Της Νέλλης Πολύζου
Έχουν περάσει τέσσερις μήνες από τότε που παρουσιάστηκε, με περίσσια περηφάνια, το πρώτο Εθνικό Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιά. Από την 1η Φεβρουαρίου το κείμενο βρίσκεται σε «δίμηνη» δημόσια διαβούλευση. Παρ’ όλα αυτά, καμία συζήτηση παρουσία του υπουργείου δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής, όπως επίσης και καμία τροποποίηση στο αρχικό κείμενο. Και αν έχει γίνει, δεν έχει ανακοινωθεί.
Είναι αλήθεια ότι η χώρα μας υστερούσε για πολλές δεκαετίες στον τομέα της χωροθέτησης έργων ΑΠΕ, κάτι που βαρύνει διαχρονικά όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις. Πλέον, της δίνεται η δυνατότητα να αποκτήσει για πρώτη φορά έναν ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος θα της επιτρέψει να αξιοποιήσει επιτέλους ένα από τα μεγαλύτερα «δώρα» που της έχει δώσει η φύση: τον άνεμο.
Για τον λόγο αυτό, το υπό διαβούλευση σχέδιο θα πρέπει να μελετηθεί με όσο το δυνατό περισσότερη προσοχή και σοβαρότητα γίνεται, προτού τελικά εγκριθεί από το αρμόδιο κυβερνητικό όργανο. Το ζήτημα της χωροθέτησης έργων ΑΠΕ και ιδιαίτερα των αιολικών πάρκων είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού λόγω της μέχρι σήμερα απουσίας σχετικού πλαισίου, πολλά έργα παραμένουν «μπλοκαρισμένα» με αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας.
Το στοίχημα είναι μεγάλο. Όχι μόνο γιατί το ΕΧΠ οφείλει να προωθήσει την εγκατάσταση έργων ΑΠΕ στα μέρη όπου είναι διαθέσιμοι οι αντίστοιχοι φυσικοί πόροι ή να προσδιορίσει τα μέρη που αποκλείονται, αλλά και για έναν άλλο λόγο. Το ΕΧΠ θα πρέπει να έχει, παράλληλα, ως στόχο του να συμβάλλει στην επίτευξη του δεσμευτικού στόχου που έχει θέσει η Ε.Ε. για κάλυψη του 20% της ενεργειακής κατανάλωσης από ΑΠΕ το 2020.
Δυστυχώς, το κείμενο ως έχει, χαρακτηρίζεται από τους σχετικούς φορείς ως ασαφές, μη εφαρμόσιμο, με σύνθετες διαδικασίες αδειοδότησης και χωρίς τη δυνατότητα άμεσης εφαρμογής. Το τραγελαφικό της υπόθεσης δε, είναι το γεγονός ότι «το σκεπτικό του συντάκτη» σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) κ. Γιάννη Τσιπουρίδη, «διέπεται από την αρχή της προστασίας του περιβάλλοντος από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», τη στιγμή που θα έπρεπε να επιδιώκεται η μέγιστη δυνατή διείσδυση των ΑΠΕ στην επικράτεια.
Συνεπώς, η ανάγκη για αποσαφηνίσεις, βελτιώσεις και τροποποιήσεις του υπάρχοντος κειμένου είναι επιτακτική. Το ζήτημα, όμως, είναι πότε αυτές θα γίνουν. Και με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, φαίνεται πως δεν υπάρχει πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο.
Είναι τραγικό να είμαστε ουραγοί στην Ε.Ε. στον τομέα της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας, τη στιγμή που η χώρα μας διαθέτει ένα από τα πλουσιότερα αιολικά δυναμικά στον κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Γερμανία, με σαφώς χαμηλότερο αιολικό δυναμικό από την Ελλάδα, είναι πρωτοπόρος στον τομέα, κυρίως λόγω του λειτουργικού θεσμικού πλαισίου της. Το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο οφείλει να καθορίσει ένα νέο, απλούστερο και ευνοϊκότερο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ καθεστώς. Η καθυστέρηση τόσων χρόνων είναι αρκετή. Μπορούμε να περιμένουμε λίγους μήνες ακόμη, αρκεί το αποτέλεσμα – προϊόν ευρείας συζήτησης και συναίνεσης – να είναι θετικό.