Tου Ανδρεα Ανδριανοπουλου
Ο ισλαμικός φανατισμός δεν προέκυψε άξαφνα στη διεθνή πολιτική σκηνή. Υπήρξε αποτέλεσμα κοινωνικο-πολιτικών εξελίξεων, αλλά και προϊόν επιλογών και πράξεων συγκεκριμένων κυβερνήσεων.
Επειτα από σειρά πειραματισμών σε διάφορα επίπεδα πολιτικών επιλογών (αραβικός εθνικισμός, κρατικός σοσιαλισμός, κίνημα αδεσμεύτων), οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες των αραβικών καθεστώτων και οι συνακόλουθες λαϊκές απογοητεύσεις οδήγησαν στην ανακάλυψη εκ νέου της θρησκείας. Μία αιτία υπήρξε η στρατιωτική επιτυχία του Ισραήλ. Που αποτελεί κράτος-προϊόν μιας θρησκείας. Αλλος λόγος όμως, ίσως ο σοβαρότερος, ήταν το ένδοξο παρελθόν του Ισλάμ. Αγνοώντας, βέβαια, τις αποτυχίες του οι πιστοί κατέληξαν πως μόνο αφοσιωμένοι στις αρχέγονες διδασκαλίες του θα ξαναπετύχουν τα μεγαλεία του παρελθόντος.
Ενώ όμως η αναβίωση στηρίχθηκε στον ψυχισμό των ταπεινωμένων μουσουλμάνων των αραβικών κυρίως κοινωνιών, η επιβεβαίωση ήρθε από αλλού. Το θάρρος του Χομεϊνί στο Ιράν να ανατρέψει, κραδαίνοντας τα λάβαρα του Ισλάμ, ένα πανίσχυρο κοσμικό καθεστώς και να ταπεινώσει, με την ιστορία των ομήρων, τις ΗΠΑ υπήρξε το πρώτο βήμα. Οι επιτυχίες των φυλών του Αφγανιστάν ενάντια στη σοβιετική στρατιωτική μηχανή ήρθε λίγο αργότερα να ολοκληρώσει την ψυχολογική διαδικασία. Πολλά κράτη συνέβαλαν έμπρακτα στην ενίσχυση των φανατικών ισλαμιστών. Το Πακιστάν, η Σαουδική Αραβία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξαν τα βασικά στηρίγματα αρχικά των τζιχαντιστών στο Αφγανιστάν. Οι δύο πρώτες χώρες δεν σταμάτησαν να ενισχύουν τους μουλάδες και τους φανατικούς φενταγίν και μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών από τη νότια Ασία.
Το ακραίο Ισλάμ εξασφάλισε στήριξη επίσης από το Σουδάν (λόγω εσωτερικών εξελίξεων), την Υεμένη (για αποτροπή εμφυλίου πολέμου) και τη Συρία (για λόγους παρέμβασης αρχικά στον Λίβανο και τελευταία στο Ιράκ). Ακόμα και το Ισραήλ αρχικά είχε ανάμιξη, συμβάλλοντας νωρίς στην ίδρυση της Χαμάς σαν αντίβαρο στην κοσμική παντοδυναμία τότε της Φατάχ και του Αραφάτ. Πολλές από τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών αισθάνονται πλέον έντονα την επικίνδυνα ανατρεπτική παρουσία των ακραίων ισλαμιστών. Το Πακιστάν έζησε στην εξέγερση του Κόκκινου Τζαμιού και στο συνεχιζόμενο αντάρτικο στο Βεζιρκιστάν τις επιπτώσεις της στήριξής του στους Ταλιμπάν παλαιότερα και τώρα στους μουσουλμάνους επαναστάτες στο Κασμίρ.
Στη Σαουδική Αραβία το καθεστώς των πριγκίπων, λόγω ιδιαίτερων ιστορικών σχέσεων με τους κληρικούς, επιχειρεί να περιορίσει, να ελέγξει ή και να εκδιώξει εκτός συνόρων τους τζιχαντιστές. Ενώ στο Σουδάν και την Υεμένη τα καθεστώτα αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα αμφισβήτησης.
Η στενή σχέση λοιπόν με τους ακραίους ισλαμιστές κάνει ζημιά τελικά στους κρατικούς σπόνσορές τους. Ακόμα και το Ισραήλ πλήρωσε ακριβά την απερισκεψία του τότε με τη Χαμάς. Ζημιά όμως κάνει και σε ορισμένους ανόητους, εκτός μουσουλμανικών συνόρων, απολογητές και υποστηρικτές τους, που μυωπικά δεν βλέπουν τι ακριβώς πρεσβεύουν. Και γοητεύονται απλά από τον αντι-αμερικανισμό και τον αντι-δυτικισμό τους.
(Από την Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 15/08/2007)