Οι νέες κυρώσεις ΕΕ και ΗΠΑ κατά της Μόσχας θα «διακόψουν» απότομα τα
σχέδια γεώτρησης πετρελαίου από σχιστόλιθο στην Αρκτική και θα
περιπλέξουν τη χρηματοδότηση των υφιστάμενων ρωσικών έργων από την
Κασπία Θάλασσα στο Ιράκ και την Γκάνα.
Στις 12 Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στις Gazprom, Gazprom
Neft, Lukoil, Surgutneftegas και Rosneft, απαγορεύοντας στις δυτικές
εταιρείες να υποστηρίξουν τις δραστηριότητές των προαναφερθέντων
εταιρειών στην περιοχή της Αρκτικής.
Τα νέα μέτρα, που έχουν ως στόχο να αυξήσουν τις πιέσεις στον Ρώσο
Πρόεδρο Vladimir Putin για τις δράσεις του στην Ουκρανία, πάνε πολύ
παραπέρα συγκριτικά με τις προηγούμενες κυρώσεις, που απαγόρευαν μόνο
τις εξαγωγές εξοπλισμού πετρελαίου υψηλής τεχνολογίας στη Ρωσία.
Τα έργα που βρίσκονται τώρα σε κίνδυνο, περιλαμβάνουν ένα πρόγραμμα
γεωτρήσεων του αμερικανικού κολοσσού Exxon Mobil στη ρωσική Αρκτική, που
ξεκίνησε τον Αύγουστο ως μέρος μιας κοινοπραξίας με τη Rosneft του
Κρεμλίνου.
Πλέον αυτό το έργο καθώς και δεκάδες άλλα έργα που έχει συμφωνήσει η
Rosneft και η Gazprom Neft με την Exxon, την αγγλοολλανδική Royal Dutch
Shell, τη νορβηγική Statoil και την ιταλική ENI, θα πρέπει να τεθούν σε
αναμονή.
«Η διακοπή αμερικανικών και ευρωπαϊκών πηγών τεχνολογίας και υπηρεσιών
καθώς και προϊόντων για αυτά τα έργα καθιστά αδύνατη, ή τουλάχιστον
εξαιρετικά δύσκολη τη συνέχιση των εν λόγω έργων... δεν υπάρχουν έτοιμα
υποκατάστατα αλλού», δήλωσε σε συνέντευξη την Παρασκευή ανώτερος
αξιωματούχος των ΗΠΑ.
Την ίδια μέρα κυρώσεις κατά της Ρωσίας επέβαλε και η ΕΕ, ωστόσο δεν
πήγαν τόσο μακριά όσο οι αμερικανικές σχετικά με τον τομέα του φυσικού
αερίου και του πετρελαίου. Η Ρωσία, ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας
πετρελαίου στον κόσμο, βασίζεται στην Αρκτική για τα αποθέματα
πετρελαίου από σχιστόλιθο για τη διατήρηση της παραγωγής σε περίπου 10,5
εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, λαμβάνοντας υπόψη και τη μείωση της
παραγωγής στα πεδία της Δυτικής Σιβηρίας.
Ο Valery Nesterov από την ρωσική κρατική τράπεζα Sberbank, στην οποία
επίσης επιβλήθηκαν κυρώσεις από Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, προέβλεψε
σοβαρές συνέπειες.
«Αυτό που είναι πραγματικά ανησυχητικό είναι οι κυρώσεις στο πετρέλαιο
από σχιστόλιθο. Οι ρωσικές εταιρείες δεν έχουν επενδύσει αρκετά στην
έρευνα και την τεχνολογία. Σε μεγάλο βαθμό στηρίζονται στις δυτικές
τεχνολογίες, και τώρα είναι απλά πάρα πολύ αργά», υπογράμμισε.
Μεγαλύτερα αποθέματα από τη Σαουδική Αραβία
Σημαντικά ρωσικά αποθέματα πετρελαίου από σχιστόλιθο είναι οι
γεωλογικοί σχηματισμοί «Bazhenov», που βρίσκονται στα πεδία της δυτικής
Σιβηρίας.
Εκτιμάται ότι έχουν 3 τρις βαρέλια πετρελαίου, τέσσερις φορές τα αποθέματα της Σαουδικής Αραβίας.
Στους «Bazhenov», οι ρωσικές Rosneft και Gazprom Neft συνεργάζονται με τις Exxon και Shell.
«Όταν μάθαμε για τις πρώτες κυρώσεις, αποφασίσαμε να επιταχυνθούν οι
εργασίες σε όλα τα μέτωπα για να ελαχιστοποιηθεί η ζημιά στην εταιρεία»,
είπε μια πηγή της Rosneft.
Ο επικεφαλής της Rosneft, Igor Sechin, στενός σύμμαχος του Putin,
δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα, ότι η εταιρεία είχε εγκρίνει ένα πρόγραμμα
για την αντικατάσταση της δυτικής τεχνολογίας μεσοπρόθεσμα.
Ο εκπρόσωπος της Rosneft, Mikhail Leontiyev, είπε ότι οι δικηγόροι της
εταιρείας εξετάζουν τις κυρώσεις και τις επιπτώσεις τους για τις κοινές
γεωτρήσεις με την Exxon στην Αρκτική.Η Rosneft έχει συνολικά 44
υπεράκτιες δραστηριότητες στην Αρκτική και τη Μαύρη Θάλασσα, με
εκτιμώμενα αποθέματα 300 δισεκατομμύρια βαρέλια. Έχει προγραμματίσει την
ανάπτυξή τους με την Exxon, την ENI και τη Statoil.Πηγή της ρωσικής
Lukoil τόνισε ότι οι νέες κυρώσεις είναι σοκαριστικές.«Πραγματικά δεν
περιμέναμε να καταλήξουμε στη λίστα των κυρώσεων», είπε.
Τέλος οι πιστώσεις
Η Lukoil είναι η πιο δραστήρια ρωσική εταιρεία στο εξωτερικό και έχει
δραστηριότητες στην Γκάνα, το Ιράκ και την Κασπία. Μάλιστα, σχεδίαζε να
προβεί σε γεωτρήσεις πετρελαίου από σχιστόλιθο στη Σιβηρία μαζί με την
γαλλική πετρελαϊκή Total.
Αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης δήλωσαν την Παρασκευή ότι τα
νέα μέτρα έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μην επηρεαστεί η
συμβατική παραγωγή ή τα ξένα έργα των ρωσικών εταιρειών. «Οι
δραστηριότητες της Lukoil στις ΗΠΑ, όπως για παράδειγμα τα πρατήρια
καυσίμων τους, δεν θα πρέπει να επηρεαστούν», δήλωσε ανώτερος
αξιωματούχος των ΗΠΑ.
Ωστόσο, οι τραπεζίτες και οι έμποροι που συνεργάζονται με την εταιρεία
Lukoil ανέφεραν ότι οι κυρώσεις θα περιπλέξουν περαιτέρω την ικανότητα
της εταιρείας να αντλήσει κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένων των ξένων έργων
της, όπως στην Γκάνα.
Η Lukoil ήταν η τελευταία ρωσική πετρελαϊκή εταιρεία που πήρε μεγάλο
δάνειο από τη Δύση- 1.5 δις δολάρια συμπεριλαμβανομένων χρημάτων από
αμερικανικές τράπεζες- αλλά από τον Ιούλιο, όταν επεκτάθηκαν οι δυτικές
κυρώσεις, ο δανεισμός προς τις ρωσικές εταιρείες ενέργειας σταμάτησε.