Μετά από πέντε ημέρες διαπραγματεύσεων και φλερτάροντας με το ρεκόρ της μεγαλύτερης Συνόδου όλων των εποχών, οι 27 συμφώνησαν στο πολυπόθητο πακέτο ανάκαμψης. Οι ηγέτες δηλώνουν ικανοποιημένοι, ο καθένας για τους δικού του λόγους, και η  ΕΕ μπορεί  πλέον να καυχιέται ότι -επιτέλους- έκανε ένα σημαντικό βήμα πιο κοντά στις ανάγκες των πολιτών της. Όλα καλά μέχρι εδώ. Ωστόσο οι σημαντικές διαφορές των Ευρωπαίων δεν εξαφανίσθηκαν εν μια νυκτί. 

Ούτε υπεγράφη κανένα συμβόλαιο ότι δεν θα ξαναεκδηλωθούν. Κάθε άλλο, αυτή την φορά πιο έντονα ίσως από ποτέ αναδείχθηκαν οι τρεις συμμαχίες που αναμένεται να παραταχθούν στις επόμενες μάχες. Οι οποίες θα είναι πολλές και δύσκολες, ενώ τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει ασφυκτικά.  

Η πρώτη ομάδα αφορά τους τέσσερεις φειδωλούς, που περιλαμβάνει την Ολλανδία, την Αυστρία, την Δανία και την  Σουηδία. Ο Ολλανδός Πρωθυπουργός Μάρκ Ρούττε ήταν τόσο επίμονος στην μείωση των επιχορηγήσεων που δικαίως του απενεμείθη το  ψευδώνυμο «ο κύριος Όχι». Από κοντά και ο Αυστριακός  Καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, που δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους  «φειδωλούς» για την συνεργασία τους στην επίτευξη του τελικού στόχου.  Οι «τέσσερις φειδωλοί» είναι υπέρμαχοι της δημοσιονομικής πειθαρχίας και υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να υπάρχουν αυστηρές προϋποθέσεις στο πώς θα ξοδεύονται τα χρήματα. Αν και δεν κατάφεραν οι επιχορηγήσεις να συνδέονται με σκληρά μέτρα, πέτυχαν όμως να τις μειώσουν αισθητά: Από 500 δισ. που ήταν το αρχικό σχέδιο, περιορίσθηκαν στα 390 δισ. Πέτυχαν ακόμη να θέσουν τα κονδύλια αυτά υπό ασφυκτική εποπτεία. Η αξιολόγηση των σχεδίων θα εγκρίνεται από το  Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία και θα συνδέεται με την επίτευξη ορόσημων και στόχων. Παράλληλα, θα πρέπει να εφαρμοστούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα περιγράφονται στις εξάμηνες συστάσεις που κάνει η Κομισιόν  προς τα κράτη – μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι  φειδωλοί πέτυχαν να  συμπεριληφθεί στην συμφωνία  και  το φρένο έκτακτης ανάγκης (emergency brake). Αυτό σημαίνει ότι ένα κράτος μέλος θα μπορεί να μπλοκάρει το σχέδιο  ενός άλλου και να θέτει θέμα σωστής χρήσης των κονδυλιών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Η δεύτερη ισχυρή ομάδα που έχει σχηματιστεί στους κόλπους της ΕΕ αποτελείται από - τις  γνωστές σε εμάς λόγω του προσφυγικού- χώρες του Βίζεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία. Σλοβακία, Τσεχία), οι οποίες έδωσαν σκληρή μάχη ώστε να μην συνδέονται τα ευρωπαϊκά κονδύλια με το κράτος δικαίου. Είναι άλλωστε γνωστό ότι Ουγγαρία και Πολωνία αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων, που περιλαμβάνουν ακόμη και την περικοπή κονδυλίων, λόγω της επιδεινώσεως του κράτους δικαίου στις χώρες τους. Ωστόσο ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Βίκτωρ Όρμπαν δήλωσε ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από το Βερολίνο ότι δεν θα προχωρήσει την διαδικασία επιβολής κυρώσεων κατά την εξάμηνη προεδρία του στην ΕΕ. Το δε Βερολίνο ούτε επιβεβαίωσε, ούτε διέψευσε. Παρ όλο που στο κείμενο συμπερασμάτων υπάρχει αναφορά ότι η εκταμίευση των ευρωπαϊκών κονδυλίων θα συνδέεται  με τον σεβασμό του κράτους δικαίου, επικρατεί μια σύγχυσις όσον αφορά την διαδικασία. Ουγγαρία και Πολωνία επιμένουν ότι για ισχύσει αυτό, θα πρέπει να υπάρξει ομοφωνία στο Συμβούλιο, γεγονός που καθιστά την περικοπή κονδυλίων αδύνατο. Σε αντιδιαστολή, η αντιπολίτευση αλλά και η πρόεδρος της Κομισιόν υποστηρίζουν ότι η απόφαση μπορεί να ληφθεί με ειδική πλειοψηφία. Αυτό οφείλεται στην όχι και τόσο σαφή αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων.

Τα 72 δισ. της Ελλάδος

Τέλος όσον αφορά τους Νότιους, αυτή την φορά είχαν το ευτύχημα να έχουν στο πλευρό τους εκτός από τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και την Γερμανίδα Καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ, που στην τελευταία της θητεία θέλει  να δείξει ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο, πιο ευρωπαϊκό. Ενώ κατέχει και τα ηνία της ΕΕ κατά το τρέχον εξάμηνο. Η Ιταλία είναι η χώρα που ευνοείται περισσότερο, ενώ στους κερδισμένους συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, που λαμβάνει 72 δισ., χωρίς σημαντικές απώλειες σε σχέση με την αρχική πρόταση. Πρόκειται για 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανακάμψεως, εκ των οποίων τα 12 δισ. θα προέρχονται από τα δάνεια και περίπου 19,5 δισ. από τις επιχορηγήσεις, ενώ το υπόλοιπο ποσό, περί τα 40 δισ., προέρχεται από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2021-2027. Ωστόσο μεγάλο αγκάθι παραμένει ο χρόνος εκταμίευσης των ποσών αυτών, καθώς ο δρόμος είναι μακρύς. Πρώτα συμφωνία θα πρέπει να λάβει το πράσινο φως από την Ευρωβουλή και έπειτα να κυρωθεί  από τα 15 κράτη μέλη. Στο καλύτερο σενάριο, τα χρήματα αυτά θα είναι στην διάθεση της χώρας μας σε ένα χρόνο. Μέχρι τότε, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει…