Στα κανονιστικά μέτρα που αναφέρονται στο «Εθνικό Σχέδιο αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας», το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως και τις 24 Σεπτεμβρίου, αναφέρει ότι, για να γίνει ο συμψηφισμός, θα πρέπει οι παρεμβάσεις να αφορούν αναβάθμιση του κτιρίου κατά τουλάχιστον μία ενεργειακή κατηγορία ή να παρέχουν ετήσια εξοικονόμηση μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτιρίου, όπως προέβλεπαν οι νόμοι 4178/13 (άρθρο 21) και 4495/17 (άρθρο 102).
Υπάρχουν επίσης κίνητρα (βάσει του ν. 4067/2012) για τη δημιουργία κτιρίων με μηδενική κατανάλωση ενέργειας, με αύξηση του συντελεστή δόμησης από 5% (για κτίρια ενεργειακής κατηγορίας Α+) έως και 10% (για κτίρια με πρωτογενή κατανάλωση ενέργειας κάτω των 10kWh/τ.μ./έτος).
Ακόμη, στο Εθνικό Σχέδιο προβλέπεται ότι στα νέα κτίρια και στις νέες κτιριακές μονάδες η κάλυψη μέρους των αναγκών σε ζεστό νερό χρήσης από ηλιοθερμικά συστήματα είναι υποχρεωτική. Το ελάχιστο ποσοστό του ηλιακού μεριδίου σε ετήσια βάση καθορίζεται σε 60%.
Για όσα κτίρια χρησιμοποιούνται από το Δημόσιο ορίζεται τουλάχιστον ένας ενεργειακός υπεύθυνος ενώ αυξάνονται οι συντελεστές απόσβεσης του ενεργητικού στις επιχειρήσεις που δαπανούν κεφάλαια για την ενεργειακή απόδοση.
Για να χαρακτηριστεί ένα νέο κτίριο (και τον τριτογενή τομέα) ως σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης, πρέπει να κατατάσσεται τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Α. Αντιστοίχως, οι υφιστάμενες κατασκευές θα πρέπει να κατατάσσονται στην ενεργειακή κατηγορία Β+. Σε επόμενο στάδιο, αναμένεται να καθοριστεί το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν καθώς, βάσει του κοινοτικού δικαίου, τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερου δημόσιου τομέα πρέπει να είναι «σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης» από τον Ιανουάριο του 2019, δηλαδή σε διάστημα μικρότερο από τέσσερις μήνες, ενώ για τα υπόλοιπα νέα κτίρια η αντίστοιχη υποχρέωση θα τεθεί σε ισχύ από το 2021.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2011) της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο αριθμός των κτιρίων κατοικιών και άλλων χρήσεων του τριτογενούς τομέα είναι 4.105.637 εκ των οποίων 3.246.008 είναι κατοικίες, 273.596 κτίρια άλλης χρήσης, 206.254 γραφεία και καταστήματα, 21.853 σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά κτίρια, 1.973 νοσοκομεία και κλινικές και 43.516 ξενοδοχεία.
Οι ηλικίες των κτιρίων μπορεί να κατανεμηθούν σε τρεις βασικές περιόδους, οι οποίες διαφοροποιούνται με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, το οποίο αρχικά υιοθετήθηκε το 1980 με τον Κανονισμό Θερμομόνωσης Κτιρίων (ΚΘΚ) και στη συνέχεια το 2010 με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ). Κατά συνέπεια, οι ηλικιακές κλάσεις που επηρεάζουν την ενεργειακή απόδοση είναι οι εξής:
- πριν το 1980, δεν υπάρχει κανονισμός Θερμομόνωσης, τα κτίρια είναι θερμικά απροστάτευτα
- από το 1981 έως το 2000, εφαρμόζεται ο ΚΘΚ ,
- από το 2001 έως το 2010, εφαρμόζεται ο ΚΘΚ, ο Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός 2000 και ο Ελληνικός Κανονισμός Οπλισμένου Σκυροδέματος 2000,
- από το 2010 έως σήμερα, εφαρμόζεται ο ΚΕΝΑΚ,
Το 55% των κτιρίων με χρήση κατοικίας της χώρας έχει κατασκευαστεί πριν το 1980, δηλαδή είναι θερμικά απροστάτευτα, ενώ λόγω της οικονομικής ύφεσης, ο αριθμός των κτιρίων που έχει κατασκευαστεί μετά το 2010, με τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ είναι μόλις το 1,5%.