Η εμπιστοσύνη έχει κλονιστεί. Αυτό που προβληματίζει τους επενδυτές είναι ότι τα στοιχεία της εβδομάδας που πέρασε υπήρξαν ακόμα πιο δυσοίωνα από εκείνα της προηγούμενης. Επιπλέον, στοιχεία ήλθαν στο φως, βάσει των οποίων ο οικονομικός κύκλος γηράσκει: η αύξηση της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ επιβραδύνθηκε δραστικά και το κόστος εργατικής μονάδας εκτινάχθηκε. Προ ημερών, ο Αλαν Γκρίνσπαν προκάλεσε ανατριχίλες, προβλέποντας ότι η αμερικανική οικονομία ενδεχομένως να έχει διολισθήσει στην ύφεση.
H Wall Street, η Ασία και η Eυρώπη, προσπαθούν να βρουν τη χαμένη ισορροπία τους. Στιγμές «δράματος» ζουν καθημερινώς όλες οι αγορές με τον φόβο πως η ύφεση έχει κυκλώσει την αμερικανική οικονομία. Και αναζητούν πλέον τη σωτηρία στα δημοσιονομικά μέτρα Μπους και στις γενναίες μειώσεις των αμερικανικών επιτοκίων.
Στη φορτισμένη ατμόσφαιρα της έκδηλης απαισιοδοξίας με την προχθεσινή ομολογία στο Κογκρέσο του προέδρου της FED Μπεν Μπερνάνκι ότι η οικονομία «χρειάζεται κατ’ επειγόντως πακέτο μέτρων δημοσιονομικού χαρακτήρα», τρόμαξε τους επενδυτές, καθώς ήταν μια σαφής προειδοποίηση για ραγδαία επιβράδυνση.
Με την πιστωτική κρίση να διαπερνά τις αμερικανικές τράπεζες υπό το βάρος των «άρρωστων» επενδύσεών τους στην subprime αγορά, οι «τριγμοί» στη Wall Street πήραν διαστάσεις συντριβής για τις αμερικανικές μετοχές. Οι διαγραφές ζημιών που έχουν ανακοινώσει από τον περασμένο Μάιο οι τραπεζικοί κολοσσοί της Wall Street, έχουν ξεπεράσει τα 100 δισ. δολάρια. Οι τριγμοί μεταδόθηκαν με ένταση και στα χρηματιστήρια της Ευρώπης.
Οι ζημιές-ρεκόρ που ανακοίνωσε η Citigroup λόγω της κατάρρευσης της αξίας των δομημένων ομολόγων που κατέχει από τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια της subprime αγοράς με ευφάνταστα απατηλά σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα, σόκαραν και τους πλέον απαισιόδοξους. Η Citi κατέγραψε ζημίες ύψους 9,83 δισ. δολαρίων το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους εξαιτίας των διαγραφών που εξαγκάστηκε να κάνει αξίας 18,1 δισ. δολαρίων και μείωσε το τριμηνιαίο μέρισμα που δίνει κατά 40%, από 54 σεντς σε 32 σεντς ανά μετοχή.
Και μετά ήρθαν τα χειρότερα για την Citigroup, καθώς ο αμερικανικός οίκος Standard & Poors προχώρησε στην ταπεινωτική υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιοπιστίας του χρέους του παγκόσμιου τραπεζικού κολοσσού, επειδή έχει κλονιστεί η κεφαλαιακή επάρκεια της αμερικανικής τράπεζας μετά από τις τεράστιες διαγραφές ζημιών εξαιτίας της έκθεσης στη subprime αγοράς ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων χαμηλής δανειοληπτικής φερεγγυότητας και υψηλού ρίσκου. Συγκεκριμμένα μείωσε στο ΑΑ- το μακροπρόθεσμο χρέος της Citi, παρά το γεγονός ότι η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ και του κόσμου έχει εξασφαλίσει ξένα επενδυτικά κεφάλαια ύψους 14,5 δισ. δολαρίων.
