Της Μανταλένας Πίου
Με ταξίδια-αστραπή, στη Ρώμη, στο Μπακού και στην Αγκυρα και με μία σειρά από συμφωνίες ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας προσπαθεί να «κλειδώσει» τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου Τουρκίας- Ελλάδας- Ιταλίας, ο οποίος έδειξε να χάνει την αίγλη του, όταν τον περασμένο Ιούνιο Ρώσοι και Ιταλοί ανακοίνωσαν το σχέδιο για τον αγωγό South Stream, προκαλώντας τριγμούς σε Ουάσιγκον και Αγκυρα. Στις αιχμές των υπερατλαντικών φίλων της για ενδυνάμωση της ελληνο-ρωσικής προσέγγισης και αυξανόμενη ενεργειακή εξάρτηση από τη Μόσχα, η ελληνική κυβέρνηση αντέταξε ένα διπλωματικό μαραθώνιο επαφών για να αποδείξει έμπρακτα την προσήλωσή της στον αγωγό Τουρκίας- Ελλάδος- Ιταλίας, τον Interconnector Turkey- Greece- Italy (ITGI), που στηρίζουν ΗΠΑ και ΕΕ για τη μεταφορά αερίου της Κασπίας και κυρίως του Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη. Ετσι, ο κ. Σιούφας υπέγραψε στις 26 Ιουλίου στη Ρώμη τριμερή διακρατική συμφωνία Ελλάδος- Τουρκίας- Ιταλίας για τον ITGI, την Τετάρτη πήγε στο Αζερμπαϊτζάν όπου υπέγραψε με τον υπουργό Οικονομικής Ανάπτυξης Χεϊντάρ Μπαμπάγιεφ Μνημόνιο Συνεργασίας των δύο χωρών, και ταυτόχρονα προωθεί τετραμερή διακρατική συμφωνία για τον αγωγό.
Η πρόταση του κ. Σιούφα για τη νέα διακρατική, που ουσιαστικά θα αποτελέσει επέκταση της πρόσφατης συμφωνίας Ελλάδος- Ιταλίας- Τουρκίας με τη συμμετοχή του Αζερμπαϊτζάν, διατυπώθηκε στη συνάντηση της Ρώμης, έγινε ήδη αποδεκτή και εντός των προσεχών ημερών ο υπουργός Ανάπτυξης θα στείλει το προσχέδιο της νέας συμφωνίας στους ομολόγους του των τριών άλλων χωρών.
South Stream
H κινητικότητα στο μέτωπο του ITGI, δεν σημαίνει ότι δεν προχωρούν τα σχέδια για τον ο South Stream: Τoν νέο αγωγό, δυναμικότητας 30 δισ. κ.μ αερίου, που ανακοίνωσαν ο ρωσικός κολοσσός Gazprom και η ιταλική ΕΝΙ, ο οποίος θα ξεκινά από Ρωσία, θα πηγαίνει μέσω της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία και από εκεί θα διακλαδώνεται προς δύο βασικές κατευθύνσεις: Μία προς την κεντρική και μία προς τη Νότιο Ευρώπη, με στόχο την Ιταλία μέσω Ελλάδος..... Πληροφορίες από το υπουργείο Ανάπτυξης αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά θέλει να διαπραγματευτεί το θέμα με τη Μόσχα «πακέτο» με τη διακρατική συμφωνία Ελλάδος- Ρωσίας που πρόκειται να υπογραφεί ως το τέλος του 2007, για την επιμήκυνση της υφιστάμενης σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου που λήγει το 2016 ως το 2040.
Το μνημόνιο με το Αζερμπαϊτζάν ανοίγει το δρόμο για προμήθεια φυσικού αερίου από τη Soccar, την κρατική εταιρεία αερίου των Αζέρων, τόσο για τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς όσο και για την τροφοδοσία του άλλου αγωγού, του ITGI, ο οποίος επίσης καταλήγει στην Ιταλία.
Το πρώτο τμήμα του ITGI, το ελληνο-τουρκικό, είχε αρχικά προγραμματιστεί να εγκαινιαστεί τον Ιούλιο. Μετά, αναβλήθηκε για τον Αύγουστο και τώρα λέγεται ότι τα εγκαίνια μετατίθενται για ένα ακόμα μήνα, στα μέσα Σεπτεμβρίου. Τούρκος αξιωματούχος στο χώρο της Ενέργειας φέρεται να δήλωσε στο πρακτορείο Reuters, ότι για κατασκευαστικούς λόγους, το έργο δεν μπορεί να εγκαινιαστεί ακόμα. Ο ΔΕΣΦΑ (όπως λέγεται η 100% θυγατρική της ΔΕΠΑ που έχει αναλάβει τους αγωγούς) δηλώνει ότι το ελληνικό τμήμα είναι έτοιμο. Ο ΔΕΣΦΣΑ είναι ο οργανισμός που θα αναλάβει την κατασκευή του μεγάλου αγωγού, της τάξης των περίπου 600χλμ., από την Κομοτηνή ως τα δυτικά παράλια της Θεσπρωτίας. Τη σύνδεση με την Ιταλία, μέσω υποθαλάσσιου αγωγού, μήκους γύρω στα 200 χλμ, έχει αναλάβει η εταιρεία Poseidon, κοινοπραξία 50-50 της ΔΕΠΑ με την ιταλική Edison. To συνολικό κόστος υπολογίζεται σε άνω των 1,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 400 εκατ. ευρώ αφορούν τη σύνδεση Ελλάδος- Ιταλίας. Στόχος είναι να λειτουργήσει το 2012, όταν το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ στο Αζερμπαϊτζάν, όπου δραστηριοποιούνται αμερικανικές, ευρωπαϊκές και άλλες εταιρείες και βέβαια η τοπική Soccar, θα αρχίσει να αποδίδει ικανές ποσότητες αερίου. Στην είσοδο του ITGI από την Τουρκία θα εισέρχονται 11,6 δισ.κ.μ. αερίου ετησίως, ενώ στην έξοδο προς Ιταλία θα εξέρχονται 8,8 δισ. κμ., εκ των οποίων το 80% ή τα περίπου 6,4 δισ. κμ. θα ελέγχονται από την Edison και το υπόλοιπο 20% ή 1,6 δισ.κ.μ. από τη ΔΕΠΑ.
Ανταγωνισμός
Στο παιχνίδι του ανταγωνισμού Ρώσων και Αμερικανών, οι οποίοι προωθούν το αζέρικο αέριο, έχει προστεθεί και η ενδο-ιταλική «μάχη» Eni- Edison. Η Eni είναι ο μεγαλύτερος παίκτης στην αγορά αερίου της Ιταλίας και βασικός ανταγωνιστής της κατά πολύ μικρότερης, αλλά δυναμικής Edison, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας όμως σημαντικό μερίδιο έχει ο γαλλικός κολοσσός Electricite de France (EdF). Το παιχνίδι γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον αλλά και πολύπλοκο για όλους, αλλά και για την ελληνική πλευρά, που θέλει να δει τα δύο έργα να υλοποιούνται και να κερδίσει όσο περισσότερο γίνεται από αυτό.
(ΗΜΕΡΗΣΙΑ 04/08/07)