Μετά τη Βουλγαρία η Σερβία υπογράφει ενεργειακή συμμαχία με τη Ρωσία και όλα δείχνουν ότι η κατασκευή του Αγωγού Φυσικού Αερίου Southstream θα προχωρήσει ταχύτατα την ώρα που καθυστερεί η διαπραγμάτευση Ε.Ε-Τουρκίας για τον ανταγωνιστικό Αγωγό Nabucco όπως εύστοχα επεσήμανε σε ανάλυσή της την Παρασκευή η International Herald Τribune.


Μετά τη Βουλγαρία η Σερβία υπογράφει ενεργειακή συμμαχία με τη Ρωσία και όλα δείχνουν ότι η κατασκευή του Αγωγού Φυσικού Αερίου Southstream θα προχωρήσει ταχύτατα την ώρα που καθυστερεί η διαπραγμάτευση Ε.Ε-Τουρκίας για τον ανταγωνιστικό Αγωγό Nabucco όπως εύστοχα επεσήμανε σε ανάλυσή της την Παρασκευή η International Herald Τribune.


Εκ πρώτης όψεως ο μεγάλος χαμένος μοιάζει να είναι η Ουάσιγκτον, που πιέζει την Ε.Ε. για διαφοροποίηση της ενεργειακής της εξάρτησης. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια απότομη προσγείωση της Αγκυρας που βλέπει τις φιλοδοξίες της για ρόλο κλειδί στον ενεργειακό ανεφοδιασμό της Ευρώπης να εξανεμίζονται για μια σειρά από λόγους ο σημαντικότερος από τους οποίους δεν είναι άλλος από την υπερεκτίμηση του γεωπολιτικού και γεωοικονομικού της ρόλου στην περίοδο που ακολούθησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.


Στην αρχή η Αγκυρα επένδυσε στο πλαίσιο μιάς συνολικής στρατηγικής άσκησης επιρροής στην Κεντρική Ασία και τον Καύκασο στην παράκαμψη της Μόσχας, στην συρρίκνωση της επιρροής της στην πρώην ΕΣΣΔ. Στο πλαίσιο αυτό προωθήθηκε ο πετρελαιαγωγός Τσειχάν-Μπακού για να μην εξαρτώνται από τη Μόσχα οι χώρες της πρώην ΕΣΣΔ για την προώθηση του Μαύρου Χρυσού στις διεθνείς αγορές. Σήμερα ο Αγωγός αυτός υπολειτουργεί , μια περίτρανη επιβεβαίωση του ότι η ύπαρξη του οφείλεται σε πολιτικές σκοπιμότητες.


Στη συνέχεια στην σκιά του Ψυχρού Πολέμου Αγκυρας-Ουάσιγκτον για το Ιράκ και το Κουρδικό συμφωνήθηκε η κατασκευή του υποθαλάσσιου Αγωγού Φυσικού Αερίου Bluestream που θα κάλυπτε τις ανάγκες της Τουρκικής Αγοράς με την αξιοποίηση του για την κάλυψη αναγκών της Δυτικής Ευρώπης να είναι μόνο θέμα πολιτικής βούλησης.


Ακολούθησε η εμπλοκή της Τουρκίας στο σχέδιο του Nabucco που θα προωθούσε Φυσικό Αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν προς την Δυτική και Κεντρική Ευρώπη με αδύνατο σημείο την ύπαρξη επαρκών αποθεμάτων ικανών να υποκαταστήσουν τη ρωσική προσφορά.


Το μήνυμα για την Μόσχα ήταν ανησυχητικό: Η Αγκυρα θα αποκτούσε ρυθμιστικό ρόλο ανάμεσα στις δύο αντίπαλες ενεργειακές στρατηγικές. Ετσι ο Bluestream έχασε τη σημασία του ως εργαλείου παράκαμψης πολιτικά δυστροπούντων χωρών και παρέμεινε μόνο για την εξυπηρέτηση της τουρκικής αγοράς.


Αντιρρήσεις όμως και επιφυλάξεις για έναν ανεξέλεγκτο ρυθμιστικό ρόλο της Τουρκίας στην Ενέργεια έχουν και οι Δυτικοί της Εταίροι: Ζητούν το άνοιγμα της Τουρκικής Ενεργειακής Αγοράς σε ξένες επενδύσεις και παράλληλες δομές ενώ η Αγκυρα επιμένει στην ίδια στάση που κρατά η Μόσχα στον αποκλειστικό δηλαδή εθνικό έλεγχο στον τομέα μεταφοράς ενέργειας.


Η σκληρή διαπραγματευτική στάση της Αγκυρας στην διαπραγμάτευση του Nabucco δείχνει ότι ο ανατολικός μας γείτονας δεν έχει αυταπάτες: Εκτιμά ότι ακόμη και στην περίπτωση υλοποίησης του το δίκτυο αυτό θα έχει ανάλογη πληρότητα και οικονομική αποδοτικότητα με τον υπολειτουργούντα Πετρελαιαγωγό Τσειχάν-Μπακού και έτσι αισθάνεται ελεύθερη να ανταποδίδει μέσω της διαπραγματευτικής της ακαμψίας το κόστος που εισπράττει στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. από τη σκληρή στάση της Μέρκελ και του Σαρκοζί.


Με τον Bluestream η Αγκυρα έδειξε στην αρχή να επιλέγει προνομιακή συνεργασία με την Μόσχα. Στη συνέχεια με τον Nabucco επεχείρησε να κατοχυρώσει καθεστώς εξάρτησης τόσο για την Ρωσία όσο και για τη Δυτική Ευρώπη.


Η Μόσχα απάντησε με τον Southstream ενώ η Ε.Ε δεν δείχνει να πιστεύει ότι η γρήγορη υλοποίηση του Nabucco υπαγορεύει εδώ και τώρα εκκαθάριση του ορίζοντα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.


Η Ιστορία επαναλαμβάνεται: Στις αρχές της δεκαετίας του 90 ο Οζάλ είχε προτείνει την επίλυση του προβλήματος της λειψυδρίας στην Μέση Ανατολή μέσω της κατασκευής δικτύου Αγωγών που θα προωθούσαν τα υδάτινα αποθέματα της Τουρκίας. Το κόστος της εξάρτησης οδήγησε τα κράτη της περιοχής σε αρνητική ή στην καλύτερη περίπτωση ουδέτερη στάση.


Ο παράγων Τουρκία -υπέρμετρες φιλοδοξίες της Αγκυρας, βαρύ κλίμα στην διαπραγμάτευση με την Ε.Ε.- πριμοδότησε εκ των πραγμάτων την Ενεργειακή Στρατηγική της Μόσχας.