Στην επιλογή διεθνών λύσεων μέσω του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα από τη ναυτιλία επιμένει σύσσωμη η ευρωπαϊκή εφοπλιστική κοινότητα, όπως προέκυψε και από την πρόσφατη διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε η European Community Shipowners’ Associations (ECSA)

Στην εκδήλωση η ευρωπαϊκή ναυτιλιακή βιομηχανία παρουσίασε τις θέσεις της σχετικά με την αναθεώρηση της Οδηγίας για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών (EU ETS) και κατέθεσε τη δική της εναλλακτική πρόταση στην περίπτωση που η Ε.Ε. εμμείνει στην ένταξη της ναυτιλίας στο σύστημα εμπορίας ρύπων. Η πρόταση της ECSA προβλέπει την υιοθέτηση σε επίπεδο Ε.Ε. ενός μέτρου που βασίζεται στην αγορά (Market Based Measures-MBM) με τη δημιουργία ενός ταμείου (fund) που θα αγοράζει δικαιώματα. Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας της ECSA Μάρτιν Ντόρσμαν, ο πρόεδρός της Κλάες Μπέργκλουντ, ο αντιπρόεδρός της Φίλιππος Φίλης, η ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Γιούτε Γκούτελαντ, η διευθύντρια της Κομισιόν Μπέατρις Γιόρντι, και ο διευθυντής Ναυτιλίας του περιβαλλοντικού οργανισμού Transport & Environment Φάιγκ Αμπασόφ.

Η βασική αρχή της θέσης της ECSA, όπως παρουσιάστηκε από τον διευθυντή Περιβάλλοντος της Ένωσης Σωτήρη Ράπτη, είναι η αντιμετώπιση του ζητήματος των εκπομπών CO2 μέσω του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας (ΙΜΟ). Η ECSA υποστήριξε ότι η διαδικασία του ΙΜΟ έχει ήδη αποδώσει σημαντική πρόοδο και όπως αναφέρθηκε οι εκπομπές μειώθηκαν ήδη κατά 7% μεταξύ των ετών 2008 και 2019, παρά τη σημαντική αύξηση σε αυτά τα δώδεκα χρόνια του παγκόσμιου διά θαλάσσης εμπορίου και της μεγέθυνσης του διεθνούς στόλου.

Μονομερής ένταξη

Στη συνέχεια, ο εισηγητής έκανε αναφορά στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως τη μονομερή ένταξη της ναυτιλίας στο σύστημα εμπορίας ρύπων. Ο κ. Ράπτης, μεταφέροντας τη θέση της ECSA, τόνισε ότι τα όποια ευρωπαϊκά μέτρα, στα οποία αντιτίθεται σθεναρά η ECSA, δεν θα πρέπει να βλάψουν τις διεθνείς διαπραγματεύσεις σε επίπεδο ΙΜΟ για τη λήψη μέτρων μείωσης των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και υπογράμμισε επίσης ότι δεν θα πρέπει να αυξήσουν το κόστος για τις μικρές και μεσαίες ναυτιλιακές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, που αποτελούν τον κορμό της ναυτιλιακής βιομηχανίας της Ε.Ε.

Οι εκπρόσωποι της ECSA επεσήμαναν ακόμη τον κίνδυνο εμπορικών διενέξεων και τη λήψη μέτρων-αντιποίνων από τρίτες χώρες εναντίον ευρωπαϊκών ναυτιλιακών επιχειρήσεων, στον βαθμό που η Ε.Ε. επιμείνει στην ένταξη της ναυτιλίας στο σύστημα εμπορίας ρύπων.

Η ECSA, με στόχο να διαφυλαχθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, κατέθεσε συγκεκριμένη πρόταση υιοθέτησης σε επίπεδο Ε.Ε. ενός μέτρου που βασίζεται στην αγορά (Market Based Measures-MBM).

Ειδικότερα, προτάσσει τη δημιουργία ενός ταμείου (fund) που θα αγοράζει δικαιώματα εκπομπών εκ μέρους όλων των ναυτιλιακών επιχειρήσεων και θα επενδύει όλα τα έσοδα αποκλειστικά στην ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας προς την εποχή των μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Η προώθηση νέων καυσίμων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών (drop-in και renewable fuels) θα είναι η βασική προτεραιότητα χρηματοδότησης ενός τέτοιου ταμείου.

Για την αγορά των δικαιωμάτων θα συνεισφέρει με ένα τέλος (levy) το κάθε πλοίο, ανάλογα με τα αποτελέσματα του συστήματος παρακολούθησης και μέτρησης εκπομπών (MRV) που είναι ήδη σε ισχύ. Δύο θέματα χρήζουν όμως περαιτέρω διευκρινίσεων και θα είναι αποτέλεσμα διαλόγου. Ποιος εκ μέρους του πλοίου θα καταβάλλει αυτό το τέλος (πλοιοκτήτης, διαχειριστής, ναυλωτής) και, το δεύτερο, πώς θα λαμβάνεται υπ’ όψιν το MRV του κάθε πλοίου, δεδομένου ότι μπορεί το πλοίο να κάνει ένα ταξίδι που θα περιλαμβάνει και ευρωπαϊκά λιμάνια και λιμάνια εκτός Ε.Ε. Επιπλέον, η ECSA αναφέρθηκε και στην ανάγκη σταδιακής εισαγωγής του οποιουδήποτε μέτρου (phase-in period) ώστε να γίνει δυνατή η προσαρμογή και να δοκιμαστεί η λειτουργικότητα του συστήματος. Η σταδιακή εισαγωγή συνεπάγεται πρακτικά ότι ένα μόνο μέρος των εκπομπών θα υπαχθεί υπό οποιοδήποτε μέτρο.

Η θέση της Ε.Ε.

Η διευθύντρια της Κομισιόν Μπέατρις Γιόρντι εμφανίστηκε ανοιχτή στις προτάσεις της βιομηχανίας αφού συνεχάρη την ECSA για την πρωτοβουλία διοργάνωσης του διαλόγου. Δήλωσε όμως καθαρά ότι σε κάθε περίπτωση οποιοδήποτε μέτρο εισαχθεί θα είναι στο πλαίσιο της Οδηγίας για το ETS. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι η Κομισιόν εξετάζει την πρόταση για σταδιακή εισαγωγή και στηρίζει την εξασφάλιση πόρων ειδικά για την ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας μέσω νέων καυσίμων. Η ιδέα της εισαγωγής ενός ταμείου είναι μία από τις ιδέες υπό εξέταση. Από την πλευρά της, η Transport & Environment υποστήριξε ότι στηρίζει την εισαγωγή ενός ταμείου για τη ναυτιλία στο πλαίσιο του ETS, ενώ εμφανίστηκε ανοιχτή στο ζήτημα εάν θα πρέπει να θεωρείται ο operator ή ο ιδιοκτήτης του πλοίου υπεύθυνος για τις εκπομπές.

(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")