Τα Δημοσιονομικά «Όπλα» στη Μάχη Κατά της Κλιματικής Αλλαγής

Τα Δημοσιονομικά «Όπλα» στη Μάχη Κατά της Κλιματικής Αλλαγής
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Παρ, 25 Οκτωβρίου 2019 - 16:04

Η υπερθέρμανση του πλανήτη απειλεί την παγκόσμια οικονομία και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών, την ώρα που οι υφισταμένες δυνατότητες για τη συγκράτηση της αλλαγής του κλίματος σε διαχειρίσιμα επίπεδα, ολοένα και φθίνουν. Τη δραματική προειδοποίηση διατυπώνει το ΔΝΤ στην έκθεση με τίτλο «Δημοσιονομικό παρατηρητήριο» 

(Fiscal Monitor) με τους ειδικούς του Ταμείου να υπογραμμίζουν ότι η δημοσιονομική πολιτική έχει να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις. Όπως αναφέρει το Ταμείο απαιτείται άμεση και αποφασιστική δράση, αφού η άνοδος της στάθμης των υδάτων, οι πλημμύρες, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι επισιτιστικές κρίσεις που αυτά κομίζουν, επηρεάζουν ένα αυξανόμενο τμήμα του πλανήτη. 

Η έως τώρα δράση κρίνεται ανεπαρκής. «Η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, κινείται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά οι δεσμεύσεις των χωρών αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες. Επιπλέον παραμένει αβέβαιο το κατά πόσο οι χώρες μειώνουν τις εκπομπές αερίων, στο βαθμό που συμφωνήθηκε», αναφέρει η έκθεση και προειδοποιεί ότι όσο περισσότερο καθυστερεί η δράση τόσο πιο δυσμενείς θα είναι οι επιπτώσεις και τόσο υψηλότερο το κόστος της σταθεροποίησης. 

Ένα καλύτερο μέλλον είναι εφικτό, υποστηρίζει το ΔΝΤ, που επισημαίνει ότι υφίσταται η τεχνολογία αλλά και τα μέτρα πολιτικής για τη μετάβαση σε μία οικονομία καθαρής ενέργειας, που θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση τόσο στην ανάπτυξη, όσο και στην απασχόληση. 

Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι από τις στρατηγικές που έχουν ήδη εφαρμοστεί στην πράξη, η επιβολή φόρου άνθρακα φαίνεται να είναι η πιο ισχυρή και αποτελεσματική. Και τούτο γιατί επιτρέπει στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να βρίσκουν φθηνότερους τρόπους για να περιορίσουν τη χρήση ενέργειας και να στραφούν σε πιο καθαρές εναλλακτικές λύσεις. 

Αναγνωρίζει πάντως ότι το βάρος είναι μεγαλύτερο για την κατανάλωση των νοικοκυριών χαμηλότερων εισοδημάτων, σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, αλλά ισότιμο ή και ελαφρώς χαμηλότερο σε άλλες, όπως στον Καναδά και την Ινδία. 

Για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου, απαιτούνται να ληφθούν φιλόδοξα μέτρα, όπως ένας άμεσος παγκόσμιος φόρος άνθρακας, που θα ανερχόταν ακόμη και στα 75 δολάρια ανά τόνο C02, το 2030. Υπό αυτό το σενάριο, στην προσεχή δεκαετία, οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 45% αθροιστικά και οι τιμές της βενζίνης κατά 15%, σε σύγκριση με το σενάριο της μη ανάληψης δράσης. 

Τα έσοδα από έναν τέτοιο φόρο, που υπολογίζεται στο 1,5% του ΑΕΠ το 2030, κατά μέσο όρο για τις χώρες του G20, θα μπορούσαν να διανεμηθούν κατά τρόπο, που να στηριχθούν οι πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, για τη στήριξη ορισμένων κλάδων αλλά και των εργαζομένων τους, οι οποίοι πλήττονται δυσανάλογα, τη μείωση άλλων φόρων και τις επενδύσεις σε υποδομές καθαρής ενέργειας.