«Κλειδώνει» η Σύμβαση Δημοσίου-Ελληνικός Χρυσός- Τι Αλλάζει για την Περιοχή Μαντέμ Λάκκος

«Κλειδώνει» η Σύμβαση Δημοσίου-Ελληνικός Χρυσός- Τι Αλλάζει για την Περιοχή Μαντέμ Λάκκος
Της Μάχης Τράτσα
Πεμ, 4 Φεβρουαρίου 2021 - 08:27

Σημαντικές αλλαγές στη σύμβαση για τα μεταλλεία Κασσάνδρας προτείνει η «Ελληνικός Χρυσός». Η εταιρεία, με δεδομένες τις δυσκολίες της να χρηματοδοτήσει το αρχικό επενδυτικό σχέδιο που είχε εγκριθεί από το ελληνικό Δημόσιο το 2006 - στο πλαίσιο της αρχικής σύμβασης παραχώρησης των μεταλλείων η οποία είχε κυρωθεί από τη Βουλή το 2004 -  έχει καταθέσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) το τροποποιημένο επενδυτικό της σχέδιο. Η κύρια διαφοροποίηση ως προς το παλιό επενδυτικό σχέδιο, σύμφωνα με πληροφορίες, αφορά στη μεταλλουργική μονάδα παραγωγής χρυσού στην περιοχή Μαντέμ Λάκκος, μια επένδυση η οποία «παγώνει», τουλάχιστον για μία διετία.

 

Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει περιληφθεί πρόβλεψη ότι θα πρέπει εντός των επόμενων δύο ετών, από την κύρωση της νέας σύμβασης να κατατεθεί ειδική μελέτη που θα αποσαφηνίζει τους όρους της συγκεκριμένης επένδυσης, σε νέα βάση.

Τα τελευταία χρόνια, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές που παρακολουθούν στενά στις διαπραγματεύσεις Eldorado Gold - κυβέρνησης, η εταιρεία είχε πολλές φορές επικαλεστεί αδυναμία υλοποίησης της συγκεκριμένης μονάδας, και εξέφραζε την πρόθεση να κάνει τον διαχωρισμό του χρυσού στο εξωτερικό. Η συγκεκριμένη πρόταση είχε απορριφθεί από την ελληνική πλευρά  καθώς περιόριζε την προστιθέμενη αξία της επένδυσης για τη χώρα μας και ήταν εις βάρος των συμφερόντων του ελληνικού Δημοσίου, με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα να καταγγέλλουν αποικιοκρατικού τύπου συμπεριφορές από την καναδική εταιρεία.

Έπειτα από πολύμηνο σκληρό «παζάρι» με το επιτελείο του ΥΠΕΝ, το νέο επενδυτικό σχέδιο της «Ελληνικός Χρυσός» που τελικά προτάθηκε από την εταιρεία έχει ως κύριο στόχο να την αποδεσμεύσει – τουλάχιστον προσωρινά -  από την υποχρέωση που έχει σήμερα  απέναντι στην ελληνική Πολιτεία, για τη δημιουργία μιας πλήρους και ανεξάρτητης μεταλλουργικής μονάδας για την παραγωγή καθαρών μετάλλων, δηλαδή χαλκού, χρυσού και αργύρου (απόφαση Διαιτησίας αριθμ. 9/2018).

Το αρχικό business plan προέβλεπε την εγκατάσταση και λειτουργία του εργοστασίου μεταλλουργίας με τη μέθοδο της ακαριαίας τήξης (flash smelting) για την επεξεργασία του χρυσούχου συμπυκνώματος της Ολυμπιάδας, ενώ παράλληλα θα λειτουργούσε και μονάδα παραγωγής θειϊκού οξέος. Ωστόσο, η τεχνική μελέτη για τη μονάδα είχε απορριφθεί και επιστραφεί από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΝ για λόγους που αφορούσαν την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος και τις πιθανές επιπτώσεις της flash smelting σε εργαζόμενους και περιβάλλον.

Επίσης, στο νέο επενδυτικό σχέδιο καταργείται και η κατασκευή της μονάδας θειικού οξέος, που είναι άρρηκτα συνυφασμένη με τη μεταλλουργική μονάδα. Παράλληλα, για τα απόβλητα εμπλουτισμού των Σκουριών προτείνεται αφύγρανση για απόθεση (ή αλλιώς ξηρά απόθεση - dray stacking), με στόχο τελική υγρασία 12%-16%, από 28% που προβλέπεται σήμερα.  Με την ξηρά απόθεση θα απελευθερωθεί μια έκταση 325 στρεμμάτων στο δάσος Λοτσάνικο καθώς θα απαιτείται μικρότερη έκταση για την απόθεση αποβλήτων εμπλουτισμού.

Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ σε εισηγητικό σημείωμα που εστάλη λίγο πριν τον πρόσφατο ανασχηματισμό στον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη, στη νέα τους μορφή τα απόβλητα θα μπορούν να αποτεθούν σε κλίσεις (επιτρέποντας τη φύτευση και μακροπρόθεσμα τη μερική αποκατάσταση του περιβάλλοντος) ή στις υπόγειες στοές και στο επιφανειακό μεταλλείο για την πλήρωσή τους.

Το νέο επενδυτικό σχέδιο – βάσει της περιβαλλοντικής αξιολόγησης που έχει γίνει από το υπουργείο – κρίνεται ότι έχει μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα από το ισχύον, κυρίως λόγω της μη υλοποίησης των μονάδων μεταλλουργίας και θειικού οξεος (που θεωρούνται ιδιαιτέρως ρυπογόνες δραστηριότητες), της εφαρμογής της ξηράς απόθεσης στις Σκουριές και της εφαρμογής της λιθογόμωσης στα υπόγεια μεταλλεία. Σχετικά με τη βιοποικιλότητα, σύμφωνα με την αξιολόγηση των αρμοδίων υπηρεσιών, ενδεχομένως να υπάρξει απώλεια μέρους οικοτόπων ή περιοχών εξάπλωσης της πανίδας, αν και κρίνεται ως περιορισμένης τοπικής σημασίας. Σε κάθε περίπτωση, το έργο δεν απαλλάσσεται από την υποβολή νέας τεκμηριωμένης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και έγκριση επικαιροποιημένων περιοβαλλοντικών όρων.  

Ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται καθώς ορισμένα σημεία δεν έχουν ακόμη «κλειδώσει», ωστόσο αναμένεται ότι η τελική συμφωνία θα έχει κλείσει εντός των επόμενων δύο εβδομάδων ώστε σύντομα να προωθηθεί για κύρωση στη Βουλή. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι τα μεταλλευτικά τέλη αυξάνονται κατά 10% και αφορούν όλα τα μέταλλα που θα εξορύσσονται.