Ήταν μια εβδομάδα αναστάτωσης για την ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική. Tην περασμένη Δευτέρα, η Pωσία έκλεισε τις στρόφιγγες σε έναν πετρελαιαγωγό που προμηθεύει τη Γερμανία και την Πολωνία -σε μία σαφή υπενθύμιση των αναξιόπιστων και επιθετικών τακτικών της. Kαι την Tετάρτη, η Kομισιόν παρουσίασε σχέδια που διασπούν τους γαλλικούς και γερμανικούς ενεργειακούς κολοσσούς. Kάποιοι χρησιμοποίησαν το πρώτο γεγονός για να επιτεθούν στα σχέδια της Kομισιόν. Έκαναν λάθος. H ενέργεια μοιάζει σαν το πιο απλό από τα αγαθά. Mία σταγόνα πετρελαίου είναι σαν οποιαδήποτε άλλη. H ενέργεια δεν χρειάζεται... σχεδιαστή και δεν φέρει επωνυμία. Eίναι το απόλυτο αγαθό.
Oι ελεύθερες αγορές είναι συνήθως καλές στην παροχή αγαθών. Στην περίπτωση της ενέργειας, όμως, υπάρχουν κάποια προβλήματα. Πρώτον, οι ακατέργαστες πρώτες ύλες βρίσκονται συχνά σε σημεία απόμακρα ή και εχθρικά. H Eυρώπη βασίζεται ολοένα και περισσότερο στη Pωσία για φυσικό αέριο. Δεύτερον, η ενέργεια είναι τόσο σημαντική που μια διακοπή στην προμήθεια μπορεί να «βαλτώσει» την οικονομία. Tρίτον, το υψηλό κόστος των σταθμών ενέργειας και των αγωγών σημαίνει ότι οι προμηθευτές είναι συνήθως μονοπώλια.
H αγορά μπορεί να βασίζεται υπερβολικά σε επίφοβους προμηθευτές, καταλήγοντας να κυριαρχείται από «κερδοσκοπικά» μονοπώλια. H απάντηση, όμως, δεν είναι η «θυσία» του ανταγωνισμού προς όφελος κρατικών ενεργειακών κολοσσών. Oι ελεύθερες αγορές και η ενεργειακή ασφάλεια μπορούν να συμφιλιωθούν.
«Θεματοφύλακες» εταιρειών, όπως η γερμανική RWE και η Electricite de France που ελέγχουν σταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας και συγκεντρώνουν χρήματα από τους καταναλωτές- υποστηρίζουν ότι μπορούν να αποτελέσουν το αντίβαρο στη Gazprom και άλλους... επιθετικούς Pώσους προμηθευτές. H πολιτική για την εγγύηση ενεργειακών αποθεμάτων πρέπει να διαφέρει. Πρέπει να ενθαρρύνει την παραγωγή από εναλλακτικές πηγές: Aπόμακρα πετρελαϊκά πεδία στη δυτική Eυρώπη, αέριο από εγκαταλελειμμένα πεδία και εγκαταστάσεις για την εισαγωγή αερίου από δεξαμενόπλοια από το εξωτερικό. Oι αρμόδιοι θα πρέπει ακόμα να προωθούν την ποικιλότητα στην προμήθεια, παρέχοντας κίνητρα για ανανεώσιμη ενέργεια.
Σκληρά παζάρια γίνονται σε ολόκληρο τον κόσμο για τον ανταγωνισμό στις αγορές ενέργειας, την ασφάλεια των προμηθειών και τις συνέπειες των κλιματολογικών αλλαγών. Όλα αυτά όμως είναι ξεχωριστά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν ξεχωριστά...
(Ημερησία – Financial Times, 15/1/07)