Oι Τράπεζες της Ευρώπης και η ΕΚΤ

Το γεγονός οτι πριν απο τα stress tests ,οι 130 κρινόμενες Τραπεζες προέβησαν σε αυξήσεις Κεφαλαιου ύψους 200 δις ευρώ αποδεικνύει οτι τα stress tests ήσαν απαραίτητα. Το οτι επι αθροίσματος ισολογισμών ίσούμενου με 22 τρις ευρώ απαιτήθηκαν μονο 200 δις δείχνει οτι τα stress tests ήσαν ήπια.

Ειναι επόμενο ,η ΕΚΤ για να εισάγει τον κεντρικό έλεγχο των Τραπεζων να αποφύγει την άμεση μέγιστη αυστηρότητα. Ετσι δεν εφάρμοσε τον κανονισμό της Βασιλείας ΙΙΙ ο οποιος ούτως ή άλλως θα εφαρμοσθεί απο το 2019 και μετα. Επισης δεν ηλεγξε τις μικρές αλλα μονο τις θεωρούμενες ως συστημικές Τραπεζες και έδωσε ρόλο στην εφαρμογή του ελέγχου στις Εθνικές Εποπτικές Αρχές.

Με όλες αυτες τις προϋποθεσεις, παρ'ολα αυτά 13 Τραπεζες δεν πέρασαν οριστικά τον πήχη και χρειαζεται να γίνουν αυξήσεις ίδιων κεφαλαίων της τάξεως των 25 δις ευρώ ως συνολικό ζητούμενο των ελέγχων.

Δεν ειναι εντυπωσιακό οτι οι τέσσερεις Ελληνικές συστημικές Τραπεζες ήσαν κοντά στο όριο. Το εντυπωσιακό ειναι οτι ήσαν στο όριο μετα απο ολα οσα εχουν υποστεί απο το Ελληνικο Δημοσιο και τους δανεισθέντες απο αυτες. Το οτι κατάφεραν να περάσουν χωρίς να πάρουν τα κεφαλαία του Τ. Χ. Σ. ειναι το αισιόδοξο μήνυμα.

Δεν μπορουμε να ισχυρισθούμε το ίδιο για την Ιταλία. Το οτι εννέα Τραπεζες της δεν πέρασαν τα ήπια tests ειναι σε μεγάλο βαθμό ένδειξη της κατάστασης της Οικονομιας της. Η Ιταλία εχει 680 Τραπεζες,με μέσο όρο ενα υποκατάστημα ανά 2000 κατοίκους. Ειναι αδύνατο υπ'αυτες τις συνθήκες οι Τραπεζες να κερδοφορησουν και να αναπτύξουν την Οικονομια της ακομη και αν ευρισκοντο σε καλλιτερο απο το άσχημο Ιταλικό Οικονομικο περιβάλλον.

Στην Βόρεια Ευρωπη το Τραπεζικό συστημα δεν ειναι ιδιαιτέρως υγιές επισης. Αν εξετάσουμε τις Γερμανικές Τραπεζες βλέπουμε οτι δυο εχουν προβλήματα λογω stress tests, o μεγάλος αριθμός των Landesbanken καιιδιαιτέρως Sparrkassen , οι οποιες τελευταίες εχουν Ενεργητικό ύψους ενός τρις ευρώ ,δεν ελέγχθηκαν κατοπιν Γερμανικης επιμονής να ελεγχθούν μονο οι "συστημικές"τής Ευρωπης,αλλα και οι δυο μεγάλες Τραπεζες της Γερμανίας εχουν προβλήματα.

Η Commerzbank ειναι δηλωμένα προβληματική αλλα και η Ναυαρχίδα του Γερμανικού Τραπεζικού συστήματος η Deutsche Bank δεν ειναι καλλιτερα. Ο Αυστριακός Τραπεζίτης Klaus Kastner έκανε την ακόλουθη αξιολόγηση για αυτήν την Τραπεζα:

"Απο τον Ισολογισμό της του Ιουνίου 2014 προκύπτει οτι μονο το 23% του Ενεργητικού της ειναι δάνεια. Το 60% του Ενεργητικού της ειναι χρηματιστηριακές πράξεις και προϊόντα πάσης φύσεως. Η αξιολόγηση του τμήματος αυτού του Ενεργητικού της στηρίζεται σε σύνθετους τύπους μηδενικής αξιας σε μια Κρίση. Ουσιαστικά αυτη δεν ειναι Τραπεζα ,ειναι Hedge fund με προσαρτημένο ενα μικρό κομμάτι Εμπορικής Τραπεζας.

