Ειδικότερα, τη συνεδρία «Μετατόπιση δυνάμεων στο Περιφερειακό Ενεργειακό Οικοσύστημα» (‘Shifting Forces in the Regional Energy Ecosystem’) άνοιξε με την τοποθέτησή της η κ. Ανα Μπιρχαλ (Ana Birchall), αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ρουμανίας. Η κ. Μπιρχαλ δεσμεύθηκε ότι η χώρα της, η οποία έχει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα παρέχει τη στήριξή της «σε οποιαδήποτε μορϕή περιφερειακής συνεργασίας μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης».
«Η ενεργειακή ασφάλεια», σημείωσε, «δεν είναι απλά κενά λόγια, αφού αφορά γενικότερα την ασφάλεια, καθώς (η ενέργεια) συχνά χρησιμοποιείται σαν όπλο από διάφορους παράγοντες, κάτι που δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να συμβαίνει», επισήμανε.
Πρόσθεσε ότι η ενεργειακή ασφάλεια πρέπει να είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας για την Ευρώπη και ήρθε η ώρα να γίνει ένας ανοιχτός, θεμιτός και διαφανής διάλογος ώστε αυτό να γίνει σαφές και να αποκρυσταλλωθεί στην ευρωπαϊκή πολιτική. «Καλούμε όλους τους εταίρους μας να μας υποστηρίξουν στην εντολή μας, να πάμε στην CoRePer (Επιτροπή Μόνιμων Αντιπροσώπων)», σημείωσε και πρόσθεσε ότι ευρωπαϊκή ολοκλήρωση σημαίνει και ολοκλήρωση του δικτύου ενεργειακών υποδομών στην ΕΕ.
Πρόσθεσε ότι η οδηγία περί φυσικού αερίου αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα θέματα που έχει διαχειριστεί την τελευταία τριετία η ΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι η οδηγία αυτή δεν στρέφεται εναντίον κάποιου αλλά έχει ως στόχο να διασφαλίσει τη μικρότερη δυνατή εξάρτηση των κρατών-μελών από έναν και μόνο προμηθευτή.
Γ. Σταθάκης: Οι τρεις μεγάλες προκλήσεις στη διαμόρφωση ενός νέου ενεργειακού τοπίου
Λαμβάνοντας στη συνέχεια το λόγο, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή, τις μεταρρυθμίσεις και την ενεργειακή ασφάλεια, τονίζοντας ότι αποτελούν το αντικείμενο μιας συνεκτικής εθνικής στρατηγικής με ορίζοντα το 2030.
Περιγράφοντας τους στόχους που σχετίζονται με τις δεσμεύσεις της χώρας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέφερε ότι το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μίγμα θα αυξηθεί στο 32% της τελικής κατανάλωσης, ενώ θα πρέπει να εξοικονομηθεί ενέργεια κατά 33% σε σχέση με το 2007. Αυτό πρακτικά σημαίνει, όπως είπε, ότι στο ενεργειακό μίγμα, που διαμορφώνεται σήμερα σε 1/3 ΑΠΕ, 1/3 φυσικό αέριο και 1/3 λιγνίτης, το μερίδιο των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα διπλασιαστεί σχεδόν στο 56%, ενώ αυτό της λιγνιτοπαραγωγής θα μειωθεί σταδιακά στο 16%. Επανέλαβε δε ότι η χώρα βρίσκεται πίσω όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας, σημειώνοντας ότι θα απαιτηθεί ετήσια εξοικονόμηση της τάξης του 1,5%, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των μεταφορών και της θέρμανσης, προκειμένου να πιαστεί ο στόχος της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Για τον δεύτερο μεγάλο στόχο, αναφορικά με τη λειτουργία της αγοράς, ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στη δέσμη των μεταρρυθμίσεων που έχουν υλοποιηθεί, την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό με διατήρηση των δικτύων και υποδομών υπό δημόσιο έλεγχο, το Χρηματιστήριο Ενέργειας, τις Ενεργειακές Κοινότητες και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, προκειμένου να ενεργοποιηθεί το μοντέλο-στόχος της ΕΕ έως το 2020.
Στο εξίσου σημαντικό ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπογράμμισε ότι πρέπει να διαφοροποιήσουμε τις οδεύσεις και μεθόδους μεταφοράς ενέργειας. Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται μεγάλα έργα υποδομών, όπως οι σταθμοί LNG στη Ρεβυθούσα και την Αλεξανδρούπολη, οι αγωγοί IGB, TAP και East Med, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στο Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο (East Gas Med Forum). Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στην προσπάθεια της Ελλάδας να καταστεί χώρα ανακάλυψης και παραγωγής υδρογονανθρακων, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη εγκριθεί πέντε συμβόλαια και άλλα δύο βρίσκονται στο στάδιο της προέγκρισης.
