Του Mιχάλη Iγνατίου
Η αιφνίδια ηρεμία στα σύνορα της Τουρκίας με το Ιράκ, εξέπληξε δικαιολογημένα τους διπλωμάτες και τους αναλυτές που ασχολούνται με το Κουρδικό, διότι μέχρι πριν από 10 ημέρες, στις ιδιαίτερες συζητήσεις τους, δεν είχαν καμία απολύτως αμφιβολία, ότι τα τουρκικά στρατεύματα θα εισέβαλλαν στο ιρακινό Κουρδιστάν, θέτοντας σε κίνδυνο την εύθραυστη ειρήνη στην περιοχή. Ήταν μεγαλύτερη έκπληξη γι αυτούς, η δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του, θα περιοριστούν στο κυνηγητό των Κούρδων μαχητών στη νοτιοανατολική Τουρκία.
Μεταξύ της Ουάσιγκτον, της Άγκυρας και του Ερμπίλ, συμβαίνουν πολλά παράξενα πράγματα το τελευταίο διάστημα. Οι Αμερικανοί δεν κρύβουν την κάθετη αντίθεσή τους στα τουρκικά σχέδια εισβολής, αλλά την ίδια στιγμή, δεν πράττουν τίποτα για να τερματιστεί η δράση των μαχητών του ΡΚΚ, που αποδεδειγμένα χρησιμοποιούν το έδαφος του Ιράκ ως χώρο συγκέντρωσης, ανασύνταξης και έναρξης επιθέσεων εναντίον των Τούρκων στρατιωτών.
Από την πλευρά τους, οι Κούρδοι του Μασούντ Μπαρζανί, έχοντας την απόλυτη στήριξη της στρατιωτικής ηγεσίας του αμερικανικού Πενταγώνου, έχουν φτάσει στο σημείο -για πρώτη φορά από το 1974, όταν τους πρόδωσε ο Χένρι Κίσιγκερ- να νιώθουν δυνατοί να αντιμετωπίσουν την Τουρκία, αλλά και το Ιράν, απ όπου δέχθηκαν καταιγισμό βολών πυροβολικού την τελευταία εβδομάδα.
Οι Τούρκοι, που συμπληρώνουν το «τρίγωνο της φωτιάς», ενώ δείχνουν φραστική ετοιμότητα, όταν φτάνει η στιγμή της λήψης της μεγάλης απόφασης, εμφανέστατα υποχωρούν. Γιατί;
Στις αρχές του μήνα, πραγματοποιήθηκε στο Hudson Institute της Ουάσιγκτον κλειστή σύναξη διπλωματών, στρατιωτικών και αναλυτών, από την οποία αποκλείστηκαν οι δημοσιογράφοι. Παραβρέθηκε ο Κουμπάτ Ταλαμπανί, εκπρόσωπος του ιρακινού Κουρδιστάν στην Ουάσιγκτον και γιος του προέδρου του Ιράκ, Τζαλάλ Ταλαμπανί, αλλά δεν εστάλη πρόσκληση στον Τούρκο πρέσβη. Οι πληροφορίες για τα συζητηθέντα προέρχονται από τουρκική δημοσιογραφική πηγή, η οποία -θα έλεγα- ότι δεν φημίζεται για κιτρινισμό. Αντίθετα... Κατά τη διάρκεια αυτής της σύναξης, συζητήθηκαν «σενάρια τρόμου», όπως χαρακτηρίστηκαν στην Άγκυρα, που περιελάμβαναν υποθέσεις γύρω από μία πιθανή δολοφονία της τέως προέδρου του Συνταγματικού Δικαστηρίου, τρομοκρατικές ενέργειες και ειδικά τοποθετήσεις βομβών στο Πέρα της Κωνσταντινούπολης.
Έγινε επίσης διεξοδική συζήτηση για την αμερικανική αντίδραση στην περίπτωση που η Τουρκία εισβάλλει στο Ιράκ. Όλοι οι ομιλητές υποστήριξαν ότι η επιλογή των Ην. Πολιτειών είναι ξεκάθαρη -θα προστατεύσουν τους νέους συμμάχους τους, τους Κούρδους- μία ενέργεια που θα αναγκάσει την Τουρκία να στραφεί προς την Τεχεράνη, με την οποία υπάρχει ταύτιση απόψεων, τουλάχιστον όσον αφορά τον κίνδυνο που θα προκαλέσει η δημιουργία κουρδικού κράτους.
Τα «σενάρια τρόμου», είναι ένα θέμα. Και άλλο ζήτημα η πραγματικότητα επί του εδάφους. Τα χωρίζει μία κλωστή, όπως προβλέπουν όσοι ασχολούνται με τον απρόβλεπτο κόσμο της Μέσης Ανατολής; Η απλά οι συζητήσεις (και οι αποφάσεις;) στο Hudson Institute, δεν έχουν καμία απολύτως επιρροή στις εξελίξεις. Στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ πιστεύουν ότι ο κ. Ερντογάν θα επιδείξει σύνεση. Είναι ένα συμπέρασμα, το οποίο λίγο-πολύ, πήγαζε και από το ρεπορτάζ της κυριακάτικης Washington Ρost.
Το μείζον ερώτημα, που ουδείς τολμά να απαντήσει στην αμερικανική πρωτεύουσα, αφορά την αντίδραση του πρωθυπουργού της Τουρκίας μετά τις εκλογές της 22ας Ιουλίου. Απελευθερωμένος από το άγχος της εκλογικής αναμέτρησης, και πιθανότατα απόλυτος άρχοντας των πολιτικών εξελίξεων, ο κ. Ερντογάν μπορεί να διατάξει αυτό που απαγορεύει τώρα στους στρατηγούς: τη μαζική επίθεση εναντίον των Κούρδων του Ιράκ. Στην περίπτωση αυτή, τα συμπεράσματα της σύναξης του Hudson Institute, ίσως αποδειχθούν αληθινά...
(Ημερησία, 19/6/07)