Του Γιώργου Ι. Μαύρου
Την έντονη ανησυχία του για το ράλι του πετρελαίου εξέφρασε χθες ο ΟΠΕΚ, την ώρα που πληθαίνουν τα σενάρια τρόμου στην αγορά για εκτίναξη των τιμών πάνω από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι ακόμα και μέσα στο 2008.
Ο διεθνής οργανισμός εμφανίστηκε πρόθυμος να ανοίξει περαιτέρω τους κρουνούς του «μαύρου χρυσού» προκειμένου να αποτραπεί μια νέα ενεργειακή κρίση, που θα βύθιζε την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση.
Το εν λόγω σενάριο προβληματίζει όλο και περισσότερο τους οικονομικούς αναλυτές, ορισμένοι εκ των οποίων θεωρούν ότι η αθόρυβη άνοδος των τιμών στα σημερινά ιστορικά υψηλά επίπεδα, απουσία γεγονότων που θα μπορούσαν να αναστατώσουν την αγορά, όπως ο τυφώνας «Κατρίνα» το 2005 ή ισραηλινή εισβολή στο Λίβανο το 2006, φέρνει ακόμα πιο κοντά την προσέγγιση του ψυχολογικού ορίου των 100 δολ./βαρέλι, ιδιαίτερα αν δοθεί η κατάλληλη αφορμή.
Ο Τζέφρι Κάρι, αναλυτής της Goldman Sachs, θεωρεί πολύ πιθανή την αναρρίχηση των τιμών του πετρελαίου στα 95 δολ./βαρέλι μέσα στους επόμενους μήνες. Μαζί του συμφωνεί ο Τζεφ Ρούμπιν της καναδικής CIBC και ο Τζον Κίλνταφ της Man Financial στη Νέα Υόρκη. Για ορισμένους στην αγορά, όμως, ακόμα και αυτές οι προβλέψεις ενδέχεται να αποδειχθούν συντηρητικές. Αυτό υποδηλώνουν πρόσφατες αγορές προθεσμιακών συμβολαίων παράδοσης αργού πετρελαίου εντός του 2008 στην τιμή των 100 δολ./βαρέλι. Τα εν λόγω συμβόλαια, που καλύπτουν την παράδοση 50 εκατ. βαρελιών, θα αποδειχθούν κερδοφόρα μόνο στην περίπτωση που η τιμή του πετρελαίου κινηθεί πάνω από την τιμή αγοράς τους. Όπως υποστηρίζει ο Μάθιου Σίμονς, πρόεδρος της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Simmons & Co, «οι τιμές ενδέχεται να υπερτριπλασιαστούν μέσα στους επόμενους τρεις μήνες πάνω από τα 200 δολ./βαρέλι, αν δοθούν οι κατάλληλες αφορμές»!
Προστασία
Μια νέα αύξηση στις τιμές του πετρελαίου θα είχε σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις διεθνώς. Από τη μία θα διόγκωνε ακόμα περισσότερο τα κέρδη των πετρελαϊκών ομίλων, από την αμερικανική Exxon-Mobil, την πλέον κερδοφόρα εταιρεία του 2006, μέχρι την κινεζική PetroChina, ενώ θα έπληττε περαιτέρω την κερδοφορία επιχειρηματικών κλάδων που είναι ευάλωτοι στις διακυμάνσεις των τιμών στα καύσιμα, όπως οι μεταφορές. Από την άλλη θα αναζωπύρωνε τις πληθωριστικές πιέσεις και θα «στραγγάλιζε» τους ρυθμούς ανάπτυξης διεθνώς, απειλώντας με ύφεση την παγκόσμια οικονομία.
Οι πιέσεις, πάντως, θα ήταν μικρότερες για τις χώρες της ευρωζώνης, χάρη στο ισχυρό ευρώ, το οποίο αντισταθμίζει εν μέρει την αύξηση του πετρελαίου. Ενδεικτικά, από τις αρχές του έτους η τιμή του Brent έχει ενισχυθεί κατά 28% σε δολάρια, κατά 31% σε γεν και κατά 23% σε ευρώ.
Παραγωγή
Ωστόσο, το απαισιόδοξο σενάριο μπορεί να αποφευχθεί αν ο ΟΠΕΚ αυξήσει και πάλι την παραγωγή του, λέει ο κ. Κάρι της Goldman Sachs. Πράγματι, το διεθνές καρτέλ εξαγωγέων πετρελαίου αποφάσισε στα τέλη του 2006 να περιορίσει την παραγωγή του συνολικά κατά 1,7 εκατ. βαρέλι ημερησίως από τον Φεβρουάριο του 2007, προκειμένου να στηρίξει την τιμή του πετρελαίου, η οποία τότε υποχωρούσε κατά 25% σε σχέση με τα ιστορικά υψηλά επίπεδα του περσινού καλοκαιριού.
Η κίνηση αυτή του ΟΠΕΚ εκτιμάται ότι συνέβαλε στην ανάκαμψη των τιμών κατά περίπου 50% από τα χαμηλά επίπεδα των 50 δολ./βαρέλι του περασμένου Ιανουαρίου στα 78 δολ. πριν από λίγες ημέρες. Χθες, πάντως, η αλλαγή πλεύσης του ΟΠΕΚ οδήγησε την τιμή του Brent σε πτώση 1%, στα 76,70 δολ. (στις 17:20 ώρα Ελλάδος).
6 αιτίες για τα ακριβά καύσιμα
Κερδοσκόποι
Τα επενδυτικά κεφάλαια επέστρεψαν στις αγορές πετρελαίου φέτος, μόλις διαφάνηκε ότι η παγκόσμια οικονομία δεν επηρεάστηκε από την επιβράδυνση στις ΗΠΑ.
ΟΠΕΚ
Η απόφαση του ΟΠΕΚ να μειώσει την ημερήσια παραγωγή του κατά 1,7 εκατ. βαρέλια από τον Φεβρουάριο μείωσε σημαντικά την ψαλίδα ζήτησης-προσφοράς.
Ζήτηση
Το πρόσφατο ράλι δεν έχει κάμψει την παγκόσμια ζήτηση για καύσιμα, η οποία τροφοδοτείται από τη ραγδαία ανάκαμψη Κίνας και Ινδίας.
Νιγηρία
Το 18% από τα 3 εκατ. βαρέλια της ημερήσιας παραγωγής της Νιγηρίας παραμένει ανενεργό λόγω τρομοκρατικών επιθέσεων σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
Διύλιση
Τα αμερικανικά διυλιστήρια ακόμη δεν έχουν συνέλθει από τις καταστροφές των τυφώνων «Κατρίνα» και «Ρίτα» το 2005, με συνέπεια ακριβότερη βενζίνη.
ΙΡΑΝ
Η απειλή ένοπλης σύγκρουσης στον 4ο μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο, λόγω του πυρηνικού του προγράμματος, ωθεί προς τα πάνω τις τιμές.
(Ημερησία, 24/7/07)