Του Νίκου Νικολάου
Από 1ης Ιουλίου η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας έχει απελευθερωθεί και τυπικά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού έχει ολοκληρωθεί όλο το απαιτούμενο νομοθετικό πλαίσιο για την απρόσκοπτη λειτουργία της, το οποίο φυσικά έχει συνυπογράψει και η Ελλάδα. Απελευθέρωση σημαίνει ότι πέραν των επιχειρήσεων και οι οικιακοί καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να προμηθεύονται την ενέργεια που χρειάζονται από όποιον παραγωγό ή διανομέα επιθυμούν. Με απλά λόγια να αγοράζουν την ενέργεια από όποιον τους προσφέρει την καλύτερη τιμή σε συνδυασμό πάντοτε με την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών.
Όπως όμως, πολύ σωστά επισήμανε την Κυριακή η «Καθημερινή», η απελευθέρωση της αγοράς θα παραμείνει θεωρητική για την Ελλάδα «γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν και δεν πρόκειται να υπάρξουν για τουλάχιστον δύο χρόνια εναλλακτικοί της ΔΕΗ προμηθευτές». Με απλά πάλι λόγια, η Ελλάδα, πέντε ολόκληρα χρόνια αφ’ ότου άρχισε με κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, δεν διαθέτει σήμερα ιδιωτικές μονάδες παραγωγής με παραγωγικό δυναμικό ικανό να προσφέρει εναλλακτικές λύσεις στους καταναλωτές, που επιθυμούν να αποδεσμευθούν από το μονοπώλιο της ΔΕΗ.
Οι ευθύνες για την καθυστέρηση αυτή βαρύνουν και την προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά και τη σημερινή. Το υπουργείο Ανάπτυξης, π.χ., επί ΠΑΣΟΚ αντί εν όψει της επερχόμενης απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας να αρχίσει διαπραγματεύσεις με τους ενεργειακούς κολοσσούς της Ευρώπης, κρατικούς και ιδιωτικούς, για να πάρει προσφορές και να επεξεργασθεί τους καλύτερους όρους, άρχισε να μοιράζει προνομιακές άδειες για ίδρυση ηλεκτροπαραγωγών μονάδων... στους φίλιους εργολάβους! Στη συνέχεια, φυσικά, οι εργολάβοι, έχοντας τις άδειες, βγήκαν παγανιά στην Ευρώπη και συνήψαν συμμαχίες με σοβαρές εταιρείες, κυρίως ιταλικές, όπως η ENEL και η Edison, ή ισπανικές, όπως η Edesa (που ανακοινώθηκε πρόσφατα ότι εξαγοράζεται από την ENEL), αλλά έτσι χάθηκε πολύτιμος χρόνος.
Και πιο πολύτιμος χρόνος χάνεται και επί των ημερών της παρούσης κυβερνήσεως είτε διότι καθυστερεί η αδειοδότηση για τις νέες μονάδες είτε γιατί το βαθύ κράτος που εδρεύει στη ΔΕΗ, συνεπικουρούμενο από το συνδικαλιστικό κατεστημένο, καθυστερεί ή ματαιώνει επωφελείς προτάσεις από σοβαρούς ξένους οίκους.
Για παράδειγμα, η Edison, που είναι η αρχαιότερη ευρωπαϊκή εταιρεία στον τομέα της ενέργειας και η δεύτερη σε μέγεθος ενεργειακή εταιρεία και η μεγαλύτερη ιδιωτική επιχείρηση του τομέα στην Ιταλία, περιμένει ακόμη στο ακουστικό της για να της απαντήσουν η κυβέρνηση και η ΔΕΗ για προσφορά της και ίδρυση εργοστασίων παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η Edison που είναι παρούσα στον υποθαλάσσιο αγωγό Ελλάδος - Ιταλίας και υποψήφια για τη μονάδα 400 MW στη Θίσβη με φυσικό αέριο, υπέβαλε πρόσφατα αίτηση για την κατασκευή νέου σταθμού ηλεκτροπαραγωγής μεγίστης ισχύος 600 MW στη NABIΠΕ Πλατυγιαλίου Αστακού Αιτωλοακαρνανίας. Ο νέος σταθμός θα χρησιμοποιεί ως καύσιμη ύλη εισαγόμενο άνθρακα υψηλής ποιότητας και θα στηρίζεται στις πλέον σύγχρονες και προηγμένες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες που είναι σήμερα διαθέσιμες, με επακόλουθο την ελαχίστη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Ο νέος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής επίσης θα συμβάλει καθοριστικά στη διαφοροποίηση του μείγματος καυσίμου που σήμερα σε μεγάλο βαθμό βασίζεται στο λιγνίτη, αυξάνοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια και απόδοσή του και βελτιώνοντας τις επιπτώσεις τόσο από περιβαλλοντικής όσο και από οικονομικής απόψεως. Ας σημειωθεί ότι οι καθαρές τεχνολογίες για τον άνθρακα εφαρμόζονται ήδη σε χώρες με αυστηρότατη περιβαλλοντική νομοθεσία και ευαισθητοποιημένη κοινή γνώμη, όπως η Γερμανία, η Δανία, η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Ιαπωνία κ.ά. Η προχθεσινή σύμπραξη της Edison με τα ΕΛΠΕ ίσως αναγκάσει τη ΔΕΗ να κινητοποιηθεί.
Τέλος να σημειώσουμε ότι υπάρχουν ακόμη και έχουν τεθεί υπ’ όψη υπουργείου Ανάπτυξης και ΔΕΗ και άλλες δυο προτάσεις για ανθρακικές μονάδες. Συγκεκριμένα η «Ήρων Θερμοηλεκτρική Α.Ε.» έχει προτείνει την κατασκευή ανθρακικής μονάδος ισχύος 420 MW στο Μαντούδι Ευβοίας και ο κ. Μυτιληναίος σε συνεργασία με την ισπανική Edesa, ανθρακική μονάδα ισχύος 600 MW στη Βοιωτία. Το βαθύ κράτος που κυριαρχεί στη ΔΕΗ δεν πρέπει να αφεθεί από το υπουργείο Ανάπτυξης ελεύθερο να πνίξει κάθε πρωτοβουλία που προέρχεται από ιδιώτες, όταν η χώρα δεν έχει παραγωγή και απειλείται με διακοπές ή μπλακ άουτ.
(Καθημερινή, 14/7/07)