Του Δημήτρη Τασιού*
Το ΥΠΕΧΩΔΕ χρησιμοποιεί ως επιχείρημα για τη μη χρήση της καύσης των απορριμμάτων το υψηλό κόστος των 150 ευρώ τον τόνο. Θεωρούμε την τιμή αυτή υπερβολικά υψηλή με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες στη διεθνή βιβλιογραφία. Π.χ. από λεπτομερή μελέτη για την ιρλανδική κυβέρνηση, Ιούνιος 2006 προκύπτουν τιμές μεταξύ 40 και 50 ευρώ για τις εξής χώρες: Σκωτία (44), Τσεχία (45), Σουηδία (48), Δανία (38). Από τελευταία μελέτη 42 εργοστασίων στη Γαλλία η τιμή είναι 78 ευρώ τον τόνο, ενώ είναι 45 ευρώ τον τόνο στην κομητεία του Λος Άντζελες. Μια πιθανή εξήγηση για την υψηλή τιμή του ΥΠΕΧΩΔΕ είναι η χρήση σύντομης περιόδου αποπληρωμής της επένδυσης.
Πρέπει εδώ να ληφθεί υπ’ όψιν και το ενεργειακό όφελος. Ο καθηγητής Νίκος Θέμελης από τον Πανεπιστήμιο του Columbia, γνωστός παγκοσμίως στη Θερμική Αξιοποίηση των αστικών απορριμμάτων, σε μια τελευταία (2006) μελέτη για την περιοχή της Αττικής εκτιμά το ενεργειακό αυτό όφελος από 3.000 τόνους απορρίμματα την ημέρα σε 6.000 MWh θερμικής ενέργειας και 2.100 MWh ηλεκτρικής ενέργειας. Γιατί να χαθεί όλη αυτή η ενέργεια;
Ο κ. Σουφλιάς ορθώς ισχυρίζεται ότι «η καύση χρειάζεται ειδικές υποδομές ώστε να μην επιβαρύνει το περιβάλλον». Αλλά οι τεχνολογίες υπάρχουν και είναι πολύ αποτελεσματικές. Έτσι, σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση της Ε.Ε. και του Institute of Solid Waste Association, η συνολική συμβολή των εγκαταστάσεων καύσης στην Ε.Ε. στην παραγωγή διοξινών είναι κάτω του 0,07% της ολικά παραγόμενης ποσότητας. Εξίσου αποτελεσματικές είναι οι τεχνολογίες αυτές και στον περιορισμό άλλων εκπομπών, όπως καδμίου, μόλυβδου, υδράργυρου και σκόνης, σύμφωνα με την ανακοίνωση του καθηγητή Brunner σε σχετικό παγκόσμιο συνέδριο το 2006.
Ο κ. υπουργός δηλώνει –και πολύ σωστά– ότι ο συνδυασμός «Ανακύκλωση - Καύση - Ταφή υπολειμμάτων» με άλλα λόγια η δημιουργία ενός ΧΥΤΥ χρειάζεται γύρω στα πέντε χρόνια και έτσι η πίεση του χρόνου οδηγεί στη λύση του κλασικού ΧΥΤΑ. Μπορεί όμως πολύ καλά η μελέτη και εγκατάσταση του εργοστασίου καύσης να αρχίσει ταυτόχρονα με την ανάπτυξη του ΧΥΤΑ και τα συγκεντρωθέντα απορρίμματα να χρησιμοποιηθούν ως τροφοδοσία –μαζί με τα εισερχόμενα απορρίμματα– όταν είναι έτοιμη. Έτσι ο ΧΥΤΑ θα μετατραπεί αυτόματα σε ΧΥΤΥ. Αυτή είναι η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί στο υπό κατασκευήν εργοστάσιο στη St Lucie country Florida (3.000 τόννοι/ημέρα) όπου θα χρησιμοποιηθεί η τελευταία (state of the art) θερμική τεχνολογία, αυτή της αεριοποίησης πλάσματος.
Επί τη ευκαιρία, την τεχνολογία αυτή της αεριοποίησης πλάσματος θα συστήναμε –έπειτα από ενδελεχή μελέτη των διαφόρων τεχνολογιών στο εργαστήριό μας τα τελευταία χρόνια– και στην εδώ περίπτωση. Έχει μεταξύ άλλων το μεγάλο πλεονέκτημα ότι, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στην κάμινο πλάσματος, το ανόργανο τμήμα των απορριμμάτων μετατρέπεται σε ένα υαλώδες υλικό το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε κατασκευαστικές δραστηριότητες, αφού πλέον δεν αποτελεί στερεό απόβλητο και αποφεύγεται η ανάγκη εναπόθεσής του σε ΧΥΤΥ. Σχετικό είναι και το σχόλιο του υπεύθυνου για την επιλογή της τεχνολογίας αυτής στο εργοστάσιο της St Lucie county που παρουσιάζεται στο περιοδικό NATURE. «Ερευνήσαμε όλες τις δυνατές λύσεις για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Το αποτέλεσμα ήταν μια μελέτη 6.000 σελίδων και υπήρχε μια αποδεδειγμένη λύση για το πρόβλημα των απορριμμάτων, η αεριοποίηση πλάσματος».
Εάν ακολουθηθεί ο συνδυασμός αυτός θα είναι δυνατόν να ικανοποιηθεί και η ντερεκτίβα της Ε.Ε. ότι «θα πρέπει μέχρι το 2010 να μειωθεί κατά 35% το ποσοστό του βιοαποικοδομήσιμου μέρους των απορριμμάτων που οδηγείται για ταφή», διότι θα καίγεται.
(Καθημερινή, 11/2/07)
* Ο κ. Δημήτρης Τασιός είναι ομότιμος καθηγητής στο Εργαστήριο Θερμοδυναμικής, ΕΜΠ