Γιαννάκης Ομήρου: Η Δικοινοτικοποίηση του Φυσικού Αερίου

Με την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων με βάση το διεθνές Θαλάσσιο Δίκαιο, η Τουρκία άρχισε μια συστηματική προσπάθεια να παρεμποδίσει την Κυπριακή Κυβέρνηση από την εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου.

Εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ, έκδοση «οδηγιών προς ναυτιλλομένους»-NAVTEX, απροκάλυπτες απειλές και εμφάνιση της Τουρκίας ως εκπροσωπούσας τους Τουρκοκυπρίους διεκδικώντας «ισότιμη» συνεκμετάλλευση και διαμοιρασμό του φυσικού αερίου. Ακόμα μεταφορά του φυσικού αερίου της Κύπρου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορθά αποφάσισε τη διακοπή συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις, δηλώνοντας ότι δεν είναι νοητή η συμμετοχή σε αυτές υπό το κράτος απειλών και εκβιασμών. Βέβαια, αυτή η ορθή απόφαση θα έπρεπε να έχει συνέχεια και συνέπεια, χωρίς παλινδρομήσεις που θα οδηγήσουν το θέμα του φυσικού αερίου σε «δικοινοτικό ζήτημα», όπως είναι η επιδίωξη της Τουρκίας. Δυστυχώς, η αρνητική απάντηση στην πρόταση Άιντα για δημιουργία δικοινοτικής επιτροπής για διαχείριση του φυσικού αερίου, ακολουθήθηκε από τη γνωστή πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη για συζήτηση του θέματος στο τέλος των διαπραγματεύσεων μαζί με το εδαφικό.

Οι τελευταίες εξελίξεις, με την προοπτική επανάληψης των συνομιλιών, πέραν του ότι δημιουργούν ερωτηματικά για το κατά πόσον η Τουρκία θα σεβαστεί ρητά και έμπρακτα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου εντός της ΑΟΖ, εγείρουν ως θεμελιώδες ερώτημα το τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί ως προς τη συζήτηση του θέματος του φυσικού αερίου. Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η δικοινοτικοποίηση του φυσικού αερίου θα οδηγήσει σε ακύρωση το πιο ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο που διαθέτει η ελληνική κυπριακή πλευρά για να διεκδικήσει μια λύση στο πλαίσιο των αρχών του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου. Πέραν τούτων, τυχόν συζήτηση του θέματος του φυσικού αερίου στις διαπραγματεύσεις, θα θέσει υπό αμφισβήτηση ακόμα και κίνδυνο ακυρότητας της σχετικές συμφωνίες που συνομολόγησε η Κυπριακή Δημοκρατία. Είτε με κράτη για οριοθέτηση των ΑΟΖ είτε με εταιρείες για έρευνες, γεωτρήσεις, εξορύξεις και εκμετάλλευση του φυσικού αερίου.

Αν επιτραπεί να επιτευχθεί ο τουρκικός στόχος, το ζήτημα του φυσικού αερίου να μετατραπεί σε κεφάλαιο προς διαπραγμάτευση στις συνομιλίες, αυτό θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για την αξιοποίηση του στρατηγικού όπλου των υδρογονανθράκων. Και για μιαν ακόμα φορά θα έχουμε αυτοαναιρεθεί.