Παραπέμποντας στην έκθεση του 2018 «Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στην Ευρώπη», όπως δημοσιεύτηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, η Κομισιόν απαντά στον Δ. Παπαδημούλη ότι «δέσμευσή της είναι να συνεχίσει να συνεργάζεται με όλα τα κράτη μέλη για την επίτευξη των συμφωνηθέντων προτύπων ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα – παράλληλα με την άσκηση των νομικών εξουσιών της για την επιβολή της σχετικής νομοθεσίας» καθώς και ότι «από τον Φεβρουαρίου του 2019 επιβλήθηκαν σχετικά μέτρα της νομοθεσίας της ΕΕ, σε 30 υποθέσεις παράβασης, που αφορούν συνεχείς υπερβάσεις των προτύπων ποιότητας του αέρα της ΕΕ σε 20 κράτη μέλη».
Επικαλούμενος έκθεση των ανώτατων ελεγκτικών οργάνων για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα σε 15 κράτη-μέλη της Ε.Ε. και γειτονικές τους χώρες, βάσει της οποίας, «ο ατμοσφαιρικός αέρας δεν αποτελεί προτεραιότητα για τα κράτη-μέλη και τα γειτονικά κράτη που αποτέλεσαν αντικείμενο της μελέτης», ο Δημ. Παπαδημούλης ρωτούσε την Κομισιόν «με ποια εργαλεία, χρηματοδοτικά και μη, θα ενισχύσει στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2021-2027 τα κράτη-μέλη στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους», αλλά και «τι μέτρα λαμβάνει για τα κράτη-μέλη που δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα για την ποιότητα του αέρα, παρά τις συστάσεις της».
Ακολουθούν τα πλήρη κείμενα της ερώτησης και της απάντησης:
Ερώτηση του Δημ. Παπαδημούλη
Κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για 1 στους 9 θανάτους παγκοσμίως. Στην ΕΕ προκαλεί 400.000 πρόωρους θανάτους ετησίως, ενώ κοστίζει και δισεκατομμύρια ευρώ σε δαπάνες για την υγεία.
Πρόσφατη έκθεση ανέδειξε ότι η ποιότητα του αέρα δεν συνιστά προτεραιότητα για 15 κράτη μέλη και γειτονικές χώρες, και ότι κράτη μέλη και Επιτροπή δεν συντονίζονται επαρκώς για τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η τελευταία ευρωπαϊκή οδηγία επιβάλλει στα κράτη μέλη να υποβάλλουν αναλύσεις για την ποιότητα του αέρα στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πληροφοριών και Παρατηρήσεων για το Περιβάλλον, και επιβάλλει στην Επιτροπή να τα στηρίζει ώστε να συμμορφώνονται στις συστάσεις.
Ερωτάται η Επιτροπή:
- Ποια είναι τα πιο πρόσφατα και πλήρη στοιχεία για την κατάσταση της ποιότητας του αέρα στα 28 κράτη μέλη;
- Με ποια εργαλεία, χρηματοδοτικά και μη, θα ενισχύσει στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2021-2027 τα κράτη μέλη στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους (το ύψος του οφέλους των μέτρων προστασίας του αέρα υπολογίζεται στα 40 δισ. ευρώ ετησίως);
- Τί μέτρα λαμβάνει για τα κράτη μέλη που δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα για την ποιότητα του αέρα, παρά και τις συστάσεις της;
Απάντηση του κ. Vella εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Για τις πλέον επικαιροποιημένες και πλήρεις πληροφορίες αναφορικά με την κατάσταση της ποιότητας του αέρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Επιτροπή παραπέμπει στην έκθεση του 2018 «Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στην Ευρώπη», η οποία δημοσιεύτηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.
Αναφορικά με τα χρηματοδοτικά και μη χρηματοδοτικά εργαλεία που προβλέπονται στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει, μεταξύ άλλων, προτείνει να δοθεί, στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, ιδιαίτερη έμφαση σε μια πράσινη Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου, μέσω της προώθησης της δίκαιης μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, των πράσινων και μπλε επενδύσεων, της κυκλικής οικονομίας, της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, και της πρόληψης και της διαχείρισης των κινδύνων. Αυτό περιλαμβάνει έναν ειδικό δείκτη αποτελεσμάτων για τον πληθυσμό που επωφελείται από μέτρα για την ποιότητα του αέρα.
Με την ανακοίνωση που εξέδωσε τον Μάιο του 2018 με τίτλο «Μια Ευρώπη που προστατεύει: Καθαρός αέρας για όλους», η Επιτροπή τόνισε τη δέσμευσή της να συνεχίσει να συνεργάζεται με όλα τα κράτη μέλη για την επίτευξη των συμφωνηθέντων προτύπων ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα – παράλληλα με την άσκηση των νομικών εξουσιών της για την επιβολή της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ όποτε και όταν προβλέπεται.Από τον Φεβρουαρίου του 2019 τα σχετικά μέτρα επιβολής της νομοθεσίας περιλαμβάνουν 30 υποθέσεις παράβασης, που αφορούν συνεχείς υπερβάσεις των προτύπων ποιότητας του αέρα της ΕΕ σε 20 κράτη μέλη. Η Επιτροπή ενθαρρύνει την ανταλλαγή επιστημονικών γνώσεων σχετικά με την περιβαλλοντική έρευνα, την αξιολόγηση του κινδύνου και τον καθορισμό προτύπων για τη στήριξη της χάραξης και εφαρμογής πολιτικών προστασίας των πολιτών έναντι της επιβάρυνσης των αναπνευστικών νοσημάτων.