Το καλαμπόκι εκθρόνισε τον «βασιλιά» άνθρακα ως πρωταρχική κινητήριο δύναμη στην αμερικανική πολιτική. Ως αποτέλεσμα δεν υπάρχει λογική πολιτική γύρω από την αιθανόλη, η οποία ξαφνικά έχει γίνει ο αγαπημένος τρόπος όλων για να περιοριστούν γρήγορα οι εκπομπές αερίων ρύπων στις ΗΠΑ και ο εθισμός των Αμερικανών στο εισαγόμενο πετρέλαιο. Στην πραγματικότητα, οι ιδιότητες της αιθανόλης είναι υπερεκτιμημένες και οι συνέπειες της βιαστικής στροφής στην παραγωγή της υποτιμημένες. Όχι μόνο εκτινάσσει στα ύψη τη ζήτηση για δυσεύρετες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, αλλά αυξάνει τις τιμές των τροφίμων σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε ως στόχο την αντικατάσταση του 10% της κατανάλωσης βενζίνης από βιοκαύσιμα ως το 2020. Ωστόσο, η αυξημένη παραγωγή βιοκαυσίμων έχει ήδη πυροδοτήσει μια συγχορδία παραπόνων από τους παραγωγούς ιταλικών ζυμαρικών, τις γερμανικές ζυθοποιίες και τους Αμερικανούς κτηνοτρόφους ως και τις μονάδες που παράγουν τορτίγιες στο Μεξικό. Οι εταιρείες τροφίμων έχουν εκδώσει σειρά προειδοποιήσεων για μείωση των κερδών τους, ενώ οι παραδοσιακές ενεργειακές εταιρείες δεν έχουν ακόμα αισθανθεί πιέσεις. Πώς εξηγείται αυτό το παράδοξο;
Ο βασικός λόγος είναι ότι η τρέχουσα φιλο-αιθανολική στρατηγική είναι αδιέξοδη. Η παραγωγή καυσίμων από καλαμπόκι στις ΗΠΑ απαιτεί την καλλιέργεια τεράστιων εκτάσεων για να αντικατασταθεί ένα μικρό κλάσμα της κατανάλωσης βενζίνης. Επιπλέον, η αιθανόλη παράγει οριακά λιγότερη μόλυνση από το πετρέλαιο. Η ενέργεια που απαιτείται για να μετατραπούν τα δημητριακά σε καύσιμα θα μπορούσε, θεωρητικώς, να προέλθει από άλλες ανανεώσιμες πηγές, όπως ο άνεμος ή ο ήλιος. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις τα διυλιστήρια βιοκαυσίμων χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή άνθρακα μολύνοντας ακόμα περισσότερο.
Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι και τόσο καλύτερη. Οι σπόροι ελαιοκράμβης και τα ζαχαρότευτλα είναι προτιμότερα από το καλαμπόκι, αλλά η παραγωγή τους εξακολουθεί να απαιτεί μεγάλες εκτάσεις και πολλή ενέργεια. Η τεχνολογική πρόοδος επιτρέπει τη μετατροπή της βιομάζας σε κερδοφόρα εναλλακτικά καύσιμα, αλλά υπάρχουν ακόμα καλύτερες επιλογές. Η κορυφαία είναι τα ζαχαροκάλαμα, τα οποία παράγουν ακόμα περισσότερη ενέργεια από τα ζαχαρότευτλα. Το πρόβλημα είναι ότι τα ευρωπαϊκά κλίματα δεν ευνοούν την καλλιέργειά τους. Η τελευταία είναι δυνατή σε άλλες περιοχές, όπως η Βραζιλία και μερικές χώρες της κεντρικής Αμερικής.
Ωστόσο κι εκεί δεν λείπουν τα προβλήματα. Στη Βραζιλία, αν και υπάρχουν ακόμα άφθονες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, η αύξηση της παραγωγής της αιθανόλης ισοδυναμεί με λιγότερο τροπικό δάσος. Το όφελος των λιγότερων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ακυρώνεται όταν μειώνονται οι φυσικοί πνεύμονες του πλανήτη.
(Financial Times – Μετάφραση από Ημερησία, 4/6/07)