Μεθαύριο θα κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο του προϋπολογισμού του 2008, του οποίου οι δυσκολίες σύνταξης απετέλεσαν το πρόσχημα των εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου. Υπήρξε άραγε δύσκολη η σύνταξη του νέου προϋπολογισμού ώστε να αποτελέσει λόγο πρόωρης εκλογικής αναμέτρησης; Οχι βέβαια. Κάθε προϋπολογισμός συντάσσεται στα «αχνάρια» του προηγούμενου, με κάποιες βελτιώσεις και προσαρμογές βασισμένες στην οικονομική συγκυρία που προβλέπεται πως θα διαμορφωθεί το επόμενο έτος.
Μια γεύση του προϋπολογισμού του 2008 μας δόθηκε από το προσχέδιό του, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή σύμφωνα με τη συνταγματική προθεσμία, μόλις δεκαπέντε ημέρες μετά τις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου, πράγμα που σημαίνει πως είχε ήδη σχεδιαστεί. Το προσχέδιο αυτό είναι αισιόδοξο. Εχει συνταχθεί με βάση την αντίληψη της ήπιας προσαρμογής. Προβλέπει μείωση του πληθωρισμού, μείωση του ελλείμματος, μείωση του δημόσιου χρέους, μείωση της ανεργίας, σταθερή πορεία ανάπτυξης.
Το προσχέδιο προβλέπει ακόμη σημαντική αύξηση των εσόδων, πράγμα που σημαίνει ότι έρχονται νέοι φόροι. Οι ελαφρύνσεις στη φορολογία φυσικών προσώπων που ήδη έχουν νομοθετηθεί, καθώς και οι ελαφρύνσεις στη φορολογία κληρονομιών που θα νομοθετηθούν σύντομα, θα υπερκαλυφθούν από τη νέα φορολογία στα ακίνητα, καθώς και από τις αυξήσεις στους έμμεσους φόρους οι οποίοι θα είναι αυξημένοι κατά 13,8% σε σχέση με το 2007. Το 2008 οι έμμεσοι φόροι, οι «κακοί» φόροι, θα αντιπροσωπεύουν το 56,5% των συνολικών εσόδων, ενώ οι άμεσοι, οι δίκαιοι φόροι, μόλις με 37,7%. Το σενάριο για την αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ είναι προφανές ότι δεν έχει εγκαταλειφθεί.
Η εισοδηματική πολιτική το 2008 θα είναι σφιχτή. Οι αυξήσεις μισθών και συντάξεων θα είναι συγκρατημένες. Προβλέπεται ότι θα κυμανθούν κατά τι πάνω από τα όρια του πληθωρισμού, η πρόβλεψη του οποίου για το 2008 είναι ότι θα διαμορφωθεί στο 2,6%. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι οι αυξήσεις αυτές θα συμπαρασύρουν και τις αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα.
Αυτά σε γενικές γραμμές προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Περιμένουμε μεθαύριο να δούμε αν το σχέδιο θα προβλέπει κάτι το διαφορετικό. Ισως να υπάρξει αναθεώρηση του ΑΕΠ με την ένταξη σε αυτό του ποσοστού της παραοικονομίας που μας επέτρεψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο συνυπολογισμός όμως της παραοικονομίας στο ΑΕΠ δεν θα αλλάξει ουσιωδώς την πρόκληση που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Η πρόκληση αυτή είναι κατά την άποψη έγκυρων οικονομολόγων η μείωση του υψηλού δημόσιου χρέους το οποίο έχει φτάσει το 113% του ΑΕΠ.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είναι αισιόδοξο για τις οικονομικές εξελίξεις το 2008. Υπάρχουν όμως και απαισιόδοξα σενάρια. Εγκυροι οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι το 2008 θα είναι κρίσιμο για τη διεθνή οικονομία, αυτονόητα και για την ελληνική. Ισως η κρίση να βρίσκεται προ των πυλών. Αν οι τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία, θα έχουν αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων, αύξηση των επιτοκίων, αύξηση του δημόσιου χρέους, ενώ η ανάπτυξη θα υποχωρήσει. Ολα αυτά είναι αλληλένδετα.