Οι ανησυχίες λύγισαν τη Wall Street και πήραν διαστάσεις και από τις ζημιές-ρεκόρ τετάρτου τριμήνου που ανακοίνωσε η Merrill Lynch ύψους 9,8 δισ. δολαρίων που απορρέουν από διαγραφές επενδύσεων αξίας 14,6 δισ. δολαρίων. Ηταν το χειρότερο τρίμηνο στην ιστορία του μεγαλύτερου στον κόσμο χρηματιστηριακού οίκου από την ίδρυσή του πριν από 93 χρόνια.
Τώρα η άγρια διόρθωση της αγοράς κατοικίας επηρεάζει σοβαρά και τον τομέα της βιομηχανίας. Η απροσδόκητα μεγάλη πτώση του δείκτη επιχειρηματικής δραστηριότητας που εκδίδει η Κεντρική Τράπεζα της Φιλαδέλφειας, μέλος του δικτύου των 13 περιφερειακών τραπεζών της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, υποδηλώνει ότι τα χειρότερα είναι μπροστά. Η εξέλιξη αυτή που σηματοδοτεί την επιδείνωση της βιομηχανικής δραστηριότητας στις ανατολικές Πολιτείες των ΗΠΑ, προκάλεσε νέο σοκ στους επενδυτές της Wall Street. Οι φήμες ότι επίκειται μείωση των αμερικανικών επιτοκίων κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 3,75%, νωρίτερα από την κανονική συνεδρίαση της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED), κυκλοφορούσαν επί τρεις συνεχείς ημέρες. H τακτική συνεδρίαση της FOMC(Fed’s Open Market Com-mittee) –που είναι η αρμόδια επιτροπή για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της Kεντρικής Tράπεζας των Hνωμένων Πολιτειών– πραγματοποιείται το διήμερο 29-30 Ιανουαρίου.
Ολα ξεκίνησαν με τις υποσχέσεις Μπερνάνκι για επιθετικές μειώσεις των επιτοκίων με στόχο να διασωθεί η αμερικανική οικονομία από την ύφεση. Ούτε μέσω της νομισματικής πολιτικής η FED έχει επιτύχει να αντιμετωπίσει την κρίση. Το κρισιμότερο όμως είναι ότι η FED αδυνατεί πλέον να χρησιμοποιήσει το όπλο της νομισματικής πολιτικής και λόγω των πληθωριστικών κινδύνων και του εξασθενημένου δολαρίου. Ηδη υπό την προεδρία του Μπεν Μπερνάνκι η FED έχει μειώσει από τις 18 Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους σε τρεις διαδοχικές συνεδριάσεις το βασικό επιτόκιο συνολικά κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο 4,25% (από 5,25%).
Επίσης, η FED εξαναγκάστηκε να μειώσει το προεξοφλητικό επιτόκιο τέσσερις φορές, ανοίγοντας ακόμη περισσότερο τον δρόμο του άμεσου δανεισμού στις τράπεζες που υποφέρουν από ρευστότητα. Το επιτόκιο αυτό έχει μειωθεί από τις 17 Αυγούστου του περασμένου έτους συνολικά κατά 150 μονάδες στο 4,75% (από 6,25). Tο προεξοφλητικό επιτόκιο, είναι το επιτόκιο που η FED δανείζει χρήμα απευθείας τις τράπεζες και καθορίζεται από τις 12 περιφερειακές Kεντρικές Τράπεζες όμως εγκρίνεται από το Συμβούλιο της FED.
Παράλληλα, η FED για να αντιμετωπίσει την πιστωτική κρίση δημιούργησε έναν μηχανισμό για να δανείσει μυστικά, δηλαδή μέσω ανώνυμων δημοπρασιών, κεφάλαια διάρκειας ενός μήνα στις τράπεζες που χρειάζονται απεγνωσμένα ρευστό, αλλά δεν θέλουν εκτεθούν για τις αδυναμίες τους. Ο μηχανισμός τέθηκε σε λειτουργία το τελευταίο 15νθήμερο του περασμένου έτους. Ωστόσο, ούτε οι προσπάθειες αυτές για την αντιμετώπιση της σοβαρής πιστωτικής κρίσης, έτυχαν ιδιαίτερης εμπιστοσύνης. Δεν είναι τυχαίο που οι κινήσεις αυτές αγνοήθηκαν από τη Wall Street.