Λάθος Μήνυμα Στέλνει η Αθήνα στην Άγκυρα με την Μερική Επέκταση των Χωρικών Υδάτων στα 12 νμ

Λάθος Μήνυμα Στέλνει η Αθήνα στην Άγκυρα με την Μερική Επέκταση των Χωρικών Υδάτων στα 12 νμ
του Κ.Ν. Σταμπολή
Σαβ, 29 Αυγούστου 2020 - 11:27

Ως γνωστό βάσει του Νέου Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας,του ΝΔΔΘ η UNCLOS στην διεθνή ορολογία, η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες που διαθέτουν παράλια, έχει το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια και όπου αυτό δεν είναι εφικτό λόγω γεωγραφικών περιορισμών να επιδιώξει θαλάσσια σύνορα με βάση την "μέση γραμμή"

Και ενώ η Ελλάδα, η οποία διαθέτει αιγιαλίτιδα ζώνη μέχρι 6 νμ, μπορούσε άνετα να το είχε πράξει αυτό ήδη από το 1995 οπότε και επικύρωσε δια νόμου την UNCLOS, δεν το έπραξε οπότε και η Τουρκία την ίδια χρονιά έσπευσε και πέρασε με ειδικό νομοθέτημα το περίφημο casus belli. Δηλαδή η Τουρκία θα θεωρήσει τυχόν επέκταση από την Ελλάδα των χωρικών της υδάτων στα 12 νμ ως "αιτία πολέμου".

Και αντί να κινηθούμε έκτοτε δυναμικά και να αντικρούσουμε εμπράκτως την απαράδεκτη και τελείως παράνομη, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, τουρκική απειλή επεκτείνοντας την αιγιαλίτιδα ζώνη μας μέχρι τα 12 νμ όπου αυτό ήτο εφικτό, αποδεχθήκαμε την ισχύ του τουρκικού εκβιασμού (κοινώς τσαμπουκά) για να μην ταράξουμε δήθεν τις σχέσεις καλής γειτονιάς και φιλίας. Όμως η απραξία μας αυτή εκλήφθηκε από την Άγκυρα ως αδυναμία και υποχωρητικότητα για αυτό και άρχισαν πολύ σύντομα οι εδαφικές διεκδικήσεις (Ιμια 1996) και αργότερα οι παράνομες NAVTEX και τώρα έρευνες εντός της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Οι απανωτές τουρκικές προκλήσεις, με αποκορύφωμα την παράνομη Τούρκο -Λιβυκή ανακύρηξη ΑΟΖ τον Νοέμβριο 2019 και την προκήρυξη σεισμικών ερευνών (που ήδη πραγματοποιούνται μέσω του σεισμογραφικού σκάφους Uric Reis) και την διενέργεια γεωτρήσεων εντός της Ελληνικής ΑΟΖ (νότια της Ρόδου και της Κρήτης), υποχρέωσαν την κυβέρνηση να επισπεύσει την υπογραφή συμφωνιών για ΑΟΖ με την Ιταλία στο Ιόνιο (Ιούνιος 2020) και με την Αίγυπτο (Αύγουστος 2020) έστω και εάν αυτή υπήρξε τμηματική. Την δε περασμένη εβδομάδα ακολούθησε και η απόφαση για επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 νμ, δυστυχώς και εδώ τμηματικά. Είναι λοιπόν εμφανές ότι η κυβέρνηση προσπαθεί την ύστατη αυτή ώρα, εν μέσω κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων και συνεχών απειλών, να απαντήσει με συγκεκριμένες πράξεις στην εχθρική επέλαση.

Δεν θα ήταν υπερβολή να παρατηρήσουμε ότι σήμερα, εν όψει μιας επικείμενης άλωσης της Ανατολικής Μεσογείου και του ελληνικού θαλάσσιου χώρου από τις πολεμοχαρείς αρμάδες του Ταγίπ Ερντογάν, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη κυριολεκτικά τρέχει και δεν φθάνει που λέει ο λόγος. Έχοντας πραγματοποιήσει άλματα στην εξωτερική πολιτική πράττοντας μέσα σε δυο μήνες όσα δεν έγιναν τα τελευταία 20 χρόνια.

Έτσι κατά την συζήτηση στην Βουλή την περασμένη Τετάρτη (26/8) του νομοσχεδίου για την επικύρωση των συμφωνιών για ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση αποφάσισε (επιτέλους) την επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια σε όλες τις ακτές της Δυτικής Ελλάδας. Από το βορειότερο τμήμα, στα σύνορα με την Αλβανία μέχρι το ακρωτήρι Ταίναρο στην Πελοπόννησο. Αν και η απόφαση αυτή αφορά την επέκταση στα 12νμ για ένα μέρος μόνο των ακτών της Ελληνικής επικράτειας, εν τούτοις συνιστά σημαντική μετατόπιση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών.

