Του Κ. Κόλμερ
Ως ανεμένετο, η Τουρκία εισήλθε εις έντονον πολιτική κρίσιν, εν συνεχεία της αποφάσεως του Συνταγματικού της Δικαστηρίου, να κηρύξει την διαδικασίαν εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας άκυρον. Το χρηματιστήριο της Κωνσταντινουπόλεως κατέρρευσεν, οι ξένοι επενδυτές εγκατέλειψαν μαζικώς τις τουρκικές μετοχές και η λίρα Τουρκίας απεδοκιμάσθη αγρίως στις ξένες αγορές συναλλάγματος.
Περιέργως αλλ' όχι ανεξηγήτως η αναταραχή επεξετάθη και στο ελληνικό χρηματιστήριον που υπεχώρησε στις αρχές της εβδομάδος, εν αντιθέσει με τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά χρηματιστήρια που έφτασαν εις νέα ύψη-ρεκόρ. Στην υποχώρησι συνέβαλον κυρίως οι ελληνικές τράπεζες που είναι εκτεθειμένες στην αγορά της Τουρκίας, με επικεφαλής την Εθνική.
Η Εθνική εξηγόρασε πέρυσι την τουρκική τράπεζα Φίνανσμπανκ αντί 3 δισ. ευρώ και ελέγχει μόλις το 6% της αγοράς χρήματος στην γείτονα χώρα. Η πτώσι της λίρας και οι απώλειες όλων των τραπεζικών μετοχών επηρέασαν και την μετοχή της Εθνικής, η οποία υπεχώρησε (την 3.5.06) στα 41,46 ευρώ, δηλ. μόλις στις 14.137 παλαιές δραχμές! Κανονικά η μετοχή της Εθνικής έπρεπε να έχει διπλάσια αξία... σε δραχμές. Οι τουρκικές τράπεζες υπέστησαν τις μεγαλύτερες ζημίες στο χρηματιστήριον της Κωνσταντινουπόλεως, εξαιτίας των φόβων ότι η κεντρική τράπεζα θα ανεβάσει τα επιτόκια για να συγκρατήσει την τουρκική λίρα εν όψει εκλογών, που θα διεξαχθούν το αργότερον τον προσεχή Ιούλιον.
Κατόπιν τούτου, η αμερικανική τράπεζα Σίτιγκρουπ αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της για τις τουρκικές μετοχές, απ' το ύψος των «υπέρβαρων» (overweight) στα επίπεδα της «ελαφρότητος» (underweight) καθώς οι τιμές των τουρκικών ομολόγων υποχωρούν διεθνώς και η λίρα πιέζεται εντόνως. Αλλά δεν είναι τόσον το οικονομικό κλίμα στην γείτονα χώρα που προκαλεί ανησυχίες όσον ο σκοτεινός πολιτικός ορίζων. Εάν οι τουρκικές εκλογές αναδείξουν -ως αναμένεται μετά βεβαιότητος- το ισλαμικόν κυβερνών κόμμα ΑΚ κυρίαρχο στην πολιτική σκηνή, τότε η επέμβασι του στρατού θα είναι αναπόφευκτη διά την σωτηρία του κεμαλισμού. Οπότε θα δικαιωθούν όσοι θεωρούν την Τουρκία πολιτικώς ανώριμη να εισέλθη στην Ευρωπαϊκή Ένωσι. Εάν πάλιν οι στρατιωτικοί υπερισχύσουν στην Τουρκία, το κοσμικό κράτος δεν θ' ανεχθή τις ευρωπαϊκές πιέσεις για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Η πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θ' αναβληθή εάν η Τουρκία οδεύσει πρός έναν εμφύλιον πόλεμο που δεν αποκλείεται.
Στην πλήρη ένταξι της Τουρκίας στην ΕΕ εβάσιζε όχι μόνον η ελληνική κυβέρνησις την εξωτερική της πολιτική αλλά και οι ελληνικές τράπεζες την ανάπτυξί των. Τώρα η προοπτική εντάξεως απομακρύνεται και αποκαλύπεται η γυμνότης των σχεδιασμών αυτών, που εστηρίζοντο μάλλον εις ευσεβείς πόθους, παρά εις βαθείαν ανάλυσι της τουρκικής πραγματικότητος… Το δυσμενές είναι ότι η αστάθεια της Τουρκίας μεταδίδεται τώρα και στη μετοχή της Εθνικής Τραπέζης -που αποτελεί τον κορμό του ελληνικού χρηματιστηρίου- την στιγμή ακριβώς που πήγαινε να σταθεροποιηθή πλησίον των 5.000 μονάδων, όποτε θα ημπορούσαν να απεγκλωβιστούν οι χιλιάδες χαμένοι του 1999-2000. Το χειρότερον όμως δεν έχει ακόμη φανεί: Εάν η κατάστασι στην Τουρκία καταστεί έκρυθμος, το στρατιωτικοπολιτικό κατεστημένο θ' αναζητήσει αποδιοπομπαίους τράγους στους ξένους επενδυτές, μεταξύ των οποίων και η ελεγχομένη υπό της Εθνικής Τραπέζης Φίνανσμπανκ. Ο πρόεδρός της κ. Τάκης Αράπογλου ήταν βρέφος το 1955 με τους διωγμούς του Ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως και έτσι συγχωρείται δια το άκριτον της επιλογής του αλλά το υπουργείον Εξωτερικών, που διευθύνεται εν τη ουσία από την οικογένεια Μητσοτάκη, δεν βλέπει ότι οι συνθήκες σήμερα είναι πανομοίοτυπες μ' εκείνης της εποχής. Ότι δηλαδή ο αμερικανικός παράγων είναι απογοητευμένος από την τουρκική κυβέρνησιν, η Ευρώπη αδιάφορος αν όχι εχθρική και το Κυπριακόν άλυτον. Ποιος θα εμποδίσει τον τουρκικόν όχλο να επιτεθή κατά των 309 υποκαταστημάτων της Εθνικής στην Τουρκία και ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα;
Ο μέτοχος της Εθνικής! Κάτι ξέρουν σχετικώς τα υψηλόβαθμα στελέχη της Εθνικής που επώλησαν εφέτος 1.820.861 μετοχές της, αποφεύγοντας ν' αγοράσουν έστω και μία.
(Το Παρόν, 6/5/07)