Του Τάσου Σαραντή
Τα σύννεφα του καπνού από τις τεράστιες πυρκαγιές στα δάση της Ελλάδας, που έφτασαν μέχρι την Αφρική, θέτουν το ερώτημα εάν τα καμένα δάση συμβάλλουν στην αύξηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, συντελώντας έτσι στην επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters
Συνήθως, ως κύριες πηγές του διοξειδίου του άνθρακα, ενός αερίου που παγιδεύει τη θερμότητα στην ατμόσφαιρα αναφέρονται τα αυτοκίνητα, τα εργοστάσια και οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.
Τα δέντρα, που τα γνωρίζουμε ως «πνεύμονες του πλανήτη», είναι αυτά που απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα. Αλλά τι συμβαίνει όταν καίγονται;
Κάθε χρόνο 13 εκατομμύρια εκτάρια των παγκόσμιων δασών εξαφανίζονται, μια περιοχή που αντιστοιχεί με την έκταση της Ελλάδας, σύμφωνα με τον Οργανισμό για τη Διατροφή και την Υγεία των Ηνωμένων Εθνών. Ο αριθμός αυτός είναι υπεύθυνος για το 18% των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα. Αν και μικρής σημασίας, σε σχέση με την αποδάσωση που συντελείται στην Αμαζονία, στο Κογκό και στην Ινδονησία, οι δασικές πυρκαγιές στη Μεσόγειο αποτελούν επίσης μια πηγή εκπομπών, αναφέρουν οι επιστήμονες.
Στην ατμόσφαιρα, το διοξείδιο του άνθρακα συμβάλλει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, παγιδεύοντας τη γήινη θερμότητα που διαφορετικά θα ακτινοβολούνταν στο διάστημα. Οι επιστήμονες δηλώνουν ότι είναι πάρα πολύ νωρίς για να αποφανθούν πόσο διοξείδιο του άνθρακα απελευθερώθηκε από τις πυρκαγιές στην Ελλάδα, που είναι οι εντονότερες στην Ευρώπη, τουλάχιστον στην τελευταία δεκαετία.
«Εάν τα δέντρα ξαναφυτρώσουν, θα απορροφήσουν εκ νέου τελικά το διοξείδιο του άνθρακα. Εάν όχι, οι πυρκαγιές θα έχουν συμβάλει στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου», δήλωσε ο Ερλ Σάξον από την Παγκόσμια Ενωση Προστασίας του Περιβάλλοντος.
Ο ίδιος εξήγησε ότι τα δάση έχουν έναν φυσικό κύκλο πυρκαγιών και αναβλάστησης, αλλά η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου θα μπορούσε να ανατρέψει αυτή την ισορροπία. Εάν τα θερμότερα και ξηρότερα καλοκαίρια έχουν ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα συχνότερων δασικών πυρκαγιών, αυτό θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Δεν θα προλάβει
«Εάν οι πυρκαγιές γίνουν συχνότερες, τότε η βλάστηση δεν θα έχει τον χρόνο να αναπτυχθεί ξανά και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι να χάνεται περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από το οικοσύστημα, απ ότι το οικοσύστημα μπορεί να «συλλάβει» εκ νέου πριν από την επόμενη πυρκαγιά». Πάντως, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται θεαματική αύξηση των πυρκαγιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρουν τις ΗΠΑ, όπου 20 χρόνια πριν οι πυρκαγιές που έκαιγαν πάνω από 5.000 στρέμματα ήταν σχετικά σπάνιες. Εντούτοις, στην τελευταία δεκαετία έχουν καταγραφεί περισσότερες από 200 πυρκαγιές με δεκαπλάσιο το μέγεθος των καμένων εκτάσεων.
Νέοι στόχοι για μείωση ρύπων
Οι βιομηχανικές χώρες συμφώνησαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης αυστηρών στόχων για το 2020, ώστε να μειωθεί η εκπομπή αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ένα μικρό βήμα προς ένα νέο μακροπρόθεσμο σύμφωνο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Περίπου 1.000 αντιπρόσωποι από 158 χώρες που μετείχαν στις συνομιλίες (27-31 Αυγούστου στη Βιέννη), έθεσαν τη μείωση των εκπομπών αερίου από 25% έως 40% κάτω από τα επίπεδα του 1990, ως ένα μη δεσμευτικό σημείο εκκίνησης για την εργασία των πλουσίων χωρών σε ένα νέο σύμφωνο, το οποίο θα επεκτείνει το Πρωτόκολλο του Κιότο του ΟΗΕ πέρα από το 2012.
(Από την Εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ 03/09/2007)