Αν ληφθεί υπ'οψιν οτι οτι τα ίδια κεφαλαία της Τραπεζας ειναι μονο το 4% του Ενεργητικού, πως αξιολογείται αυτη η Τραπεζα ως υγιής ;"

Με αυτη την κατάσταση των Τραπεζων στην Ευρωζωνη,τα μη εξυπηρετουμενα δάνεια εκτιμώνται στα 880 δις που ειναι περίπου τα ίδια κεφαλαία των Τραπεζων. Δεδομένου οτι το Ενεργητικό των Τραπεζων ειναι 22 τρις και τα κόκκινα δάνεια στην Ευρωζωνη ειναι κατα γενική αποδοχή το 8% των χορηγήσεων ,ή το ήμισυ του Ενεργητικού των Τραπεζων ειναι χρηματιστηριακά η αλλα προϊόντα τυπου Hedge funds που δεν μπορούν να αξιολογηθούν εύκολα ως προς το ρίσκο,ή τα κόκκινα δάνεια υποεκτιμωνται.

Η μελέτη των διακεκριμένων Οικονομολόγων Steffen και Acharya υπολόγισε οτι μονο οι 39 μεγαλλιτερες Τραπεζες της Ευρωζωνης χρειάζονται 450 δις νεα κεφάλαια. Αντιστοιχα ποσά συμπεραίνουν μελέτες αλλων αξιόπιστων Ιδρυμάτων.

Τα ανωτερω ειναι ενα μέρος της κατάστασης του Ευρωπαϊκού Τραπεζικού συστήματος. Ενα άλλο μέρος ειναι οτι τα stress tests εγιναν χωρίς να ληφθεί υπ'όψιν ο αποπληθωρισμός της Ευρωζωνης ο οποιος χειροτερεύει.

Τα stress tests εγιναν με υπόθεση πληθωρισμού 1%. Οπως φαινεται απο το ανωτερω σχήμα ο πληθωρισμός ειναι μονο 0,3%.

Αυτο απέχει πολύ απο το "Κοντά αλλα κάτω απο το 2%"που ειναι η εντολή λειτουργίας της ΕΚΤ ,και θεωρείται απο τους ειδικούς "τεράστια παράλειψη"της ΕΚΤ ,να αγνοήσει δηλαδη την πτώση του πληθωρισμού που μπορεί να οδηγήσει σε νεα κρίση υποκατανάλωσης εταιριων και νοικοκυριών και να εχει "βαθειά διαβρωτική επίδραση στην φερεγγυότητα των Τραπεζων."

Η διάσωση του Τραπεζικού συστήματος στην Ευρωζωνη ειναι απαραίτητη. Η ΕΚΤ σε αυτο το θεμα εχει αποδείξει οτι εχει και την θέληση και την δυνατότητα να το κανει. Το έκανε στο παρελθόν και θα το κανει πάλι στο μέλλον. Ομως αυτο ειναι η αναγκαία συνθήκη προόδου δεν ειναι ομως και ικανή.

Οι Τραπεζες πριν απο την Κρίση της Lehman Bros ήσαν οι χορηγοί ανελεγκτης και ξέφρενης πίστωσης που οδήγησε στην καταρρευση . Τωρα που προσπαθούν να μαζέψουν τις ζημιές απο τα κόκκινα δάνεια,εχουν δυο επιλογές για να κρατήσουν σε υγιή επίπεδα την σχεση ίδιων κεφαλαίων προς χορηγήσεις. Η να αυξήσουν τα κεφαλαία τους με νεα ή να συρρικνώσουν τους Ισολογισμούς τους μειώνοντας την διαθέσιμη ρευστότητα,δηλαδη τον δανεισμό της Οικονομιας. Επειδη ειναι δύσκολο υπό την παρουσα συγκυρία να συγκεντρωθούν νεα κεφαλαία οταν η κερδοφορία των Τραπεζων ειναι χαμηλή ή αμφίβολη στο εγγύς μέλλον,οι Τραπεζες επιλέγουν την συρρίκνωση των χορηγήσεων τους όπως στο κατωτέρω σχήμα ,το οποιο βέβαια καθιστά την αναπτυξη ακομη πιο δύσκολη.

