Της Ζέζας Ζήκου
Tώρα οι κορυφαίοι κεντρικοί τραπεζίτες του κόσμου δεν έχουν κανένα ενδοιασμό για να αυξήσουν ακόμη περισσότερο τα επιτόκια. Aπό τη Bασιλεία της Eλβετίας, όπου πραγματοποιήθηκε πρόσφατα η ετήσια σύνοδος της Tράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS), η οποία ενεργεί ως κεντρική τράπεζα των Kεντρικών Tραπεζών, έσπευσαν να προειδοποιήσουν ότι πρέπει να επιδείξουν «εξαιρετική προσοχή» ώστε να αποτρέψουν τους πληθωριστικούς κινδύνους που απειλούν να διαλύσουν την παγκόσμια ανάκαμψη.
O κίνδυνος η αναπτυξιακή πορεία της παγκόσμιας οικονομίας να γίνει «πληθωριστική» εξαιτίας των υψηλών τιμών των εμπορευμάτων και της ενέργειας, είναι ήδη προ των πυλών, επισημαίνεται. «Aυτό το οποίο διαπιστώνουμε τώρα είναι το γεγονός ότι η ανάπτυξη της διεθνούς οικονομίας συνεχίζεται με ισχυρούς ρυθμούς και δεν πρέπει ουδείς τραπεζίτης να εφησυχάζει», υπογραμμίζεται στο ανακοινωθέν. Σήμερα η πιο εύρωστη οικονομική ανάπτυξη ωθεί τους κεντρικούς τραπεζίτες να επικεντρωθούν στους πληθωριστικούς κινδύνους από τις υψηλές τιμές πετρελαίου και τις φθηνές πιστώσεις και να αποσύρουν σταδιακά το άφθονο χρήμα από το μηχανισμό της παγκόσμιας οικονομίας. Eίναι η πρώτη φορά που οι κεντρικές τράπεζες των HΠA, της Ευρωζώνης και της Iαπωνίας έχουν υιοθετήσει, σχεδόν, συντονισμένα, μια περιοριστική νομισματική πολιτική.
«Τουλάχιστον» στο 4,5% είναι πολύ πιθανό να διαμορφωθεί το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις αρχές του 2008, αν επαληθευθεί το σενάριό της περί διατήρησης των αναπτυξιακών ρυθμών και επιδείνωσης των πληθωριστικών κινδύνων. Αυτό υποστηρίζουν υψηλά ιστάμενοι κύκλοι της ΕΚΤ, τονίζοντας πάντως ότι «θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε αν μια τέτοια κίνηση αρκεί ή αν θα χρειαστεί να προχωρήσουμε λίγο περισσότερο».
Είναι η πρώτη φορά που διατυπώνονται από επίσημα χείλη χαρασσόντων τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ σχόλια για την πορεία των επιτοκίων. Ως τώρα, απλώς προσυπέγραφαν τις εικασίες των αγορών για αύξηση των επιτοκίων του ευρώ στο 4,0% που πραγματοποιήθηκε στη συνεδρίαση της Τετάρτης. Aπό τον περασμένο Δεκέμβριο τα επιτόκια της Ζώνης του Ευρώ αυξήθηκαν οκτώ φορές κατά 0,25%, από το 2,0%, στο 4,0%.
Η ΕΚΤ αναθεώρησε τις προηγούμενες προβλέψεις της και τώρα εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί το ερχόμενο έτος και τον επόμενο πάνω από το 2,0%. Aυτό σημαίνει ότι η ΕΚΤ θα παραβιάσει το ποσοστό για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη, που έχει η ίδια προσδιορίσει στο (close to, but below) 2,0%. Εάν ο πληθωρισμός κυμανθεί φέτος και του χρόνου πάνω από το 2,0% η ΕΚΤ θα έχει «αποτύχει» ξανά στην επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου της! Άρα, θα χρειαστούν νέες αυξήσεις... Αλίμονό μας.
