Πλησιάζοντας στο τέλος του 2020, οι τιμές συμβoλαίων μελλοντικής εκπλήρωσης αργού πετρελαίου τύπου Brent κινήθηκαν πρόσφατα πάνω από τα $50 το βαρέλι, κάτι που σημειώθηκε για πρώτη φορά από τις αρχές του περασμένου Μαρτίου. Η ευφορία που επικρατεί το τελευταίο διάστημα με την έναρξη των εμβολιασμών για το Covid-19 εξηγεί εν μέρει τις υψηλότερες πετρελαϊκές τιμές, αλλά αναμένεται να περάσουν αρκετοί μήνες πριν φτάσουμε σε έναν μαζικό εμβολιασμό, προκειμένου στη συνέχεια να δούμε και τον αντίκτυπο στη παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση. Παράλληλα, η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων πλησιάζει, με τον κίνδυνο μιας ακόμη αύξησης των κρουσμάτων και την πιθανότητα εφαρμογής ακόμη πιο περιοριστικών μέτρων από τις χώρες ανά τον κόσμο.

 

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) στην τελευταία μηνιαία Έκθεσή του, που αναφέρεται στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και δημοσιεύτηκε σήμερα (15/12), η περιρρέουσα ατμόσφαιρα ενισχύθηκε, από την πλευρά της πετρελαϊκής προσφοράς, από τις διάφορες εκτιμήσεις ότι οι χώρες του OPEC+ αναμένεται να αυξήσουν την πετρελαϊκή παραγωγή τους τον Ιανουάριο του 2021 κατά σημαντικά μικρότερες ποσότητες, σε σύγκριση με τον αρχικό προγραμματισμό.

Βραχυπρόθεσμα, η πετρελαϊκή ζήτηση αναμένεται να παραμείνει ασθενής και ο ΙΕΑ αναθεώρησε προς τα κάτω την εκτίμησή του για το τέταρτο τρίμηνο του 2020 κατά 0.2 εκατ. βαρέλια ημερησίως, βάσει μικρών αναθεωρήσεων των δεδομένων σε διάφορες χώρες. Για το σύνολο του έτους, η παγκόσμια ζήτηση εκτιμάται να διαμορφωθεί στα 91.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, δηλαδή 8.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα χαμηλότερα από το επίπεδο του 2019 και κάτω κατά 0.1 εκατ. βαρέλια την ημέρα από την αντίστοιχη εκτίμηση της προηγούμενης μηνιαίας Έκθεσης του ΙΕΑ. Η πετρελαϊκή ζήτηση έχει ανακάμψει από την κατώτατη τιμή της το δεύτερο τρίμηνο του 2020, όταν ήταν 16.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα κάτω από το επίπεδο του προηγούμενου έτους, αλλά το τέταρτο τρίμηνο του 2020 παρέμεινε 6.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα χαμηλότερη σε ετήσια βάση, αντανακλώντας τον αντίκτυπο του δεύτερου κύματος των lockdowns.

 

Η ανάκαμψη το δεύτερο εξάμηνο του 2020 οφείλεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στην ταχεία ανάκαμψη της Κίνας από την επιβολή του lockdown. Η πετρελαϊκή ζήτηση της Κίνας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα κατά την περίοδο αυτή. Ωστόσο, η εικόνα στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι ζοφερή. Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΕΑ, η πετρελαϊκή ζήτηση την ίδια περίοδο θα είναι 5.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα χαμηλότερη σε ετήσια βάση. Μάλιστα, η Ευρώπη φαίνεται να πηγαίνει προς τα πίσω, με τη πετρελαϊκή ζήτηση το τέταρτο τρίμηνο του 2020 να είναι χαμηλότερη, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο του ίδιου έτους, καθώς η εκ νέου επιβολή lockdowns επιβάρυνε περαιτέρω την κατάσταση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αδυναμία στον τομέα των αερομεταφορών εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την αναθεώρηση προς τα κάτω της πετρελαϊκής ζήτησης στην τελευταία Έκθεση του ΙΕΑ κατά 0.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα για το πρώτο εξάμηνο του 2021, εξέλιξη που αναμένεται να συμβάλλει σε μια μικρότερη ανάκαμψη της πετρελαϊκής ζήτησης το επόμενο έτος κατά 170,000 βαρέλια ημερησίως, στα 5.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα.

Από την πλευρά της πετρελαϊκής προσφοράς, οι χώρες του OPEC+ επέδειξαν ευελιξία στην τροποποίηση του καθεστώτος ποσοστώσεων (quota). Η ζήτηση θα είναι σαφώς χαμηλότερη για περισσότερο χρονικό διάστημα από το αναμενόμενο όταν επήλθε συμφωνία τον περασμένο Απρίλιο, ενώ αναμένεται να υπάρξει αυξανόμενη παραγωγή από τη Λιβύη για την κάλυψη των απαιτούμενων αναγκών. Η συμφωνία για την αύξηση της ποσόστωσης κατά 0.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα κάθε μήνα, υπό την προϋπόθεση ανάγκης για μεγαλύτερη πετρελαϊκή προσφορά, βασίζεται στο γεγονός ότι η παγκόσμια πετρελαϊκή αγορά παραμένει εύθραυστη και βρίσκεται σε ανάγκη προσεκτικής προσαρμογής.

Τέλος, τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου, τα οποία έχουν αυξηθεί καθώς η κατανάλωση έχει εξασθενήσει κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αναμένεται να παρουσιάσουν έλλειμμα έως τον Ιούλιο του 2021, σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την κρίση στα τέλη του 2019, επισημαίνει ο IEA.