Το λάθος που εγινε σε όλη την Ευρωπη και οχι μονο,και το οποιο ακολούθησε και η Ελλας με τα γνωστά αποτελέσματα,ειναι οτι μετα τον Αγροτικό,τον Βιομηχανικό και τον Τομεα των Υπηρεσιών,θεωρήθηκε οτι το επόμενο στάδιο του Κεφαλαιου ήταν ο Χρηματοπιστωτικός Τομέας. Το μέγεθος του λάθους αποκαλυφθηκε απο την Lehman Bros.

 

Ο Χρηματοπιστωτικός Τομέας ειναι απαραίτητος ,επιβοηθητικος και επιταχυντικός της πραγματικής Οικονομιας,απο μόνος του ομως δεν παράγει τίποτε.

Τωρα όλος ο Κοσμος αλλα ιδιαίτερα η Ευρωπη βρίσκεται με έναν υπέρογκο χρηματοπιστωτικό τομεα που πρεπει να συρρικνωθεί για να εξορθολογιστεί και μέχρις ότου επιτευχθεί η εξυγίανση δια της συρρίκνωσης δραστηριοτήτων , αύξησης κεφαλαίων αλλα και κλεισίματος ορισμένων Τραπεζων η Οικονομια θα υποφέρει. Με αλλα λόγια λογω αυτών των προβλημάτων οι Τραπεζες της Ευρωζωνης δεν μπορούν να κανουν την κυρία αποστολη τους που ειναι η χρηματοδοτηση της ανάπτυξης της Οικονομιας.Την ανακούφιση της Οικονομιας αυτήν την περίοδο αναστολής έρχεται να προσφέρει ο κ. Ντράγκι δια στοχευμένων καινοτόμων δράσεων της ΕΚΤ εκτός των συνήθων δραστηριοτήτων της δεδομένου οτι και η κατάσταση δεν ειναι η συνήθης.

Πριν αναλύσουμε την προτεινόμενη λύση ας ενημερωθούμε για τις πρόσφατες εξελίξεις της Οικονομιας της Ευρωζώνης.

Η ΕΕ μείωσε την αναμενόμενη αναπτυξη φέτος στην Ευρωζωνη κατα ακομη ενα τριτο,δηλαδη απο 1,2% στο 0,8%. Η μείωση προέρχεται κυριως απο την κακή απόδοση των μεγάλων Οικονομιών της Ευρωζωνης

Η ΕΕ βλέπει τωρα την Οικονομια της Ευρωζωνης στάσιμη,ύστερα απο την στασιμότητα της ανάπτυξης στην Γερμανία, την επι μακρον λιμνάζουσα Οικονομια της Γαλλίας και την υφεσιακή Οικονομια της Ιταλίας.

Οι προβλέψεις της Goldman Sachs ειναι υφεσιακές .

Η ΕΚΤ εχει ήδη χρησιμοποιήσει τα συμβατικά της όπλα. Εχει κατεβάσει τα επιτόκια σχεδόν στο μηδέν ,δίνει άφθονη ρευστότητα στις Τραπεζες οταν εχουν ανάγκη με τα γνωστά LTRO και με άλλους τρόπους και καθιστά ζημιογόνες λογω αρνητικού επιτοκίου τις καταθέσεις σε αυτήν. Αυτα ολα ειναι πολύ χρήσιμα αλλα δεν επαρκούν.

Δυο ειναι τα προβλήματα της Ευρωπαικης Οικονομιας. Η έλλειψη Επενδυσεων και η έλλειψη Ρευστοτητος. Η σύνθετη πρόταση Ντραγκι καλύπτει και τα δυο.

Είναι ταυτόχρονα πρόταση ποσοτικής χαλάρωσης και Πανευρωπαϊκών Δημοσίων και Ιδιωτικών Επενδύσεων. Ο κ. Ντράγκι προτίθεται να χρηματοδοτήσει και τα δυο αλλα για τις Επενδύσεις πρεπει να υπάρξει συμφωνία των Κρατών της Ευρωζωνης διοτι αυτα πρεπει να συμφωνήσουν την Επενδυτική Σχεδίαση και προγραμματισμό,η ΕΚΤ θα τα χρηματοδοτήσει μέσω ΕΙΒ και εμπορικών Τραπεζων. Προς την κατεύθυνση αυτη ειναι και το προγράμμα Γιουνκερ ύψους 300 δις αν εγκριθεί.

Το κύριο έργο ομως της ΕΚΤ που ειναι η ποσοτική χαλάρωση αντιμετωπίζει εσωτερικές αντιστάσεις.

