Η από μακρού υποβόσκουσα πυρηνική διένεξη μεταξύ του Ιράν και της Δύσης έχει και τις ανάλογες επιπτώσεις στις διεθνείς αγορές πετρελαίου και, μάλιστα, διαφαίνεται η απειλή η κατάσταση αυτή να συνεχιστεί και κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2006.
Το Ιράν διαθέτει πάνω από το 10% των παγκοσμίων πετρελαϊκών κοιτασμάτων και αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό αργού πετρελαίου στον ΟΠΕΚ, μετά τη Σαουδική Αραβία.
Επειδή, δε, η προσφορά πετρελαίου είναι «σφικτή» στις περισσότερες των περιπτώσεων μόνο το μισό της ιρανικής παραγωγής πετρελαίου, που φθάνει περίπου τα 4 εκ. βαρέλια ημερησίως μπορεί να αντικατασταθεί από άλλες παραγωγούς χώρες, σε περίπτωση που υπάρξει διατάραξη στις ιρανικές πετρελαϊκές στρόφιγγες. Και αυτό σημαίνει, βεβαίως, ότι οι παράγοντες της αγοράς πετρελαίου είναι αποφασισμένοι να παρακολουθούν με άγρυπνο μάτι οιαδήποτε κλιμάκωση αυτής της διένεξης.
Οι τιμές του πετρελαίου απειλούν ήδη με νέο ράλι στο ιστορικό υψηλό των 70,85 δολαρίων το βαρέλι, που είχε καταγραφεί στα τέλη του περασμένου Αυγούστου, όταν οι τυφώνες είχαν καταστρέψει πετρελαϊκές των ΗΠΑ, στον Κόλπο του Μεξικού.
Σε ένα βαθμό η πρόσφατη άνοδος των τιμών αποδίδεται στην κλιμάκωση της «κόντρας» των ΗΠΑ με την κυβέρνηση της Τεχεράνης, αλλά και στη βία που επηρεάζει την παραγωγή πετρελαίου στη Νιγηρία, μιας ακόμα μεγάλης πετρελαιοεξαγωγού χώρας και μέλους του ΟΠΕΚ.
Διάφορα γεωπολιτικής φύσεως γεγονότα -περιλαμβανομένων των τρομοκρατικών επιθέσεων στη Σαουδική Αραβία- συνέβαλαν επίσης στη σημαντική άνοδο των τιμών του μαύρου χρυσού την περίοδο 2004-2005. Η μεγάλη ζήτηση σε παγκόσμια κλίμακα και η αδυναμία κάλυψης των ελλείψεων με πρόσθετο παραγωγικό δυναμικό αποτελούν θεμελιώδεις αιτίες που έχουν συμβάλει στην ανοδική πορεία των πετρελαϊκών τιμών.
ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία ασκούν πιέσεις στο Ιράν προκειμένου να παραιτηθεί των φιλοδοξιών του για παραγωγή πυρηνικού καυσίμων, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενεργειακούς σταθμούς ή, ενδεχομένως, για πυρηνική ενέργεια, στο πλαίσιο ενός έντονου διπλωματικού αγώνα που κατά τα φαινόμενα θα διαρκέσει επί αρκετούς μήνες.
Από την πλευρά του το Ιράν αναφέρει ότι το πρόγραμμά του έχει στόχο ειρηνικούς σκοπούς. Ωστόσο, τις προσπάθειές του αυτές απέκρυψε επί σχεδόν δύο δεκαετίες, δημιουργώντας έτσι υπόνοιες για προετοιμασία πυρηνικού προγράμματος.
(Ναυτεμπορική, 19/1/06)