Κλείνοντας ,ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι αυτές οι προσπάθειες θα ευοδωθούν και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα παραμείνουμε όλοι προσηλωμένοι στην ιδέα ικανοποίησης των τριών μεγάλων στόχων, που διασφαλίζουν την ενεργειακή μετάβαση της χώρας και θεμελιώνουν σε υψηλό επίπεδο την περιφερειακή συνεργασία.
T. Aspray: Η ΝΑ Ευρώπη νέα βασική πηγή ενέργειας για την Ευρώπη
Την προοπτική ανάδυσης της νοτιοανατολικής Ευρώπης ως μιας νέας βασικής πηγής προμήθειας φυσικού αερίου για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας στη ‘Γηραιά Ήπειρο’, μετά την ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων σε Κύπρο, Ρουμανία και Αίγυπτο, αλλά και εν αναμονή των αποτελεσμάτων των ερευνών στην Ελλάδα, επισήμανε ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil για τις περιοχές της Ευρώπης, της Ρωσίας και της Κασπίας, Τρίσταν Άσπρεϊ (Tristan Aspray).
Επανέλαβε την ικανοποίησή του για τη νέα σημαντική ανακάλυψη κοιτάσματος (σ.σ. 5-8 τρισεκατομμυρίων κυβικών πόδων) στο «Οικόπεδο 10» της κυπριακής ΑΟΖ, επισημαίνοντας ότι ανυπομονεί να συνεχιστεί η έρευνα, ενώ σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, υπενθύμισε ότι έχουν παραχωρηθεί για έρευνα δύο περιοχές, στα νότια και τα δυτικά της Κρήτης, αλλά προς το παρόν το όλο εγχείρημα βρίσκεται στη διαδικασία έγκρισης των συμβάσεων.
Ερωτηθείς, δε, από σύνεδρο αν υπάρχει κάποια εκτίμηση, σε σχέση με το μέγεθος των κοιτασμάτων στην Κρήτη, απάντησε ότι πρόκειται για μια πολύ μεγάλη περιοχή, αλλά για να διατυπώσει πιο συγκεκριμένες εκτιμήσεις για την προοπτική και τις δυνατότητες, θα πρέπει πρώτα η εταιρεία να αναλάβει επίσημα την παραχώρηση και να παραλάβει τα γεωφυσικά δεδομένα.
Παρουσιάζοντας τις εκτιμήσεις της εταιρείας για τη ζήτηση αερίου στην Ευρώπη από το 2000 ως το 2040, επισήμανε ότι σήμερα υπάρχει αυξημένη ζήτηση για φυσικό αέριο στην Ευρώπη, η οποία όμως δεν είναι ενιαία σε όλη την περιοχή, ενώ διατύπωσε την εκτίμηση ότι οι εισαγωγές αερίου θα αυξηθούν, καθώς η εγχώρια παραγωγή του αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, κατά 25% ως το 2040, γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη αξιοποίησης εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας.
Αναφέρθηκε στα κοιτάσματα που εντοπίστηκαν πρόσφατα στη Μαύρη Θάλασσα και τη Ρουμανία, ενώ μνεία έκανε και στο κοίτασμα που ανακαλύφθηκε προ ολίγων εβδομάδων στην Αίγυπτο. «Εν κατακλείδι, πιστεύουμε ότι όλες αυτές οι περιοχές έχουν την προοπτική να λειτουργήσουν ως σημαντικές εναλλακτικές πηγές παροχής ενέργειας στην Ευρώπη», κατέληξε.
Από την πλευρά του, ο Ρίτσαρντ Μόρνιγκσταρ (Richard Morningstar), ιδρυτικός πρόεδρος του Παγκόσμιου Κέντρου Ενέργειας (Global Energy Center) του Ατλαντικού Συμβουλίου, ερωτηθείς για τη δραστηριοποίηση των ΗΠΑ στο κομμάτι της παροχής πηγών ενέργειας εναλλακτικών του ρωσικού φυσικού αερίου, επισήμανε ότι η ενεργειακή ασφάλεια συνδέεται με την οικονομική και πολιτική ασφάλεια. «Παρότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να πουν στην ΕΕ τι θα κάνει, ωστόσο υπάρχει λογική στο να γνωστοποιούν τις απόψεις τους και είναι σημαντική η εποικοδομητική συνεργασία με την ΕΕ σε αυτό το πεδίο», υπογράμμισε.