Υπενθυμίζουμε οτι οι κύριοι άξονες της ποσοτικής χαλάρωσης ειναι:

- Αγορά ομολόγων εταιριων και τιτλοποιημένων δανείων μεςω των Τραπεζων με τετραετή δανεισμο προς αυτες προγράμματα που ειναι εν εξελίξει με πενιχρά ομως αποτελέσματα, 83 δις ,γιατι δεν υπάρχουν πολλοί αξιόχρεοι πελάτες για τους οποίους οι Τραπεζες θα ήσαν διατεθειμένες να πάρουν το ρίσκο ή γιατι υπάρχουν λίγα ομόλογα επιπέδου αξιολόγησης τέτοιου ωστε να ειναι επιλέξιμα ,κυριως στο Νότο.

- Αγορά Κρατικών Ομολόγων . Εδω ειναι το σημείο διάρρηξης σχέσεων μεσα στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ μεταξύ Βορρά και Νότου . Οι Βόρειοι με ηγέτη τον Γερμανό Βαΐντεμαν μαζί με τον Αυστριακό , τον Ολλανδό , τον Λουξεμβουργιο και τον Εστονο αντιτίθενται στην ποσοτική χαλάρωση διοτι φοβούνται τις παρενέργειες της . Εγιναν προτάσεις να αγοραστούν Ομολογα απο όλες τις Χώρες κατ'αναλογία αλλα αυτο απερριφθει διοτι τα Γερμανικά για παράδειγμα ομόλογα δεν εχουν δυσκολία διάθεσης . Η πρόταση να αγοραστούν Ομολογα μόνον των Χωρών που τηρούν το Σύμφωνο Σταθερότητος απερριφθει απο τους Νότιους διοτι τους εξαιρεί.

Τα πράγματα εχουν φθάσει σε τέτοιο σημείο ωστε να εχουν διαρραγεί οι σχέσεις Βαΐντεμαν - Ντραγκι. Τωρα ετοιμάζεται επίθεση στον Ντραγκι εκ των έσω κατηγορώντας τον για μυστικοπαθή Διοίκηση και έλλειψη συλλογικότητ oς στην λήψη των αποφάσεων. Ειναι σαφές οτι οι Γερμανοι συσπειρώνουν και άλλους ενάντια στην ποσοτική χαλάρωση. 7 έως 10 μέλη απο τα 24 του Διοικητικού Συμβουλίου ειναι αντίθετα του κ. Ντράγκι . Κάτω απο αυτες τις συνθήκες αγορά Κρατικών Ομολόγων του Νότου ειναι δύσκολη αν οχι αδύνατη τωρα.

Ομως το πρόβλημα παραμένει και χειροτερεύει κάθε μήνα."Να μην δράσει η ΕΚΤ μπροστά στον αποπληθωρισμο ειναι σαν να αρνηθείς φάρμακο σε ασθενή που πάσχει απο πνευμονία διοτι φοβάσαι τις παρενέργειες "ειπε ο Joachim Fels επικεφαλής Οικονομολόγος της Morgan Stanley.

Η επενδυτική προσπάθεια των 300 δις του Γιούνκερ θα πέσει στο κενό αν δεν βάλει η ΕΚΤ πραγματικό χρήμα γιατί τα ψίχουλα της Επιτροπής δεν αρκούν και ιδιώτες επενδυτές δεν θα εμφανιστούν χωρίς μεγάλες πανευρωπαϊκές δεσμεύσεις.

Η Ευωζωνη βαδίζει προς συνολική ύφεση. Ο Αποπληθωρισμός πλήττει όλο και περισσότερες Χώρες. Οι Επενδυσεις λιμνάζουν. Η ανεργία ανεβαίνει δραματικα. Οι Τραπεζες αδυνατούν να στηρίξουν την αναπτυξη. Η επομενη Κρίση ειναι πιθανή και κοντά. Ομως θα χρειασθεί τα πράγματα να χειροτερέψουν πολύ ακομη για να συναινέσουν ,αν συναινέσουν ,οι Γερμανοι. Πόσο χειρότερη κατάσταση απο την παρούσα αντέχει να δεχθεί ο Νοτος; Τι θα γίνει με τις Τραπεζες που ειναι φορτωμένες Κρατικα Ομολογα των Χωρών τους ; Ο Διχασμός ειναι προ των πυλών .

www.kassandros.gr