Παρά τα μέτρα που ελήφθησαν το φθινόπωρο του 2020 για τον μηδενισμό του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ, η μελέτη που πραγματοποίησε η φινλανδική Afry (για λογαριασμό της ΡΑΕ) διαπιστώνει ότι την περίοδο 2021-2023 ο Ειδικός Λογαριασμός θα είναι αρνητικός και μόνο αν διασφαλισθεί η χρηματοδότησή του με 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα καταστεί πλεονασματικός.

Σύμφωνα με την Afry, από το 2024, έτος έναρξης λειτουργίας της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής και μέχρι το 2030 ο ΕΛΑΠΕ, θα έχει θετικό πρόσημο καθώς θα αποκτήσει σταθερό έσοδο από τη μείωση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας (ΥΚΩ). Ασταθής παραμένει και η πρόβλεψη για τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων, καθώς βραχυπρόθεσμα μπορεί να είναι χαμηλότερα απ’ όσα έχουν προϋπολογιστεί, καθώς η αυστηροποίηση της πολιτικής της Ε.Ε. σε σχέση με τις εκπομπές ρύπων μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού δικαιωμάτων εκπομπής CO2 που αντιστοιχούν στην Ελλάδα.

Η μελέτη προτείνει μια σειρά μέτρων με στόχο να αναστραφεί μακροπρόθεσμα η αρνητική πορεία του ΕΛΑΠΕ, όπως η αύξηση του ΕΤΜΕΑΕΡ, η θέσπιση τέλους προμηθευτή, η επιβολή έκτακτης χρέωσης στους παραγωγούς ΑΠΕ, η αύξηση της κατανομής από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων που κατευθύνεται στον ΕΛΑΠΕ και η επιβολή μιας πιο μόνιμης περικοπής στις επιδοτούμενες τιμές αποπληρωμής των παραγωγών ΑΠΕ.