Του Aλέξη Παπαχελά
Ένας Αμερικανός φίλος, τακτικός επισκέπτης χωρών του Τρίτου Κόσμου αναρωτιόταν τις προάλλες «πώς τα έχει καταφέρει ο Μπους, να μας μισούν τόσοι άνθρωποι και να μη μας καταλαβαίνουν αυτοί που αγαπούσαν την Αμερική;». Η δουλειά του τον φέρνει πολλές φορές σε φτωχογειτονιές του Μπανγκλαντές ή της Αιγύπτου. Εκεί παρατήρησε κάτι πάρα πολύ ενδιαφέρον. Τη δεκαετία του 1960, αντίκριζε σε πολλά σπίτια μια φωτογραφία του Κέννεντυ. Θέλεις επειδή τους είλκυε η φωτογένειά του, θέλεις επειδή είχαν γνωρίσει κάποιον εθελοντή του «Στρατού της Ειρήνης» (Peace Corp) o πρόεδρος Κέννεντυ αντανακλούσε την θετική ακτινοβολία μιας Αμερικής που έκανε τα εγκλήματά της στο Βιετνάμ, αλλά έμοιαζε να νοιάζεται για τον Τρίτο Κόσμο. Στον εν λόγω φίλο έκανε τεράστια εντύπωση πως τώρα πια στη θέση του Κέννεντυ είναι πολύ πιθανό να αντικρίσεις μία φωτογραφία του Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Και το ερώτημα είναι πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπήρχαν πάντοτε δύο Αμερικές, η Αμερική του ρατσισμού και της βίας και η Αμερική της τζαζ και της Νέας Υόρκης.
Όλα αυτά άλλαξαν όμως με τον νεότερο Τζορτζ Μπους. Ξαφνικά, όλα τα οπισθοδρομικά, σκοτεινά ένστικτα της «μεσαίας» Αμερικής ήλθαν στο προσκήνιο. Οι υπερσυντηρητικοί ευαγγελιστές, που διασκέδαζαν τους Ευρωπαίους τουρίστες οι οποίοι τους παρακολουθούσαν αργά το βράδυ στα δωμάτιά τους υποφέροντας από τζετ λαγκ, άρχιζαν να καθορίζουν την εξωτερική πολιτική της υπερδύναμης. Η Αμερική της εξωστρέφειας και της ποπ κουλτούρας έγινε φοβική, καχύποπτη, σχεδόν παρανοϊκή. Η 11η Σεπτεμβρίου που έφερε για μια στιγμή τον κόσμο κοντά στην Αμερική απεδείχθη η αρχή μιας απίστευτης όσο και ανόητης «σταυροφορίας» με τραγικά αποτελέσματα στο Ιράκ. Ο Οσάμα δεν θα μπορούσε να φαντασθεί καλύτερη εξέλιξη, καθώς ο Μπους ανέλαβε τη διαφημιστική καμπάνια της Αλ Κάιντα για τη στρατολόγηση οπαδών και μελών.
Όλα δείχνουν ότι ο μέσος Αμερικανός έχει καταλάβει σε ποια σκοτεινή ατραπό μπήκε πριν από επτά χρόνια. Και η αλήθεια είναι ότι όποιος και να βγει πρόεδρος το 2008, ο ΜακΚέιν, ο Τζουλιάνι, ο Ομπάμα ή η Κλίντον θα στρέψουν τη χώρα σε μια ρεαλπολιτίκ. Η ζημιά που έκανε όμως ο Μπους είναι ανυπολόγιστη. Η ιστορία θα είναι αδυσώπητη μαζί του γιατί έβαλε –χωρίς κανένα απολύτως λόγο– φωτιά στην πιο κρίσιμη περιοχή του πλανήτη, γιατί απομόνωσε την Αμερική και γιατί στο τέλος τέλος έφερε τον Οσάμα στο σαλόνι του τελευταίου φτωχόσπιτου του ισλαμικού κόσμου. Ποιος είπε ότι τα πρόσωπα δεν παίζουν καταλυτικό ρόλο στην Ιστορία;
(Καθημερινή, 25/4/07)