Το παρόν κείμενο δεν φιλοδοξεί να αναστρέψει τα συμπεράσματα της (διεθνούς) διασκέψεως του Κυότο ή του Μπαλί. 17 χιλιάδες Αμερικανοί επιστήμονες υπέγραψαν κείμενο εναντίον του Κυότο, (WSJ 18.1.2000), αλλά ποιός το άκουσε; Πόσο μάλλον. Όχι, δεν πρόκειται για μάταια πολεμική εναντίον της κρατούσης «θρησκείας». Μία απλή, στοιχειώδης ίσως, θεώρηση ενός, ιστορικού πλέον, φαινομένου με παράθεση μερικών στοιχείων και ενός προβληματισμού.
Δύο χαρακτηριστικά του φαινομένου της «οικολογίας» είναι εκείνα που προβληματίζουν. Το πρώτο είναι ο θρησκευτικός χαρακτήρας και το δεύτερο –επόμενο του πρώτου- η αποκαλυπτική τρομοκρατία που οδηγεί προς την αντιστροφή της προόδου και της ευημερίας και την οπισθοδρόμηση προς τους σκοτεινούς χρόνους του Μεσαίωνος. Ο θρησκευτικός χαρακτήρας φαίνεται από όλα τα κοινά στοιχεία, όλων σχεδόν, των θρησκειών. Η απόλυτος πίστις στην αλήθεια του κηρύγματος που δεν επιδέχεται συζήτηση, η ιεραποστολική συμπεριφορά για την σωτηρία του κόσμου, η καταστροφή του οποίου επέρχεται –πάντοτε εις το μέλλον- λόγω της αμαρτίας του ανθρώπου. Αυτό κάνει κάθε συζήτηση μάταιη. Μπορεί κανείς να ακολουθήσει τις απόψεις ενός Μουσουλμάνου π.χ. ή όχι, αλλά δεν μπορεί να συζητήσει μαζί του για την ορθότητα του Κορανίου.
Η ραγδαία αύξησις των πιστών της «οικολογίας» πιθανώς να οφείλεται στην σημαντική μείωση των πραγματικών πιστών Χριστιανών στον κόσμο. Δηλαδή εκείνων που πιστεύουν απολύτως, και κατά λέξιν, και πηγαίνουν τακτικά στις εκκλησίες. Είναι σημαντικό ότι το κίνημα αυτό περιορίζεται σχεδόν αποκλειστικά στους Χριστιανούς (των πιο προηγμένων χωρών) και δεν έχει μεγάλη ανταπόκριση στον μουσουλμανικό κόσμο και την Κίνα. Επίσης είναι γνωστό (τώρα) ότι αγνοήθηκε τελείως στις κομμουνιστικές χώρες, όταν οι μεταφυσικές ανάγκες του πληθυσμού είχαν καλυφθεί από την εσχατολογική μαρξιστική θεωρία, που είναι μία παραλλαγή της εβραϊκής θρησκείας.
Ο,τιδήποτε κάνει ο άνθρωπος καταδικάζεται ως καταστροφικό. Ο άνθρωπος προσωποποιεί το «κακό». Ούτε να ανάψει το φως για να διαβάσει δεν πρέπει. Χτίζει, καταστρέφει, κάνει δρόμους, αυτοκίνητα, λιμάνια, πλοία, αεροδρόμια, αεροπλάνα, κυκλοφορεί, όλα επιζήμια. Σε τι; Στην Φύση –που ονομάζεται τώρα «περιβάλλον» και έχει αγιοποιηθεί. Όχι για την χρήση του ανθρώπου (όπως λέει η Βίβλος στην «Γένεση) αλλά γιατί είναι ιερό καθ’ εαυτό. Στα «Εθνικά Πάρκα», παντού, όλα τα ζώα επιτρέπεται να ζουν ελεύθερα εκτός από ένα: τον άνθρωπο. Μόλις φτιάξει ένα παγκάκι να καθίσει, καταστρέφει την αγνότητα του δάσους.
Ποιά είναι η κατεύθυνσις αυτού του κηρύγματος; Η επιστροφή σε καλύβες, σε χωματόδρομους στην εξοχή, χωρίς ηλεκτρισμό και ρυπογόνα μέσα μεταφοράς, χωρίς την «υπερ-κατανάλωση» και αφθονία των σούπερ-μάρκετ, με πλησιέστερο τρεχούμενο νερό το ρυάκι, ίσως. Βεβαίως, υπάρχουν υποδείγματα αυτού του είδους ζωής σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Εκεί ο μέσος όρος ζωής είναι 35-40 χρόνια.
Μολονότι παραδέχθηκα το μάταιον της συζητήσεως δεν μπορώ να μην παραθέσω δύο τρία πραγματικά στοιχεία περί της «υπερθερμάνσεως». (Την ώρα που τουρτουρίζουμε και ολόκληρες πολιτείες των ΗΠΑ έχουν παγώσει, θα έλεγε κανείς ότι η συζήτηση περιττεύει. Αλλά υπάρχει απάντησις. Όταν παγώνουμε είναι «ακραίο» φαινόμενο, το οποίο οφείλεται –βεβαίως- στους ίδιους λόγους που προκαλούν την υπερθέρμανση). Η Γροιλανδία ονομάζεται «Πράσινη Χώρα» γιατί έτσι ήταν προ χιλίων ετών, όταν οι Βίκινγκς είχαν φάρμες εκεί που σήμερα είναι πάγοι. Το εύκρατο κλίμα που ζούσαν δεν είχε προκληθεί από αυτοκίνητα. Το 1421 κινεζικός στόλος περιέπλευσε την Αρκτική. Η στάθμη του νερού στον Νότιο Ειρηνικό δεν ανεβαίνει, τα νησιά δεν βουλιάζουν. Τέλος, έχετε ακούσει τίποτε για την «Τρύπα του Όζοντος» (στην Ανταρκτική) με την οποία μας τρομοκρατούσαν επί δεκαετίες; Υπάρχει λόγος που δεν ακούσατε: Μικραίνει.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο άνθρωπος είναι το κυρίαρχο όν στην Φύση (με την πιθανή εξαίρεση των εντόμων και μικροοργανισμών). Ο άνθρωπος κατορθώνει, ακριβώς μέσω της προόδου της τεχνολογίας, της παραγωγής και της καταναλώσεως, να ζεί σε όλο βελτιούμενες συνθήκες με αυξανόμενη ευμάρεια σε όλο τον πλανήτη. Όπου η πρόοδος δημιουργεί προβλήματα –όπως η ρύπανσις- βρίσκει τρόπους, σταδιακά, να τα διορθώνει. Εκεί που υστερεί είναι στην κυριαρχία του ορθολογισμού.
(ΕΣΤΙΑ 15/12/2007)