσταση για την Rosneft, ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ πρότεινε
πρόσφατα να συνδράμει η κυβέρνηση την εταιρεία στο ζήτημα του χρέους, δίνοντας
την παραπάνω υπόσχεση για 40,6 δις δολ. από το Εθνικό Ταμείο Πλούτου. Αν η
υπόσχεση τηρηθεί, θα πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες διασώσεις εταιρειών
όλων των εποχών. Επίσης, θα θωρακίσει την Rosneft έναντι των ευρωπαϊκών
κυρώσεων βραχυπρόθεσμα.
Βέβαια, αν οι απαγορεύσεις εξαγωγών ενεργειακών
τεχνολογιών από την ΕΕ παραμείνουν σε ισχύ για μεγάλο διάστημα, η εν λόγω
ενίσχυση δεν θα είναι αρκετή για την Rosneft. Ωστόσο, το Κρεμλίνο γνωρίζει ότι δεν
μπορεί, σε καμία περίπτωση, να αφήσει ανυπεράσπιστη μία από τις μεγαλύτερες
εταιρείες της Ρωσίας, γεγονός που φαίνεται και από το ότι ήδη σπεύδει να την ενισχύσει
προληπτικά.