εδαφικά σχέδια δίκαιης μετάβασης έρχεται μετά από εκείνη για το Master Plan. Σε μια εβδομάδα από σήμερα αναμένεται να ολοκληρωθεί και η εκπόνησή τους αποτελεί προϋπόθεση για την ενεργοποίηση του μηχανισμού δίκαιης μετάβασης. Τα εδαφικά σχέδια θα πρέπει να αιτιολογούν τον χαρακτήρατων εδαφών που επηρεάζονται, να περιγράφουν το μηχανισμό διακυβέρνησης, ενώ θα πρέπει να περιγράφονται ονομαστικά οι επενδύσεις.
Ο πρώην δήμαρχος Κοζάνης κ. Λευτέρης Ιωαννίδης μιλώντας στη συγκεκριμένη εκδήλωση τόνισε πως «το κυρίαρχο πρόβλημα είναι ότι τα εδαφικά σχέδια εκπονούνται χωρίς τη συμμετοχή των φορέων. Παρότι ο κανονισμός προβλέπει ότι αυτά πρέπει όχι μόνο να τυγχάνουν διαβούλευσης, αλλά να εκπονούνται μαζί με τις τοπικές κοινωνίες, άρα έχουμε την αίσθηση μιας από τα πάνω απόφασης». Χαρακτήρισε σημαντικό το ζήτημα των απαλλοτριωμένων εδαφών. «Φοβόμαστε ότι θα πάμε σε μια λεόντειο συμφωνία για αξιοποίηση των καλών εδαφών», τόνισε και πρόσθεσε πως από την πλευρά των τοπικών κοινωνιών απουσιάζει η κατανόηση του προβλήματος, η συνεργασία και η ενιαία στρατηγική.
Η κα Ιωάννα Θεοδοσίου, συνεργάτιδα πολιτικής του Green Tank έκανε λόγο για ελλείψεις στο σχέδιο δίκαιης μετάβασης, όπως η απουσία αποκατάστασης των εδαφών, η έμφαση μόνο σε μεγάλες επενδύσεις, η απουσία συστήματος διακυβέρνησης και η περιορισμένη έμφαση στην αποθήκευση ενέργειας. Η κα Θεοδοσίου αναφερόμενη σε έρευνα του οργανισμού ΔιαΝΕΟσις με τίτλο «Απολιγνιτοποίηση και Μετάβαση στη Μεταλιγνιτική Εποχή: Τι Πιστεύουν οι Πολίτες των Λιγνιτικών Περιοχών» σημείωσε πως η πλειοψηφία των κατοίκων αντιλαμβάνονται την απόφαση για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά υπάρχει απαισιοδοξία για τις προοπτικές της οικονομίας. Χαρακτηρίζουν δε ως μεγάλο πρόβλημα την ανεργία, ενώ υπογράμμισε πως πολύ λίγοι γνωρίζουν τι είναι τα εδαφικά σχέδια.
Από την πλευρά του, ο κ. Δημήτρης Τσέκερης, Υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής και Δίκαιης Μετάβασης της WWF Ελλάς αναφέρθηκε στο σημαντικό ζήτημα της απασχόλησης, με βάση και την έρευνα της οργάνωσης με τίτλο «Δίκαιη μετάβαση και απασχόληση στην Ελλάδα». Χαρακτήρισε κρίσιμο διάστημα το 2021 -2023 για τη διατήρηση μέρους των θέσεων απασχόλησης και τη συγκράτηση της πιθανής απώλειας εισοδήματος. Σύμφωνα με τη μελέτη οι εργαζόμενοι στη Δυτική Μακεδονία που βρίσκονται σε κίνδυνο είναι 1.833 με δυνητικά προκαλούμενες επιπτώσεις σε επιπλέον 6.000 θέσεις εργασίας. Υπογράμμισε πως χρειάζεται εμπροσθοβαρής προσπάθεια συγκράτησης των θέσεων εργασίας, αναβάθμιση των δεξιοτήτων, ενώ τόνισε πως κρίσιμος είναι ο ρόλος της ΔΕΗ η οποία πρέπει να εμπλακεί στη συζήτηση με τις τοπικές κοινωνίες. Ενδιαφέρον στοιχείο της ίδιας έρευνας είναι πώς μόλις το 30% των άμεσα επηρεαζόμενων εργαζομένων αναμένεται να απασχοληθεί στις σχεδιαζόμενες επενδύσεις.