Του Ευθ. Π. Πέτρου
Την προσφιλή τους τακτική, αυτήν του εκφοβισμού, την οποία έχουμε δει μέχρι σήμερα να εφαρμόζεται στο Αιγαίο, την Κύπρο, την Αρμενία και το Κουρδιστάν, θέτουν σε εφαρμογή οι Τούρκοι και στην ανατολική Μεσόγειο. Προφανής στόχος τους είναι να επεκτείνουν την επιρροή τους σε μια περιοχή, γεωγραφικώς άσχετη με αυτούς, αλλά στην οποία, η πιθανότης να υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα πετρελαίου έχει προκαλέσει διεθνές ενδιαφέρον.
Και στην περίπτωση αυτή, βλέπουμε τα βήματα της τουρκικής μεθοδολογίας να ξεδιπλώνονται το ένα μετά το άλλο, με την απολύτως προβλέψιμη διαδοχή τους. Είμαστε αυτή τη στιγμή, στην φάση κατά την οποία τον θόρυβο κινεί ο τουρκικός Τύπος. Πάντα η Τουρκία ξεκινά την εφαρμογή της τακτικής της με κινήσεις των Μέσων Ενημερώσεως. Το είδαμε και στην κρίση των Ιμίων. Ουδείς αμφιβάλλει ότι στην προκειμένη περίπτωση ο θόρυβος αυτός είναι κατευθυνόμενος, αλλ' επισήμως η Άγκυρα δεν έχει εκτεθή, πράττοντας το παραμικρό. Τις ολίγες στρατιωτικές της κινήσεις, αποδίδει σε προγραμματισμούς ασχέτους προς την κατάσταση. Έτσι, και εάν ακόμη αναγκασθή να υποχωρήση, θα το πράξη, χωρίς την παραμικρή απώλεια του "πρεστίζ" της.
Είναι αυτή η φάσις της διερευνήσεως, όπου η Τουρκία είναι έτοιμη να υποχωρήση εάν διαπιστώση ότι θα συναντήση αντιδράσεις. Το δράμα είναι ότι συνήντησε αντιδράσεις και υπεχρεώθη να υποχωρήση, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες είχε απέναντί της το μικρό κράτος του ενός και ημίσεος εκατομμυρίου Αρμενίων, ακόμη και στο μην έχον κρατική υπόσταση Κουρδιστάν, αλλά όχι και στο Αιγαίο ή την Κύπρο, όπου η απειλή του "casus beli" εξακολουθεί να επικρέμαται…
Δεν χρειάζεται και πολύ σκέψη, για να συμπεράνη κανείς ότι η Τουρκία θα υποχωρήση εντέχνως εάν διαπιστώση ότι η αντίδρασις στις μεθοδεύσεις της είναι σθεναρά. Άλλωστε η επίμαχος περιοχή, ευρίσκεται νοτίως την Κύπρου, στο μέσον της Ανατολικής Μεσογείου, όπου οι μόνες χώρες που έχουν λόγο όσον αφορά στην οικονομική της εκμετάλλευση, είναι η Κύπρος, η Αίγυπτος και ο Λίβανος (τον οποίο ως πλέον ασθενή ήδη η Άγκυρα πιέζει και διπλωματικώς).
Επιβάλλεται όμως στο σημείο αυτό να επισημάνουμε αυτό που έχει παραλειφθή σχεδόν από όλες τις αναφορές στο θέμα. Ότι δηλαδή, η Τουρκία, όπως και η Βρεταννία, θα είχαν καθοριστικό λόγο για την εκμετάλλευση της περιοχής, στην περίπτωση κατά την οποία είχε υπερψηφισθή και είχε τεθή σε εφαρμογή το "Σχέδιο Αννάν". Στην περίπτωση αυτή η Κύπρος θα είχε ήδη υποβαθμισθή σε κρατικό μόρφωμα άνευ ουσιαστικής κυριαρχίας με τις "εγγυήτριες" χώρες να λαμβάνουν τις καθοριστικές αποφάσεις. Είναι ευνόητο ότι σε μια τέτοια περίπτωση η τουρκική εκφοβιστική πίεσις θα κατευθυνόταν κυρίως προς την τρίτη εγγυήτρια χώρα, την Ελλάδα, έχοντας μάλιστα πρόσφατη και την παραδοχή του υπουργού Εθνικής Αμύνης ότι "η Ελλάδα των 10 εκατομμυρίων δεν μπορεί να ανταγωνιστεί πληθυσμιακά την Τουρκία των 70 ή 80 εκατομμυρίων της επόμενης δεκαετίας"!
Ως προς την ουσία του ζητήματος, πάντως, δεν φαίνεται πιθανόν να υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα. Διαφορετικά δεν θα είχαν αποσυρθή από την προσπάθεια διεκδικήσεως μεριδίου, οι αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρίες. Το οικονομικό συμφέρον σε τέτοιες περιπτώσεις είναι τόσο ισχυρό, που ποδηγετεί και τις πολιτικές και τις διπλωματικές διαδικασίες. Και μόνο όμως τα βάθος της θαλάσσης σ' εκείνη την περιοχή δεν επιτρέπει και πολλές ελπίδες. Θα υπενθυμίσουμε δε ότι έχουν περάσει περίπου πέντε χρόνια από τότε που για πρώτη φορά ετέθη το σχετικό ζήτημα. Πέντε χρόνια κατά την διάρκεια των οποίων δεν έγινε τίποτε.
Αν είναι έτσι τα πράγματα, αν δηλαδή δεν υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, γιατί να κινείται η Τουρκία; Είναι πολύ απλό. Γνωρίζοντας ότι τελικώς οι πετρελαϊκές εταιρίες θα αποσυρθούν, η Άγκυρα θα έχη κερδίσει μιαν εύκολη διπλωματική νίκη αν δημιουργή την εντύπωση πως έπαιξε κάποιο ρόλο στο "πάγωμα". Όπως έγινε στο Αιγαίο με το πρωτόκολλο της Βέρνης.
Δηλαδή θα έχη κατά κάποιον τρόπο επιβάλει την επιρροή της στην περιοχή νοτίως της Κύπρου. Και θα την αξιοποιήση όχι μόνον για πετρέλαια…
(ΕΣΤΙΑ, 5/2/07)