“Η ΕΕ θέλει μία ισχυρή και ευημερούσα Τουρκία και πάνω σ’ αυτό εργαζόμαστε”, τόνισε ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα Γιώργος Μαρκοπουλιώτης κατά τον εναρκτήριο χαιρετισμό του, στην εκδήλωση που διοργανώθηκε την Πέμπτη, στο πλαίσιο του προγράμματος: «Το Μέλλον των Σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας: Σκιαγράφηση Δυναμικής και Έλεγχος Σεναρίων»- FEUTURE (www.feuture.eu) το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Η2020).
Για την «ιδιαίτερα πολύπλοκη εικόνα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας όταν εξετάζονται στην ολότητά τους», μίλησε η επικ. Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής του Προγράμματος Σλαβικών και Ευρασιατικών Σπουδών του ΕΛΙΑΜΕΠ Παναγιώτα Μανώλη, διευκρινίζοντας ότι ναι μεν «σήμερα στο πολιτικό πεδίο η σχέση ΕΕ-Τουρκίας βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, αλλά όταν εστιάσει κάποιος στις επιμέρους διαστάσεις των ευρω-τουρκικών σχέσεων, η εικόνα αλλάζει».
«Παρά τα πολιτικά προβλήματα», συνέχισε, «υπάρχει μια συνεχής σύγκλιση σε επίπεδο οικονομικών συναλλαγών και ροών γνώσης. Εξάλλου σε πολλά θέματα όπως η μετανάστευση, η ενέργεια και ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας, η ΕΕ και η Τουρκία δεν βλέπουν ανταγωνιστικά η μία την άλλη, αλλά συγκλίνουν στη βάση αμοιβαίων συμφερόντων και αναγκών». Καταλήγοντας είπε ότι «οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας έως το 2023 θα εμφανίζουν συγκρουσιακές τάσεις χωρίς βεβαίως να αποκλείεται η ad hoc συνεργασία”.
Στο ερώτημα εάν “εξακολουθεί η ασφάλεια να οδηγεί τις σχέσεις ΕΕ- Τουρκίας” επιχείρησαν να απαντήσουν ο Γενικός Διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Δρ. Θάνος Ντόκος, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Παναγιώτης Τσάκωνας και ο αναπλ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Bilkent, Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης.
“Είναι αλήθεια πως οι σχέσεις ΕΕ και Τουρκίας βρίσκονται σε τέλμα. Θα πρέπει ωστόσο ή να συνεχίσουμε να παριστάνουμε πως προχωρά η ενταξιακή διαδικασία ή θα πρέπει να βρούμε νέους τρόπους συνεργασίας και να εστιάσουμε σε όσα μας ενώνουν”, είπε ο κ. Ντόκος και συμπλήρωσε: “Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να λαμβάνουμε υπ’όψιν τις πραγματικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας”.
Στις εναλλακτικές μορφές πολιτικής δράσης - σε θεσμικό και οικονομικό επίπεδο - στις οποίες θα μπορούσε να εστιάσει η ΕΕ στην προσπάθειά της να δημιουργήσει καινούργια πεδία σύγκλισης συμφερόντων με την Τουρκία αναφέρθηκε ο Π. Τσάκωνας, ενώ γύρω από τον σημαίνοντα ρόλο που μπορεί να έχουν τα θέματα μετανάστευσης αλλά και τα ζητήματα “ήπιας ασφάλειας” στην πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων μίλησε ο Ι. Γρηγοριάδης.
Στο ερώτημα “Πως η ενέργεια τροφοδοτεί την αλληλεξάρτηση ΕΕ- Τουρκίας;” κατέθεσαν τις απόψεις και τα σχόλιά τους, ο επικ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ Θεόδωρος Τσακίρης, ο ειδικός σε θέματα ενέργειας και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του ΕΛΙΑΜΕΠ Δρ Μιχάλης Μυριάνθης και ο διπλωματικός συντάκτης στην εφημερίδα Το Βήμα Άγγελος Αθανασόπουλος.
Σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη, αν και η ενέργεια αποτελεί -τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο- ένα πεδίο σύγκλισης μεταξύ των δύο πλευρών υπό προϋποθέσεις, ιδιαίτερα όσον αφορά το μέλλον του Νοτίου Διαδρόμου, η συγκρουσιακή δυναμική ελλοχεύει (αναφορικά με τις προτεραιότητες ενεργειακής ασφάλειας ή την εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο). Ο Δρ Μ. Μυριάνθης συμφώνησε ότι η ενέργεια δημιουργεί σχέσεις αλληλεξάρτησης μεταξύ των δύο μερών, ωστόσο τόνισε τη σημασία που έχει η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου και του διεθνούς δικαίου ως βάση της συνεργασίας.
Χαιρετισμό απηύθυνε εκ μέρους του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και τ. υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Αμανατίδης.