Ο Τραμπ, παράλληλα με την ανακοίνωση για αποχώρηση της χώρας του από το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (όπως είναι η επίσημη ονομασία της συμφωνίας), διεμήνυσε ότι θα ξεκινήσει άμεσα η εκ νέου επιβολή των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης.
«Ανακοινώνω σήμερα ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από τη πυρηνική συμφωνία του Ιράν», δήλωσε ο Τραμπ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα.
«Σε λίγα λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό υπόμνημα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων».
Ο Τραμπ στο διάγγελμά του πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο, τονίζοντας ότι επιθυμεί μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
Η προαναγγελθείσα αυτή απόφαση του Τραμπ συγκεντρώνει τα βέλη της πλειονότητας της διεθνούς κοινότητας, ενώ αντιδράσεις σημειώνονται και εντός των ΗΠΑ, με ηχηρότερη αυτή του Δημοκρατικού πρώην προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα.
Ο κ. Ομπάμα έκανε λόγο χθες για ένα «σοβαρό λάθος» αναφερόμενος στην απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ, κρίνοντας πως όχι μόνο η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν «δουλεύει», αλλά και πως θα ήταν προς το συμφέρον της Ουάσινγκτον να παραμείνει σε ισχύ.
Χ. Ροχανί: Το Ιράν θα παραμείνει στη συμφωνία, ακόμη και χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ
Το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο της Τεχεράνης μετέδωσε ότι η απόφαση του Τραμπ είναι παράνομη, παράτυπη και υπονομεύει τις διεθνείς συμφωνίες.
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε σε διάγγελμά του ο πρόεδρος της χώρας, Χασάν Ροχανί.
Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια «ιστορική εμπειρία» για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε «ψυχολογικό πόλεμο» την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί υπογράμμισε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Την ανησυχία του για τις επιπτώσεις της απόφασης Τραμπ εκφράζει ο ΟΗΕ
«Είμαι βαθιά ανήσυχος για την ανακοίνωση της αποχώρησης από το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης και την επανεπιβολή των αμερικανικών κυρώσεων» στην Τεχεράνη, ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο κ. Γκουτέρες ζήτησε από τους εναπομείναντες εταίρους της συμφωνίας να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. «Είναι απαραίτητο όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή της συμφωνίας να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με αυτό θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
«Το Συμβούλιο Ασφαλείας είχε επικυρώσει τη συμφωνία ομόφωνα, καμιά χώρα από μόνη της δεν έχει το δικαίωμα να την κηρύξει νεκρή», έκρινε από την πλευρά του ο πρώην Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Μπαν Γκι-μουν.
Ομόφωνη στήριξη του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης από τους Ευρωπαίους
Οι χώρες - μέλη της ΕΕ, με επικεφαλής τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία, εξέφρασαν τη «λύπη» τους για την απόφαση του Αμερικανού προέδρου να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
«Η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο λυπούνται για την αμερικανική απόφαση αποχώρησης από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα» του Ιράν και σκοπεύουν να «εργαστούν συλλογικά» για να επιτευχθεί μια «ευρύτερη» συμφωνία, σημείωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, μέσω Twitter.
«Θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε ζωντανή αυτή τη σημαντική συμφωνία, που διασφαλίζει ότι η Μέση Ανατολή και ο κόσμος στο σύνολό του είναι πιο ασφαλής», τόνισε από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας.
Η συμφωνία που υπεγράφη στη Βιέννη το 2015 «ανταποκρίνεται στον σκοπό της, ο οποίος είναι το να εγγυάται ότι το Ιράν δεν αναπτύσσει πυρηνικά όπλα» και «η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει» σε ισχύ, διαβεβαίωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, σε δηλώσεις της από τη Ρώμη.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε ότι η στάση του Αμερικανού προέδρου σχετικά με το Ιράν και το διεθνές εμπόριο (σ.σ. αναφερόμενος στους αμερικανικούς δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο) θα «συναντήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση», υπογραμμίζοντας ότι οι 28 ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ θα συζητήσουν και τα δύο αυτά θέματα στη συνάντησή τους στη Σόφια την επόμενη Τετάρτη και Πέμπτη.
«Η συμφωνία με το Ιράν θα έπρεπε να προστατευθεί. Συμβάλλει στην ασφάλεια της περιοχής και περιορίζει τη διάδοση των πυρηνικών» όπλων, έκρινε μέσω Twitter ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ιταλίας, Πάολο Τζεντιλόνι.
‘Πυρά’ κατά Τραμπ και από τη Ρωσία
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε με ανακοίνωσή του «την έντονη απογοήτευσή του» από την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, κάνοντας, μάλιστα, λόγο για «χονδροειδή παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
«Δεν υπάρχουν –και δεν μπορεί να υπάρξουν– λόγοι για την διάλυση του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης. Το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του», ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ.
«Οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας», προσθέτει η ανακοίνωση.
Παράλληλα, το υπουργείο τονίζει ότι είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας και ότι θα συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.
Κίνα: Όλα τα μέρη της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν οφείλουν να την τηρήσουν
Από την πλευρά του, ο ειδικός απεσταλμένος της κινεζικής κυβέρνησης για ζητήματα της Μέσης Ανατολής, Γκονγκ Σιαοσένγκ, δήλωσε ότι όλα τα μέρη της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα όφειλαν να την τηρήσουν και να αξιοποιήσουν το διάλογο και τις διαπραγματεύσεις για να επιλύσουν οποιαδήποτε διένεξη.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι το Πεκίνο είναι διατεθειμένο να ενισχύσει τη συνεργασία με όλα τα μέρη στο Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης.
Τουρκία: Η απόφαση των ΗΠΑ θα προκαλέσει αστάθεια και νέες συγκρούσεις
«Η μονομερής αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν είναι μια απόφαση που πρόκειται να προκαλέσει αστάθεια και νέες συγκρούσεις», προειδοποίησε μέσω Twitter ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν.
Ο κ. Καλίν τόνισε, επίσης, ότι η πολυµερής συμφωνία θα συνεχιστεί με άλλα κράτη και πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εναντιώνεται σε όλες τις μορφές πυρηνικών όπλων.
Χαιρετίζουν την απόφαση Τραμπ Ισραήλ και Σαουδική Αραβία
Στον αντίποδα, τη στήριξή τους στην απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εξέφρασαν Ισραήλ και Σαουδική Αραβία.
«Το Ισραήλ υποστηρίζει απόλυτα τη θαρραλέα απόφαση που πήρε ο πρόεδρος Τραμπ να απορρίψει την καταστροφική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα» του Ιράν, δήλωσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός, Βενιαμίν Νετανιάχου, σε διάγγελμά του που αναμεταδόθηκε απευθείας από την ισραηλινή δημόσια τηλεόραση.
«Το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας υποστηρίζει και χαιρετίζει τα βήματα που ανακοινώθηκαν από τον Αμερικανό πρόεδρο ενόψει της αποχώρησης των ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά» του Ιράν, ανέφερε επίσημη ανακοίνωση του παλατιού του Ριάντ.
«Το Ιράν χρησιμοποίησε οικονομικά οφέλη από την άρση των κυρώσεων για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του για την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και τη στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή», προσθέτει η ανακοίνωση.