Μάλλον ως κίνηση πανικού του Ριάντ απέναντι στην διαφαινόμενη
αποκατάσταση των σχέσεων της διεθνούς κοινότητας με την Τεχεράνη μπορεί να
ερμηνευθεί η εκτέλεση του σιϊτη ιερωμένου και η εξ αυτής προελθούσα ένταση στις
σχέσεις των δύο πλευρών. Επιπλέον, η Σαουδική Αραβία πρέπει, στο εξής, να
υπολογίσει σοβαρά και το γεγονός ότι, ιδίως μετά την ρωσική επέμβαση «επί του
πεδίου» στη Συρία, έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση όσον αφορά το
ISIS, του οποίου, μαζί με το Κατάρ και
την Τουρκία, υπήρξε από τους βασικούς υποστηρικτές και χρηματοδότες.
Η ένταση στις σχέσεις με το Ιράν (και στην οποία τις
τελευταίες ημέρες αρχίζουν να εμπλέκονται και άλλες χώρες με δεσμούς με το
σαουδαραβικό βασίλειο σε Μέση Ανατολή και Β. Αφρική) πιθανόν να προκλήθηκε ως «προειδοποιητική
βολή» ενάντια στην Τεχεράνη, σε μία περίοδο κατά την οποία ο «εκλεκτός» της τελευταίας,
δηλαδή ο Άσαντ (ή τουλάχιστον το καθεστώς του) όχι μόνο δεν ανατρέπεται, αλλά
εγγράφει στέρεες υποθήκες ώστε να υπάρχει και την «επόμενη ημέρα» της συριακής
κρίσης.
Το βέβαιο είναι, ωστόσο, ότι η τακτική αυτή του
Ριάντ δεν πρόκειται να αποδώσει, καθώς δεν αναμένεται οι ΗΠΑ να υποκύψουν σε έναν
σαουδαραβικό εκβιασμό, που έχει στόχο να δυναμιτίσει την αποκατάσταση των
σχέσεών τους με το Ιράν. Αντίθετα, η Τεχεράνη πιθανόν να γίνει ακόμη πιο «επίζηλη»
για το αμερικανικό «φλερτ», από τη στιγμή που η αύξηση της αντιπαλότητας με το
Ριάντ, θα την οδηγήσει σε σκλήρυνση της στάσης της απέναντι στο
ISIS. Έτσι, η στήριξή της προς το
καθεστώς Άσαντ θα ενδυναμωθεί και, μαζί με αυτήν, θα βελτιωθούν και οι σχέσεις της
με τον έτερο υποστηρικτή του Σύρου Προέδρου, της Μόσχας. Σίγουρα, μία τέτοια προοπτική
δεν είναι ευπρόσδεκτη από την Ουάσιγκτων, η οποία βλέπει τη στρατηγική επαναπροσέγγισης
με την Τεχεράνη, που με τόσο κόπο προσπάθησε να οικοδομήσει ο (απερχόμενος)
Πρόεδρος Ομπάμα, να τίθεται εν κινδύνω από την Σαουδική Αραβία, που επιθυμεί να
έχει την πρωτοκαθεδρία στον μουσουλμανικό κόσμο και στη Μέση Ανατολή.
Σε ενεργειακό επίπεδο, βέβαια, η κρίση στις σχέσεις Τεχεράνης-Ριάντ
δεν πρόκειται ούτε να αλλάξει την σαουδαραβική στρατηγική αυξημένης προσφοράς αργού,
ούτε αναμένεται να αυξήσει τις τιμές πετρελαίου, ανατρέποντας τους σχεδιασμούς
του βασιλείου. Έχει, όμως, ενδιαφέρον να σκεφθούμε πως οι ΗΠΑ – ίσως όχι άμεσα –
θα πρέπει να σκεφθούν πως η ανοχή απέναντι στην στρατηγική αυτή δημιουργεί
πρόβλημα στους δικούς της παραγωγούς πετρελαίου (που πλέον μπορούν και να
εξάγουν, μετά από 40 χρόνια απαγόρευσης), αλλά και θέτει εμπόδια στην
επαναπροσέγγισή τους με την Τεχεράνη.
Η πολιτική αυξημένης παραγωγής του
OPEC
(ήτοι
της Σαουδικής Αραβίας), είχε ακριβώς τον στόχο να μην αφήσει μερίδιο αγοράς για
την Τεχεράνη, όταν αυτή θα επανεντασσόταν πλήρως στη διεθνή αγορά πετρελαίου. Η
έκρηξη βίας, μετά την εκτέλεση του σιΐτη ιερωμένου στη Σαουδική Αραβία, και η
συνεπακόλουθη επιδείνωση των σχέσεων με το Ιράν, πιθανόν να δώσει στο τελευταίο
άλλον έναν λόγο – ενεργειακό αυτή τη φορά – για να συντονιστεί με τη Ρωσία.
Ούτε αυτή η προοπτική είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη για τις ΗΠΑ…
Τέλος, αν η κρίση στις σχέσεις Ριάντ-Τεχεράνης
κλιμακωθεί σε συνολική κρίση σουνιτών – σιϊτών, κάτι τέτοιο θα δυναμιτίσει τη
συνοχή του Ιράκ. Ευνόητο είναι να υποθέσουμε πως, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις
στην Τουρκία και τη Συρία, μετά από μία τέτοια εξέλιξη θα έχει σημάνει «η ώρα για
το ανεξάρητο Κουρδιστάν» …