Του Όθωνα Ιακωβίδη*
Με την εμφάνιση, προ δύο ετών, των βιοκαυσίμων η απειλούμενη με εγκατάλειψη των αγρών (μετά τη δραστική μείωση των επιδοτήσεων της νέας ΚΑΠ) ελληνική γεωργία (σιτηρά, καλαμπόκια, τεύτλα, ηλίανθος, καπνά κ.ά.) απέκτησε παράθυρο στην προοπτική διάσωσής της.
Το θέμα της σωτηρίας των μεγάλων αυτών καλλιεργειών είναι πολύ ευρύτερης κοινωνικής και πολύ μεγαλύτερης οικονομικής σημασίας από αυτό της σωτηρίας της «Ολυμπιακής», της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ ή του ΟΤΕ ή της αλλαγής του άρθρου 16 του Συντάγματος, αφού αφορά άμεσα την επιβίωση δεκάδων χιλιάδων γεωργών και έμμεσα όλη την ελληνική κοινωνία.
Η μελέτη του ΙΝΑΣΟ (Ινστιτούτο Αγροτικής και Συνεταιριστικής Οικονομίας) σχετικώς με τη ζεύξη της παραγωγής στην Ελλάδα βιοκαυσίμων με την καλλιέργεια των κατάλληλων «ενεργειακών φυτών» (παρουσιάστηκε 14/2/07 στη Λάρισα) καταλήγει στο σκληρό, αλλά πραγματικό συμπέρασμα ότι χωρίς επιδοτήσεις (και μάλιστα μεγαλύτερες από τις υφιστάμενες) η καλλιέργεια των «ενεργειακών φυτών» στην Ελλάδα είναι οικονομικά ασύμφορη για τον αγρότη.
Η μελέτη αποτελεί το ρέκβιεμ της προοπτικής αντικατάστασης των καλλιεργειών αυτών από καλλιέργειες «ενεργειακών φυτών», δεδομένου ότι ο ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου), σημαντικό μέλος του οποίου είναι η Ε.Ε., επιβάλλει τη διακοπή των επιδοτήσεων.
Πρέπει λοιπόν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, η ΠΑΣΕΓΕΣ, κάθε ενδιαφερόμενος, αγρότης και μη, να το πάρουν απόφαση ότι αν δεν ξυπνήσουν εγκαίρως, το μεγαλύτερο κομμάτι της αγροτικής γης οδεύει σε εγκατάλειψη και ερημοποίηση.
Από υπολείμματα άνευ αξίας
Η λύση του προβλήματος της επιβίωσης των μεγάλων αυτών καλλιεργειών βρίσκεται αλλού: στην εφαρμογή της προηγμένης τεχνολογίας «Cellulose Bioethanol Production», που παράγει βιοαιθανόλη από τα άνευ αξίας γεωργικά υπολείμματα (φύλλα, κοτσάνια, κλαδιά κ.λπ.) και η οποία προκρίνεται επίσημα στις ΗΠΑ για απεξάρτηση από τις εισαγωγές πετρελαίου και μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Με την τεχνολογία αυτήν η καλλιέργεια σιταριού, ηλίανθου, βαμβακιού, τεύτλων κ.λπ. από ασύμφορη (αν δεν έχει επιδότηση) μπορεί να γίνει επικερδής με την είσπραξη από τον αγρότη, εκτός της αξίας του καρπού, και πρόσθετου ποσού (ίσου και μεγαλύτερου των επιδοτήσεων που χάνονται από τη νέα ΚΑΠ) για το άνευ σημερινής αξίας υπόλοιπο του φυτού (κοτσάνια, φύλλα κ.λπ.).
Έτσι ανατρέπεται η τοποθέτηση του προβλήματος παραγωγής βιοκαυσίμων διότι, αντί το ζητούμενο να είναι η εξεύρεση κατάλληλων για τις ελληνικές συνθήκες «ενεργειακών φυτών» (με όλες τις δυσκολίες που έχει αυτή η αλλαγή), το ζητούμενο γίνεται η ενεργειακή διαχείριση των υπαρχουσών καλλιεργειών. Πολύ πιο απλό, εύκολο, οικονομικό και κερδοφόρο.
Η πραγματικότητα αυτή επιτάσσει να αντιμετωπιστεί η εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας ως ισοδύναμο εγγειοβελτιωτικού έργου υψίστης εθνικής οικονομικής σημασίας.
Αντ' αυτού, δεν ελήφθη καν υπ' όψιν (!!) στη μελέτη του ΙΝΑΣΟ, η οποία προτίθεται να αποτελέσει μπούσουλα των ενεργειών της ηγεσίας (πολιτικής και συνδικαλιστικής) των αγροτών.
Η παράλειψη αυτή (αν δεν υπάρξει διόρθωση) προδιαγράφει λανθασμένη επιλογή ενεργειών, με πιθανή κατάληξη ανεργία, πενία και απόγνωση για δεκάδες χιλιάδων αγροτών.
Οι τευτλοπαραγωγοί άρχισαν ήδη τον πένθιμο αυτό χορό πίσω από τα φέρετρα των εργαστασίων ζάχαρης της ΕΒΖ, και ακολουθούν καπνοπαραγωγοί, σιτοπαραγωγοί, βαμβακοκαλλιεργητές κ.λπ.
Η δικαιολογία ότι μέχρι σήμερα δεν λειτουργεί εργοστάσιο αυτής της τεχνολογίας στον κόσμο είναι τουλάχιστον άστοχη.
Μοιάζει με μελέτη μεγάλης επένδυσης στις αερομεταφορές, που δεν λαμβάνει υπ' όψιν τη συντόμως αναμενόμενη πτήση του σούπερ τζάμπο των 500 θέσεων, «γιατί δεν έχει ακόμη γίνει», και έτσι εισηγείται επένδυση δισεκατομμυρίων ευρώ για αγορά ξεπερασμένων συμβατικών αεροσκαφών.
Η σημερινή δραματικά κρίσιμη κατάσταση της γεωργίας αποτελεί πρόκληση ικανότητας και ευθύνης για την ηγεσία (πολιτική και συνδικαλιστική, διακομματικώς), όχι μόνο των γεωργών, αλλά ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας, η οποία θα κληθεί να πληρώσει άλλη μία λανθασμένη επιλογή σε ζήτημα τεράστιου μεγέθους.
Πολιτικοί (κάθε παράταξης και θέσης) και συνδικαλιστές καλούνται να αποδείξουν έμπρακτα στα προσεχή χρόνια αν είναι λογάδες νάνοι ή γίγαντες οραματιστές, μαχητές, νικητές των δυσκολιών.
* Σύμβουλος επιχειρήσεων
(Ελευθεροτυπία, 11/4/07)