Ταυτόχρονα το ΔΝΤ χτυπάει «καμπανάκι» για την αύξηση των κόκκινων δανείων, λόγω της πανδημίας, θεωρεί ότι ο «Ηρακλής» δεν αποτελεί μια συνολική λύση, ενώ σημειώνει πως η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη δημιουργία μιας Bab Bank θα μπορούσε να αποτελέσει μια σημαντική προσθήκη στην εργαλειοθήκη.
Οι επισημάνσεις αυτές περιλαμβάνονται στη «Δήλωση Συμπερασμάτων του Προσωπικού του ΔΝΤ στο πλαίσιο της Δεύτερης Αποστολής Μετα-Προγραμματικής Παρακολούθησης» του Ταμείου, καθώς παραμένει ένας από τους δανειστές της χώρας.
Η πανδημία
Αναλυτικότερα το ΔΝΤ σημειώνει πως το σοκ του Covid-19 διέκοψε τη μέτρια οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας, καθώς το lockdown είχε βαριά αρνητική επίπτωση στην εγχώρια ζήτηση και τον τουρισμό και το ποσοστό της ανεργίας αυξήθηκε σημαντικά από τον Μάρτιο και μετά, πάρα τα σημαντικά μέτρα για τη στήριξη της απασχόλησης.
Επικροτεί την «ταχεία αντίδραση της κυβέρνησης έναντι της πανδημίας», την οποία χαρακτηρίζει «αξιέπαινη», καθώς η έγκαιρη εφαρμογή ταξιδιωτικών περιορισμών, η απαγόρευση δημόσιων εκδηλώσεων και άλλα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης βοήθησαν στη συγκράτηση της αρχικής έξαρσης του ιού. «Σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο κατά κεφαλήν αριθμός κρουσμάτων και το ποσοστό θνησιμότητας παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, αλλά η πρόσφατη αύξηση των αναφερόμενων κρουσμάτων χρήζει προσοχής», αναφέρει.Ως προς την επίδραση της πανδημίας στα οικονομικά μεγέθη σημειώνει πως το πρωτογενές έλλειμμα προβλέπεται στο 6,75%, ως συνέπεια της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας και των μέτρων τόνωσης που υιοθετήθηκαν από την κυβέρνηση.
Η ελληνική οικονομία αναμένεται να συσταλεί κατά 9,5% το 2020, προτού να ανακάμψει σταδιακά στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, αναφέρει και τονίζει πως η μεγάλη στήριξη της ελληνικής οικονομίας από τον τουρισμό την κάνει ιδιαίτερα ευάλωτη.
Το Ταμείο βλέπει μια μέση ανάκαμψη το 2021-22 στο 5% ετησίως, υποστηριζόμενη από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης (NGEU) και μια ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης. Όμως προσθέτει, καθώς το πρόγραμμα NGEU θα φθίνει σταδιακά, η ανάπτυξη προβλέπεται να επιστρέψει στο μακροχρόνιο δυνητικό ποσοστό του 1%.
Αβεβαιότητες
Σημαντικές αβεβαιότητες και αρνητικοί κίνδυνοι συνεχίζουν να πλανώνται πάνω από τις προοπτικές της οικονομίας, αναφέρει και εξηγεί ότι «μια παρατεταμένη πανδημία συνοδευόμενη από μια μόνιμη πτώση του παγκόσμιου τουρισμού θα οδηγούσε σε σημαντική επιδείνωση των προοπτικών της οικονομίας, ενώ αντίθετα μια ταχεία ανακάλυψη και μαζική διανομή του εμβολίου θα βοηθούσαν στην τόνωση της ανάκαμψης».
Συστάσεις χαλάρωσης
Ίσως είναι η πρώτη φορά που το ΔΝΤ συστήνει στην κυβέρνηση να μην ακολουθήσει περιοριστική πολιτική και να μη θέσει στόχο τον μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος, αλλά να συνεχίσει ειδικά στο α’ εξάμηνο του 2021 την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική με συνέχιση των μέτρων στήριξης.
