Η απρόσκοπτη άνοδος των διεθνών τιμών πετρελαίου, που χθες εκτινάχθηκαν σε νέο ρεκόρ, σκιαγραφεί ανάγλυφα την προοπτική μιας επαπειλούμενης ενεργειακής κρίσης. Η ετήσια έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι χωρίς τη λήψη άμεσων μέτρων για να περιοριστεί η χρήση ενέργειας και χωρίς τεράστιες επενδύσεις από μεγάλους πετρελαϊκούς ομίλους, μια κρίση προσφοράς είναι πραγματική πιθανότητα.
Οι χώρες που θα συμβάλουν περισσότερο από όλες στην αύξηση της ζήτησης για ενέργεια εντός της επόμενης 20ετίας θα είναι, σύμφωνα με την ΙΕΑ, η Κίνα και η Ινδία, οι κινητήριες δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας στο μέλλον.
Η ετήσια έκθεση περιλαμβάνει μερικές εντυπωσιακές προβλέψεις. Η Κίνα θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ στην κατανάλωση ενέργειας κοντά στο 2010. Οι πωλήσεις νέων οχημάτων θα ξεπεράσουν αυτές των ΗΠΑ, έως το 2015, τετραπλασιάζοντας σχεδόν την κινεζική ζήτηση για καύσιμα έως το έτος 2030. Έως τότε, για να πυροδοτήσει την οικονομική της ανάπτυξη η Κίνα θα χρειαστεί μεγαλύτερο παραγωγικό δυναμικό από 1.300 GW- περισσότερο από το παραγωγικό όλων των σταθμών παραγωγής ενέργειας στη Βόρεια Αμερική. Εκτός από τα μειωμένα αποθέματα και το εξασθενημένο δολάριο, υπάρχουν ισχυρά δομικά και θεμελιώδη μεγέθη για να στηρίξουν την εκτίναξη της τιμής στα 98 δολάρια το βαρέλι. Η μεγαλύτερη μεταβλητή αφορά την Κίνα: Οι προβλέψεις για ετήσια αύξηση της ζήτησης κατά 3,2% εκεί, έναντι αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης κατά 1,8%, δεν είναι καθόλου παράλογες. Αυτή η νέα τάξη πραγμάτων στον τομέα ενέργειας οδηγεί σε μια αυξανόμενη εξάρτηση του κόσμου από τον ΟΠΕΚ. Εκτιμάται ότι τα κράτη-μέλη του καρτέλ θα καλύπτουν περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας ζήτησης, την ώρα που η πετρελαϊκή παραγωγή άλλων χωρών θα μειώνεται. Τα παραπάνω στηρίζουν και τους υποστηρικτές των βιοκαυσίμων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τα ορυκτά καύσιμα, και κυρίως ο άνθρακας, θα κυριαρχήσουν. Αυτό δημιουργεί «δύσκολες» ερωτήσεις για τις δυτικές κυβερνήσεις και τους ομίλους παραγωγής ενέργειας.
Η χρήση ενέργειας θα πρέπει να περιοριστεί. Οι επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια, αν και αμφιλεγόμενη πηγή ενέργειας, είναι επιτακτική ανάγκη. Για να περιοριστούν οι εκπομπές καυσαερίων θα πρέπει παράλληλα να οριστεί μια διαφανής τιμή για τον άνθρακα. Νέες τεχνολογικές ανακαλύψεις θα βοηθήσουν να απομακρυνθούν οι ανησυχίες για στενότητα προσφοράς. Στις τρέχουσες τιμές, η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την άντληση πετρελαίου από «δύσκολα» πετρελαϊκά πεδία είναι ελκυστική επιλογή για τους μεγάλους πετρελαϊκούς ομίλους, όπως την ExxonMobil. Υπάρχουν όρια πρόσβασης στα πετρελαϊκά πεδία και στα πεδία φυσικού αερίου. Μεγάλο μέρος της προσφοράς θα προέλθει από δυναμικές εθνικές εταιρείες που έχουν ενθαρρυνθεί από το ράλι των εμπορευμάτων. Για ορισμένους κολοσσούς, η όλη διαδικασία εκμετάλλευσης, παραγωγής, διύλισης και προώθησης στην αγορά, ενδεχομένως να γίνει περιττή. Το μέλλον τους είναι πιο πιθανό ως υπηρεσιών παροχής υπηρεσιών στις εταιρείες παραγωγής που ανήκουν στο κράτος.
Η Δύση μπορεί να καθορίσει τι θα γίνει στο μέλλον, εάν λάβει σημαντικές αποφάσεις. Αλλά πρέπει να το πράξει άμεσα γιατί περνά πολύτιμος χρόνος.