Μέχρι τώρα οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν προχωρούσαν σε τμηματική, όπως αποκαλείται, επέκταση, με βασικό επιχείρημα ότι η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει αυτή τη κίνηση ως επιχείρημα υποστήριξης της θέσης της ότι το Αιγαίο αποτελεί θάλασσα όπου επικρατούν "ειδικές συνθήκες". Τώρα η κυβέρνηση αντιμετωπίζει αυτή την κριτική στάση, που στο παρελθόν προερχόταν κυρίως απο την Νέα Δημοκρατία, με ένα νόμο ο οποίος θα αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι η Ελλάδα διατηρεί ανα πάσα στιγμή το δικαίωμα επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης σε όλη την υπόλοιπη χώρα και στο Αιγαίο.

Πρακτικά η κυβέρνηση προχωρεί σε επέκταση των χωρικών υδάτων απο 6 νμ στα 12 νμ από τα Διαπόντια νησιά βόρεια της Κέρκυρας μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο στο νοτιότερο άκρο της Πελοπονήσσου, ενώ κλείνουν κόλποι όπως ο Κορινθιακός,ο Αμβρακικός και ο Μεσσηνιακός όπου η Ελλάδα πλέον θα εξασκεί πλέον πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα. Με την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης αυξάνεται ουσιαστικά ο χώρος εθνικής κυριαρχίας και σειρά τώρα έχει η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων με τα οποία θα χαραχθούν οι γραμμές βάσεις για το "κλείσιμο" των κόλπων ενώ αφού ολοκληρωθει αυτή η διαδικασία θα κατατεθεί σχετικό νομοσχέδιο.

Μπορεί η ανακοινωθείσα τμηματική επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης να αποτελεί ένα είδος απάντηση στις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις και να ικανοποιεί κατά κάποιο τρόπο την λαϊκή αγανάκτηση, όμως εδώ που έχουν φθάσει τα πράγματα αποτελεί ένα ημίμετρο και στέλνει λάθος μήνυμα στην Άγκυρα αφού για μια ακόμα φορά εμφανίζεται η Ελλάδα ως χώρα μειωμένης κυριαρχίας. Για αυτό το ελάχιστο που θα μπορούσε να γίνει υπό τις δεδομένες συνθήκες θα ήταν η επέκταση των χωρικών υδάτων στην ακτογραμμή όλης της ηπειρωτικής χώρας ανεξαιρέτως, δηλαδή από τα Ελληνο-Αλβανικά σύνορα μέχρι τα Ελληνο-Τουρκικά περιλαμβάνοντας την Κρήτη, Κάρπαθο, Κάσο, Ρόδο, Καστελόριζο, Θάσο και Σαμοθράκη σε αυτή την πρώτη φάση και αφήνοντας το υπόλοιπο Αιγαίο σε δεύτερη φάση για καθαρά πρακτικούς λόγους, δηλ. μέχρις ότου ολοκληρωθεί η απαραίτητη τεχνική επεξεργασία για τον καθορισμό των γραμμών βάσης.

Ελληνικά χωρικά ύδατα στα 6 ν.μ. (αριστερά) και μετά την επέκταση στα 12 νμ (δεξιά)

Τα δε επιχειρήματα που ακούγονται συχνά-πυκνά, ακόμα και από έγκυρους πολιτικούς και νομικούς κύκλους, ότι τυχόν επέκταση των χωρικών υδάτων σε όλα τα νησιά του Αιγαίου θα "έκλεινε" την περιοχή και θα καθιστούσε δήθεν απαγορευτική την διέλευση εμπορικών και άλλων πλοίων μόνο γέλωτα προκαλούν, αφού στο Αιγαίο ισχύει αυτό ακριβώς που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια σε όλους τις κλειστές και ημίκλειστες θάλασσες στον υπόλοιπο κόσμο, δηλαδή "πλους διέλευσης" (transit passage), πράγμα που εξασφαλίζει απόλυτη ελευθεροπλοία.

Σήμερα προσφέρεται στην Ελλάδα μια μοναδική ευκαιρία να τελειώσει επιτέλους με την αμφισβήτηση της κυριαρχίας της στο Αιγαίο το οποίο από αρχαιοτάτων. χρόνων υπήρξε η νοητή και ουσιαστική γέφυρα και χώρος δημιουργίας του πολιτισμού μας. Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 νμ σε όλη την επικράτεια, όπως φαίνεται και από τους επισυναπτόμενους χάρτες, αυξάνει την γεωγραφική Ελληνική περιοχή ελέγχου στο Αιγαίο στο 71,5%, ενώ η Τουρκία θα ελέγχει μόνο 8,7% και το 19,8% θα παραμείνει σε διεθνη ύδατα. Μπορεί η Τουρκία να δυσφορεί με την αναγκαία (αν και καθυστερημένη) επέκταση του ελληνικού θαλάσσιου χώρου, αλλά αργά ή γρήγορα θα πρέπει να καταλάβει και να συμβιβαστεί με την έννοια του γεωγραφικού ανάλογου. Κάτι που έως τώρα ίσχυε άτυπα -εδώ και μερικούς αιώνες, από τότε δηλαδή που οι Σελτζούκοι επέδραμαν και κατέλαβαν τα εδάφη του Βυζαντίου στην Μικρά Ασία- και από εδώ και στο εξής θα έχει νομική υπόσταση. Δηλαδή, το τεράστιο ηπειρωτικό εύρος της σημερινής Τουρκίας θα αντισταθμίζεται πλέον (de jure) με την Ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.