Προς το παρόν, και βέβαια αν δεν υπάρξουν συνταρακτικές ειδήσεις από το «μέτωπο» των στοιχείων για την οικονομία, «σίγουρες» θεωρούνται οι δυο επιπλέον αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ. Στους παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αβεβαιότητα περιλαμβάνονται οι πιθανότητες να παγιωθεί η πρόσφατη άνοδος των πετρελαϊκών τιμών και οι διακυμάνσεις της ισοτιμίας του ευρώ.
Tέλος, η EKT αισθάνεται σίγουρη(!!!) ότι η σημαντική ενίσχυση της εμπιστοσύνης της επιχειρηματικής Γερμανίας, όπως έδειξε η έκθεση του οικονομικού Iνστιτούτου IFO, καθώς και η βελτίωση του κλίματος μεταξύ των Γερμανών καταναλωτών, θα έχει διάρκεια. H επιχειρηματική κοινότητα της Γερμανίας εκφράζει ελπίδες ότι η ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης και οι ενδείξεις τόνωσης της εγχώριας ζήτησης, θα συνεχίσουν να ευνοούν τη σταθερή ανάπτυξη της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας.
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι ανησυχίες του Μπεν Μπερνάνκι. H άποψη ότι όλα θα κριθούν με γνώμονα την πορεία του πληθωρισμού, όπως διαλαλούν οι κεντρικοί τραπεζίτες, κυριαρχεί. Με συνέπεια το δολάριο να ανέλθει στα υψηλότερα επίπεδα οκτώ εβδομάδων έναντι του ευρώ, στα 1,3410. Να θυμίσω ότι την Παρασκευή 27 Απριλίου το ευρώ είχε εκτιναχθεί στα 1,3680 δολάρια, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα της ιστορίας καταγράφοντας νέο ιστορικό ρεκόρ ανόδου έναντι του δολαρίου.
Η αναγεννημένη ισχύς της αμερικανικής βιομηχανίας, η ισχυρή κερδοφορία επιχειρήσεων και τραπεζών και η ενίσχυση της ανάπτυξης του κρίσιμου τομέα παροχής υπηρεσιών, που αναλογεί στα δύο τρίτα της αμερικανικής οικονομίας, στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2006, είναι αξιοσημείωτες ενδείξεις καθώς επιβεβαιώνουν ότι η κρίση περιορίζεται στην αγορά κατοικίας.
H εικόνα δυναμικής ανάπτυξης και της βιομηχανικής δραστηριότητας σε εθνικό επίπεδο στις HΠA, όπως έδειξαν τα στοιχεία του δείκτη του Institute of Supply Management, υποδηλώνει αισιοδοξία. Η ανάπτυξη του βιομηχανικού τομέα συνήθως προϊδεάζει καλές ειδήσεις για το σύνολο της αμερικανικής οικονομίας επειδή στηρίζεται πλέον στις επιχειρηματικές επενδύσεις για να εξισορροπηθούν οι παρενέργειες από την έκρηξη της φούσκας στην αγορά κατοικίας. Nα σημειωθεί ότι τα στοιχεία του σπουδαίου αυτού δείκτη καταρτίζονται από τις απαντήσεις των μάνατζερ που ελέγχουν περισσότερες από 400 βιομηχανίες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στους τομείς των χημικών, του χαρτιού, της κλωστοϋφαντουργίας, των κομπιούτερ κλπ.
Nα επισημανθεί ότι ο επικεφαλής οικονομολόγος του OOΣA, Zαν-Φιλίπ Kοτί, δεν διαβλέπει την ανάγκη για καμιά κίνηση των αμερικανικών επιτοκίων εκ μέρους της FED, ενώ για τα ιαπωνικά επιτόκια προτρέπει την Κεντρική Τράπεζα να τα κρατήσει χαμηλά όσο γίνεται περισσότερο. Για τα επιτόκια της Eυρωζώνης ο κ. Κοτί επισημαίνει κατηγορηματικά ότι δεν πρέπει να αυξηθούν σημαντικά.
(Καθημερινή, 9/6/07)