Με απόφαση του πρωθυπουργού ανέλαβε καθήκοντα συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας στις 13 Οκτωβρίουα με άμεση προτεραιότητα και του γραφείου Εθνικής Ασφαλείας την ολοκλήρωση της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας και της θεσμοθέτησης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας.
Πρόκειται για τον ίδιο ο οποίος την τελευταία ημέρα του Οκτωβρίου του περασμένου χρόνου συνηθίζει να προκαλεί αντιδράσεις με τις απόψεις και τις θέσεις του εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Δεν είναι κάτι που ο κ. Ντόκος συνηθίζει να αποστρέφεται. «Είναι προσωπική άποψη, αν θέλετε κεκτημένη ταχύτητα, αν και πλέον θα έπρεπε να έχω συνειδητοποιήσει ότι δεν εκφράζω προσωπικές απόψεις έπειτα από 20 χρόνια που εξέφραζα τον εαυτό μου», έχει δηλώσει.
Μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος κατάφερε με τις αμφιλεγόμενες δηλώσεις του να γίνει αρνητικός πρωταγωνιστής σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από ένταση και η κυβέρνηση υποχρεώνεται να επιδίδεται σε διπλωματικές «αλχημείες», για να συγκεράσει τα εθνικά συμφέροντα με τις απαιτήσεις του διεθνούς παράγοντα.
Ο κ. Ντόκος προέρχεται από το ΕΛΙΑΜΕΠ, το παλαιότερο ελληνικό think tank σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας και επομένως, τα όσα διακονεί δεν θα πρέπει να εκπλήσσουν κανένα.
Η περίφημη «στρατηγική του κατευνασμού» απέναντι στην Αγκυρα αποτελεί μια διαρκή σταθερά για το ΕΛΙΑΜΕΠ. Ο ίδιος την περιέγραφε σε ανάλυσή του για τη δεξαμενή σκέψης, τον Μάιο του 2018, ως μια προσπάθεια που περιλαμβάνει «την ενθάρρυνση περισσότερης διαβούλευσης μεταξύ των εταίρων για την ανάπτυξη δομών διαχείρισης κρίσεων και την εισαγωγή διαδικασιών διευκρίνισης, διαμεσολάβησης και συμφιλίωσης για τον κατευνασμό των διαφορών μεταξύ των αντιπαρατιθέμενων, με ειρηνικά μέσα δικής τους επιλογής».
Η εν λόγω στρατηγική βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής των τελευταίων ετών, που κορυφώνεται τους τελευταίους μήνες, καθώς η Τουρκία εφαρμόζει στην πράξη μιά ιδιάζουσα επιθετική και διεκδιτική στρατιγική στην Ανατολική Μεσόγειο. Απότοκο της ολιστικής προσέγγισης που πρεσβεύει το ΕΛΙΑΜΕΠ είναι και η λογική της προσέγγισης με την Τουρκία, της επίλυσης των διαφορών με διεθνή διαιτησία και το υποθετικό σενάριο της συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου.
«Ακόμα και η συνεκμετάλλευση θα μπορούσε να συζητηθεί, υπό την προϋπόθεση της πρότερης οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών μέσω προσφυγής σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο», δήλωσε ο Θάνος Ντόκος, με την κριτική να εστιάζεται τόσο στην αναφορά της «συνεκμετάλλευσης» όσο και στην «οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών» βάσει διεθνούς διαιτησίας.
Η συνεκμετάλλευση είναι εκτός της ελληνικής ατζέντας, ενώ η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές εδώ και πολλά χρόνια ότι στο ενδεχόμενο προσφυγής θέτει προς διαπραγμάτευση μόνο το θέμα της υφαλοκρηπίδας και όχι αορίστως τις θαλάσσιες ζώνες και άλλες διάφορες που υπαγορεύει η Τουρκία με τις διεκδικήσεις της.
Εκείνο που επισημαίνουν έμπειροι αναλυτές, σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Θάνου Ντόκου, είναι ότι οι απόψεις που εκφράζει, από την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του, ως αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας έχουν αποκτήσει άλλη βαρύτητα, λόγω, φυσικά της θεσμικής ιδιότητάς του.
Ποιός είναι
Ο Θάνος Ντόκος είναι Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Cambridge. Έχει διατελέσει ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Φρανκφούρτης και το Κέντρο για την Επιστήμη και τις Διεθνείς Σχέσεις του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Από το Μάρτιο 1996 έως τον Οκτώβριο 1998 εργάστηκε ως Επιστημονικός Υπεύθυνος της Διεύθυνσης Στρατηγικών Μελετών, στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και στο διάστημα 1998-99 ως Σύμβουλος σε θέματα ΝΑΤΟ στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Διατέλεσε Γενικός Διευθυντής στο Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ). Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Πειραιώς και Αθηνών, τη Σχολή Εθνικής Αμύνης, τη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας και τη Διπλωματική Ακαδημία.
Στις πρόσφατες δημοσιεύσεις του περιλαμβάνονται: “The Eastern Mediterranean and the Gulf region in 2020”, German Marshall Fund, Brussels, 2011; “Who Lost Greece: the Geopolitical Consequences of the Greek Crisis”, ELIAMEP Policy Papers, Φεβρουάριος 2012; “Energy developments and Greek foreign policy”(με Θ. Τσακίρη), ELIAMEP Policy Papers, Φεβρουάριος 2012, “The difficult relationship between accounting and geopolitics”, Europe’s World, April, 2013, “Greece can still be a geopolitical asset for the EU’, Europe’s World, Summer 2013, “The Geopolitical Implications of Sino-Greek Relations”, The Clingendael Asia Forum, Ιούλιος 2013; ‘Iran’s Nuclear Propensity: the Probability of Nuclear Use’, EU Non-Proliferation Consortium, Μάρτιος 2014, ‘How the EU Got it so Wrong in Ukraine’, Europe’s World, Απρίλιος 2014, “Greek foreign policy under the Damocles sword of the economic crisis”, Katoptron No. 2, Konrad Adenauer Stiftung, Αθήνα, Απρίλιος 2015, “Greek foreign policy towards the Middle East”, Welt Trends, Μάιος 2015, ‘Would GREXIT be a geopolitical disaster’, Strategic Europe, Carnegie Europe, Ιούνιος 17, 2015; ‘It’s the War in Syria Stupid!’, Europe’s World, Σεπτέμβριος 2015.