Αν και οι τιμές πετρελαίου έχουν υποχωρήσει από τα υψηλότατα επίπεδα του προσφάτου παρελθόντος, ωστόσο τα προς διάθεσιν κεφάλαια στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική εξακολουθούν να ρέουν. Οι επενδυτές από τις περιοχές αυτές ίσως να αποστρέφουν πλέον το πρόσωπο και το πορτοφόλι τους από τον μαύρο χρυσό και να επιλέγουν τα εταιρικά ομόλογα και τα εμπορεύματα.
Οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι όλες οι κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων της περιφέρειας θα ωφεληθούν από το άφθονο χρήμα. Κι αυτό θα ισχύσει ακόμα και για μετοχές, οι οποίες εκτινάχθηκαν τα τελευταία χρόνια και μετά κατακρημνίσθηκαν.
Οι ειδικοί επί των επενδύσεων, που συγκεντρώθηκαν στο Μαρακές, στο πλαίσιο συνεδρίου της Διαραβικής Ένωσης Χρηματιστών, υπογραμμίζουν ότι οι εγχώριοι επενδυτές έχoυν πολλές νέες ευκαιρίες να επενδύσουν στις δικές τους οικονομίες, όπως είναι η Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ. Οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών διοχετεύουν τεράστια κονδύλια στις υποδομές για την κατασκευή οδικών αρτηριών, τηλεπικοινωνιακών δικτύων και υποδομών στέγασης.
Μέχρι στιγμής ο δανεισμός για τη χρηματοδότηση των έργων αφορούσε ως επί το πλείστον την κυβέρνηση, αλλά οι αναλυτές προβλέπουν ότι στην επόμενη διετία θα διαμορφωθεί μία τοπική αγορά εταιρικών ομολόγων, δεδομένου ότι πλέον ο ιδιωτικός τομέας θα αναλάβει πολύ πιο ενεργό ρόλο στα δημόσια έργα.
«Θεωρώ ότι η έκδοση εταιρικών ομολόγων θα αναπτυχθεί», δήλωσε στο «Ρόιτερς» ο Τζορτζ Μπόρι, επικεφαλής του τμήματος πιστωτικής στρατηγικής και αρμόδιος για τη διεθνή αγορά στη UBS. «Νομίζω ότι η αρχή θα γίνει από τον κλάδο των τραπεζών και μετά θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον και οι εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στις υποδομές στον χώρο των ακινήτων, οι όμιλοι τηλεπικοινωνιών και οι εταιρείες κοινής ωφελείας».
Μία τέτοια εξέλιξη με τη σειρά της θα ενισχύσει την τάση για μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τις επιδόσεις των εταιρειών της Μέσης Ανατολής. Στις οικονομίες της περιφέρειας αυτής δεσπόζουν οι κρατικές εταιρείες και οι οικογενειακές επιχειρήσεις.
«Εάν, όμως, χρειάζεται μία εταιρεία να αντλήσει κεφάλαια από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές, τότε θα απαιτηθεί να αποκαλύψει στοιχεία από τις δραστηριότητές της, ούτως ώστε να εξασφαλίσει κάποιο βαθμό διαφάνειας», πρόσθεσε ο κ. Μπόρι. Η ζήτηση για περιουσιακά στοιχεία στη Μέση Ανατολή έχει ενισχυθεί και σχετισθεί με τα πλεονάσματα ρεκόρ, τα οποία οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες εμφανίζουν τα τελευταία χρόνια. Επιπροσθέτως, η ζήτηση έχει να κάνει και με την έντονη τάση να παραμείνουν τα πετροδολάρια εντός των ορίων της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής ειδικά μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι δισεκατομμύρια δολάρια εξακολουθούν να είναι αποταμιευμένα σε τραπεζικούς λογαριασμούς λόγω έλλειψης κατάλληλων επενδυτικών διεξόδων. Εν τω μεταξύ, γνωρίζουν μεγάλη άνθηση οι ισλαμικές τράπεζες. Τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ και της Ευρώπης έχουν προσλάβει στελέχη εξειδικευμένα στην ισλαμική τραπεζική και την απαγόρευση τόκου, ώστε να δημιουργήσουν ανάλογα επενδυτικά προϊόντα.
Όπως επεξηγεί ο Πιερ-Ολιβιέ Νεϊρό της J.P.Morgan, τα εμπορεύματα θα μπορούσαν να είναι μία επιλογή, δεδομένου ότι δεν φέρουν τόκο. «Το ζητούμενο είναι να προτείνουμε ιδέες υλοποιήσιμες υπό ενός θρησκευτικού πρίσματος», δήλωσε ο κ. Νεϊρό. «Προϊόντος του χρόνου, ολοένα και περισσότερα χρήματα από ισλαμικές πηγές θα τοποθετούνται στην αγορά εμπορευμάτων».
Στο συνέδριο του Μαρακές ορισμένοι αναλυτές συμφώνησαν ότι η εξασθένηση του πετρελαίου δεν θα απομυζήσει σημαντικό τμήμα από τον πλούτο των Αράβων επενδυτών. Λόγου χάριν, στα προθεσμιακά συμβόλαια πετρελαίου στη Νέα Υόρκη οι τιμές έχουν διαμορφωθεί περίπου στα 58 δολάρια το βαρέλι, όταν ξεκίνησαν τη χρονιά στα 61 και το καλοκαίρι είχαν εκτιναχθεί στα 78,40 δολάρια το βαρέλι.
Βέβαια, όπως προειδοποιούν αναλυτές, οι αγορές της Μέσης Ανατολής θα παραμένουν ιδιαζόντως ευάλωτες στην πολιτική αβεβαιότητα εξαιτίας του Ιράν και του πυρηνικού του προγράμματος, καθώς και των κοινωνικών εντάσεων σε πολλές αραβικές χώρες. Το ευμετάβλητο των αγορών αυτών θα συνεχιστεί, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται «φούσκες» και να σκάνε. Πέρυσι ήταν οι μετοχές των μεσανατολικών εταιρειών, το πρώτο τετράμηνο του 2006 τα μέταλλα και κατόπιν το πετρέλαιο, όπως παρατηρούν οι ίδιες πηγές.
Τέλος, ορισμένοι συμμετέχοντες στο συνέδριο έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τις υψηλές τιμές ακινήτων στην περιφέρεια και ειδικότερα στο Ντουμπάι, το οποίο έχει αναδειχθεί σε εμπορικό και επικοινωνιακό κέντρο.
(Καθημερινή – Reuters, 25/11/06)