«Με δεδομένο το μεγάλο παραγωγικό κενό και προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος πρόκλησης μόνιμης οικονομικής ζημιάς από την πανδημία, οι αρχές θα πρέπει να αποφύγουν μια απότομη δημοσιονομική συστολή το 2021 και να στοχεύσουν σε ένα πρωτογενές έλλειμμα τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ.
Η δημοσιονομική στήριξη θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρής εν όψει της εκταμίευσης των πόρων του NGEU (αναμένεται περίπου στα μέσα του 2021) και το μίγμα δημοσιονομικής πολιτικής θα πρέπει να βελτιωθεί δίνοντας προτεραιότητα στις δαπάνες υγείας, στην αντιμετώπιση των κενών κάλυψης στο Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης και στην επέκταση των ευκαιριών για την επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού» αναφέρει.
Δημόσιο χρέος
Η μεσοπρόθεσμη δυνατότητα αποπληρωμής του δημοσίου χρέους της Ελλάδας παραμένει επαρκής. Αυτό αντανακλά τις διαχειρίσιμες ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες υπό το βασικό σενάριο, που οφείλονται μερικώς στην αυξημένη στήριξη από την Ε.Ε. και την ΕΚΤ, καθώς και από το σημαντικό μαξιλάρι ρευστότητας.
Μετά από μια αύξηση το 2020, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας προβλέπεται να μειωθεί σταδιακά στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, αν και παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα συγκριτικά με προηγούμενες προβλέψεις.
Αναφορικά με τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας, η θέση του ΔΝΤ παραμένει αμετάβλητη, αλλά προσθέτει ότι «η δυνατότητα αποπληρωμής του χρέους θα υπονομευόταν στην περίπτωση πραγματοποίησης σημαντικών αρνητικών κινδύνων, γεγονός που θα απαιτούσε μια ισχυρή προκυκλική δημοσιονομική προσαρμογή και/ή περαιτέρω ενίσχυση από τους Ευρωπαίους εταίρους».
Νέα κόκκινα δάνεια
Αναφορικά με τις τράπεζες, το ΔΝΤ αναφέρει ότι οι επιδοτήσεις για τα επιτόκια και την πληρωμή ενυπόθηκων δανείων που υιοθετήθηκαν από τις ελληνικές αρχές, επιπλέον των νομισματικών και εποπτικών ενισχύσεων της ΕΚΤ, θα βοηθήσουν τη στήριξη τόσο των δανειοληπτών όσο και των τραπεζών κατά την περίοδο 2020-21.
Ενώ η παροχή κρατικών εγγυήσεων στις τιτλοποιήσεις των τραπεζών (πρόγραμμα «Ηρακλής») είναι ευπρόσδεκτη και προχωρά, δεν αποτελεί μια συνολική λύση, καθώς αφήνει ένα σημαντικό όγκο NPEs στους ισολογισμούς των τραπεζών και δεν αντιμετωπίζει τη χαμηλή ποιότητα του τραπεζικού κεφαλαίου. «Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη δημιουργία μιας Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων θα μπορούσε να αποτελέσει μια σημαντική προσθήκη στην εργαλειοθήκη» σημειώνει το ΔΝΤ.
Τονίζει επιπλέον ότι η πανδημία θα μπορούσε να προσθέσει περαιτέρω πίεση στον τραπεζικό τομέα και θα μπορούσε να υπονομεύσει τη βελτίωση στους ισολογισμούς των επιχειρήσεων που σημειώθηκε κατά την τελευταία δεκαετία, απαιτώντας αποτελεσματικά εργαλεία για την επίλυση των δυσχερειών στα χρέη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Υπό αυτό το πρίσμα, το νέο προσχέδιο του πτωχευτικού κώδικα των αρχών είναι μια υποσχόμενη και έγκαιρη πρωτοβουλία, «αν και η εφαρμογή του ως προς τη διευκόλυνση των αναδιαρθρώσεων και την ελαχιστοποίηση του ηθικού κινδύνου θα είναι κρίσιμης σημασίας για την αποτελεσματικότητά του».
(Από τη Ναυτεμπορική)