Της Sheila ΜcΝulty
Οι διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες διαθέτουν όλο και περισσότερα χρήματα στην τεχνολογική έρευνα για να διασφαλίσουν ότι δεν πρόκειται να χαθούν σε έναν κλάδο στον οποίο σήμερα κυριαρχούν οι κρατικοί πετρελαϊκοί κολοσσοί.
Παρ όλο που οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου έκαναν πάντοτε επενδύσεις στους τομείς της τεχνολογικής έρευνας και της ανάπτυξης, η τεχνολογία γίνεται όλο και πιο σημαντική με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι εν λόγω εταιρείες είναι πλέον αποκλεισμένες από ένα μεγάλο μέρος των πετρελαϊκών αποθεμάτων του πλανήτη. Πάνω από το 80% αυτών των αποθεμάτων βρίσκονται στα χέρια κρατικών ή ελεγχόμενων από το κράτος εταιρειών.
Η τεχνολογική πρόοδος είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας για τις διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες που θέλουν να βελτιστοποιήσουν την παραγωγή πετρελαίου των κοιτασμάτων τους και να πείσουν τις εθνικές πετρελαϊκές εταιρείες ότι μπορούν να τις βοηθήσουν στην εκμετάλλευση των πόρων τους. «Τα κατοχυρωμένα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας θα είναι στο μέλλον το ίδιο πολύτιμα με τα αποθέματα, ιδίως για τις διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες», υποστηρίζει ο Ρόμπιν Γουέστ, πρόεδρος της PFC Energy. «Η τεχνολογία είναι κρίσιμη για το «ξεκλείδωμα» της αξίας των κοιτασμάτων», προσθέτει. Ερευνα των Financial Times για τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του πλανήτη δείχνει ότι οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Αύξηση κονδυλίων
Η Royal Dutch Shell αύξησε τα κονδύλια που διαθέτει για έρευνα και ανάπτυξη κατά 50% κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας, στα 1,2 δισ. δολάρια το 2006. Οι αντίστοιχες δαπάνες της Chevron υπερδιπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, από 221 εκατ. δολάρια το 2002 σε 468 εκατ. δολάρια πέρυσι. Αντιστοίχως, η ConocoPhillips προβλέπει ότι φέτος θα διαθέσει για έρευνες 400 εκατ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του 50% σε σχέση με δαπάνες του παρελθόντος. Ωστόσο, η αύξηση των αντίστοιχων δαπανών στην ExxonMobil, τη μεγαλύτερη διεθνή πετρελαϊκή εταιρεία του κόσμου, είναι μικρότερη: Από τα 631 εκατ. δολάρια το 2002 οι δαπάνες αυξήθηκαν στα 733 εκατ. δολάρια πέρυσι. Σύμφωνα με την Exxon, αυτό αποδεικνύει ότι έδινε πάντοτε προτεραιότητα στην έρευνα και την ανάπτυξη.
«Η τεχνολογία είναι ένας παράγοντας που δίνει τη δυνατότητα στις διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες να διαφοροποιηθούν», υποστηρίζει ο Γιαν βαν ντερ Αϊκ, διευθυντής τεχνολογίας της Shell. Ωστόσο, οι αναλυτές θεωρούν πως τα χρήματα που διαθέτουν οι πετρελαϊκές εταιρείες για έρευνα και ανάπτυξη είναι λίγα, συγκριτικά με άλλους κλάδους. Η Εϊμι Μάιερς Τζάφι, σύμβουλος και ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Ράις στον τομέα της ενέργειας, αντιμετώπισε δυσκολίες όταν προσπάθησε να απεικονίσει γραφικά μια συγκριτική ανάλυση των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη σε διάφορους κλάδους της οικονομίας.
«Δεν μπορούσα να βάλω τη Microsoft, την GM ή Merck στην ίδια διαφάνεια με την ExxonMobil, γιατί το κομμάτι της ExxonMobil θα ήταν υπερβολικά μικρό», υποστηρίζει. Είναι ενδεικτικό ότι η Microsoft δαπάνησε 7,1 δισ. δολάρια, ήτοι σχεδόν το 14% των εσόδων της, για έρευνα και ανάπτυξη κατά τη διάρκεια του έτους μέχρι το τέλος του Ιουνίου, ενώ η Exxon δαπάνησε για τον ίδιο σκοπό μόλις το 0,2% των εσόδων της πέρυσι.
(Ημερησία/FT 26/08/07)