Με το χρήμα να ρέει λόγω της υψηλής τιμής του πετρελαίου, έχοντας κυριαρχήσει στη μάχη με τους εγχώριους φονταμενταλιστές του Ισλάμ, διαθέτοντας τη στήριξη ενός πλέον εύρωστου ιδιωτικού τομέα, έχοντας εισέλθει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και διαθέτοντας έναν λαοφιλή, μεταρρυθμιστή βασιλιά, η Σαουδική Αραβία μοιάζει αναγεννημένη. Μετά τη σκοτεινή περίοδο της δεκαετίας του ’90, ελπίζει σήμερα σε ένα φωτεινότερο μέλλον. Όντας ο θεματοφύλακας των δύο ιερότερων μνημείων του Ισλάμ, της Μέκκας και της Μεδίνας, και διαθέτοντας τη μεγαλύτερη επιρροή στα συμβούλια των μουσουλμανικών οργανισμών, η Σαουδική Αραβία είναι ο φυσικός ηγέτης του ταραγμένου μουσουλμανικού κόσμου.
Ο βασιλιάς Αμπντάλα ευελπιστεί να διαδραματίσει αυτόν τον ρόλο. Τον περασμένο Δεκέμβριο χαρακτήρισε τη σημερινή αιματηρή δράση των εξτρεμιστών έργο απίστων, ενώ τόνισε ότι προσβλέπει στην «επικράτηση της διαλλακτικότητας, η οποία περικλείει την ισλαμική έννοια της ανοχής», και στην επιτυχία «των μουσουλμάνων βιομηχάνων, στην προηγμένη μουσουλμανική τεχνολογία και στη μουσουλμανική νεολαία».
Εάν ο Αμπντάλα κάνει τα λόγια του πράξεις, η Σαουδική Αραβία θα μπορέσει να συμβάλει στη μεταμόρφωση μιας ταραγμένης επικράτειας της ανθρωπότητας. Οι έως τώρα προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας για τη διαμόρφωση του μουσουλμανικού κόσμου υπήρξαν δραματικές. Το βασίλειο χρησιμοποίησε την ισχύ και τα κεφάλαιά του για την ενίσχυση οργανώσεων και θρησκευτικών σχολείων, που προώθησαν τις ιδέες του αδιάλλακτου κατεστημένου των Ουαχαμπιτών.
Στο μέσον των σημερινών κρίσεων η Σαουδική Αραβία έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει καίριο ρόλο.
Το Ριάντ είναι η μοναδική αραβική πρωτεύουσα που ασκεί σημαντική επιρροή στην Τεχεράνη, ενώ διατηρεί σημαντικό έλεγχο και στη Δαμασκό. Η Σαουδική Αραβία διαθέτει επίσης μεγάλη επιρροή στην Ιαπωνία και στην Κίνα, ενώ η πρόσφατη επίσκεψη του Αμπντάλα στην Τουρκία αποτελεί ορόσημο, καθώς το κοσμικό–κεμαλικό κράτος συναντήθηκε για πρώτη φορά με το βασιλικό–θρησκευτικό στο πραγματιστικό πεδίο της πολιτικής.
Για να μπορέσει να αναδειχθεί σε αποτελεσματικό ηγέτη ολόκληρου του Ισλάμ, η Σαουδική Αραβία θα πρέπει να αποφύγει πάση θυσία τις συμμαχίες και τις αποφάσεις, που την καθιστούν στα μάτια της κοινής γνώμης ένα κατοχυρωμένο καθεστώς των σουνιτών, που προστατεύει τα περιορισμένα συμφέροντά του.
Με την επίθεση κατά του «τυχοδιωκτισμού» της Χεζμπολάχ, η χώρα απέσπασε το εγκώμιο των ΗΠΑ, όμως στη μουσουλμανική κοινή γνώμη μετατράπηκε σε παρωχημένο σουνιτικό δεινόσαυρο, που παλεύει να προασπίσει τα συμφέροντά του. Ή, στη χειρότερη περίπτωση, σε λακέ των Αμερικανών. Η κυβέρνηση του Ριάντ πρέπει να πλησιάσει τις σιιτικές κοινότητες σε ολόκληρη την περιοχή, όπως ακριβώς πλησίασε με σχετική αποτελεσματικότητα τους εγχώριους σιίτες. Θα πρέπει επίσης να αποφύγει την εμπλοκή σε «ψυχρό πόλεμο» με το Ιράν. Οι ηγέτες του Ιράν έχουν κερδίσει τον σεβασμό του αραβικού και του μουσουλμανικού κόσμου, σε βαθμό δυσπρόσιτο για τη Σαουδική Αραβία.
Ο μουσουλμανικός κόσμος αντιμετωπίζει μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας του. Ο τροχός ενδέχεται να στραφεί είτε προς την πλευρά των μεγαλύτερων εντάσεων μεταξύ σιιτών και σουνιτών, του μεγαλύτερου αδιεξόδου με τη Δύση, της έξαρσης του εξτρεμισμού και της γεωπολιτικής αντιπαλότητας μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας, είτε προς την υιοθέτηση των αρχών της μετριοπάθειας και της ευημερίας, που προωθεί ο Αμπντάλα.
Για να θεμελιώσει αυτές τις αρχές, το Ριάντ είναι αναγκασμένο να αντιμετωπίσει και να περιθωριοποιήσει το θρησκευτικό κατεστημένο των Ουαχαμπιτών. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν θα κατορθώσει ποτέ να ηγηθεί του μουσουλμανικού κόσμου.
(Καθημερινή - International Herald Tribune, 5/9/06)