Η ραγδαία υποχώρηση των αποδόσεων των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου, την περασμένη εβδομάδα, υποχρέωσε τους επενδυτές να εξετάσουν μια αδιανόητη, έως πρόσφατα, θεωρία, ήτοι, την προοπτική καθιέρωσης αρνητικών επιτοκίων στις ΗΠΑ, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η Wall Street Journal. 

Όσοι δανείζουν χρήματα μέσω των αγορών, αναμένουν, συνήθως, να ανταμειφθούν αναλόγως. Το επιτόκιο είναι αποζημίωση για τον πληθωρισμό, ή αντανακλά το ρίσκο της επένδυσης. Σήμερα, ωστόσο, κρατικά ομόλογα συνολικής αξίας άνω των 15 τρισ. δολαρίων, ανά τον κόσμο, εμφανίζουν αρνητικό επιτόκιο, κάτι που σημαίνει ότι οι επενδυτές πληρώνουν τις χώρες για να αποθηκεύσουν, ασφαλώς, τα κεφάλαιά τους. 

Έως τώρα, οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει να αποφύγουν μια παρόμοια συνθήκη. Εξάλλου, όπως θυμίζει η WSJ, δεν έχει περάσει ούτε ένας χρόνος από τότε που η Federal Reserve αύξανε τα επιτόκιά της και οι επενδυτές πόνταραν σε περαιτέρω αύξηση των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων, καθώς η οικονομία αναπτυσσόταν δυναμικά και η ανεργία υποχωρούσε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. 

O κλιμακούμενος σινο-αμερικανικός πόλεμος, η επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και οι διαρκείς αναταραχές στις διεθνείς αγορές ανάγκασαν την αμερικανική κεντρική τράπεζα σε στροφή 180 μοιρών. Έτσι τον περασμένο μήνα μείωσε το βασικό επιτόκιο δανεισμού για πρώτη φορά από το 2008. 

Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, Τζερόμ Πάουελ, θέλησε να στείλει το μήνυμα πως η απόφαση αυτή ήταν απλά μία κίνηση «προσαρμογής» και όχι η έναρξη ενός επιθετικού γύρου χαλάρωσης. Οι όποιες μειώσεις επιτοκίων θα ακολουθήσουν θα είναι μικρές και λίγες, φαινόταν να ξεκαθαρίζει, προκαλώντας απογοήτευση στις αγορές. Όταν ωστόσο τα τόνιζε αυτά ο εμπορικός πόλεμος δεν είχε ακόμη εξελιχθεί σε νομισματικό. 

Η ραγδαία υποτίμηση του γιουάν έναντι του δολαρίου, αλλά και η υποχώρηση άλλων μεγάλων νομισμάτων, όπως του ευρώ και της στερλίνας έναντι του αμερικανικού, ενδεχομένως να μην επιτρέψουν στον Πάουελ να υλοποιήσει τα σχέδιά του, αλλά να τον σπρώξουν σε μία πολιτική, πιο κοντά σε αυτήν που ζητάει ο Ντόναλντ Τραμπ: επιθετικές μειώσεις στο κόστος δανεισμού, που θα αποδυναμώσουν το δολάριο.  

Το επιτόκιο του δεκαετούς κρατικού ομολόγου των ΗΠΑ διαμορφώθηκε, την Παρασκευή στο 1,73% και απέχει ακόμη μακράν, τόσο από το μηδέν, όσο και το ιστορικό ναδίρ του, στο 1,3%. Όμως, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι δεν έχουν περάσει πολλοί μήνες από τότε που ήταν διαμορφωμένο στο 3%. Σε μια χρονική περίοδο όπου οι ανατροπές είναι συχνές, όλα θα πρέπει να θεωρούνται πιθανά, ακόμη και το αδιανόητο: η υποχώρησή του κάτω του μηδενός!